امام خمینی و نهضت حسینی (4) اهمیت و برکات عزاداری

ترسیم و تصویر این نهضت جاودانه به نشان دادن هر دو صفحه آن است که از مشاهده بُعد حماسی و درخشش جلوه­ های انسانی و تجسم فضائل و کمالات والای اخلاقی، افتخار و ابتهاج رخ میدهد، ولی از دیدن و یاد آوردن آن همه جنایت و رذالت و مصائبی که آن جنایتکاران برای امام حسین(ع) و اصحاب و یارانش پیش آوردند، قلب و روح آدمی چنان به درد می آید که فقط سوزش سیل اشک است که آن را تسکین میدهد، و این اشک و آه و گریه، خود نشانه عمق و استحکام پیوند محب و عزادار حسینی با امام حسین(ع) و مرام و مکتب او میباشد. «إن لقتل الحسین حراره فی قلوب المؤمنین لا تبرد أبداً».

آسیب شناسی مداحی و مداحان؛ با تأکید بر نگرش امام خمینی به روضه و روضه خوانی (3)

در بخش پیشین، دوم، وضعیت روضه و روضه خوانی در دورۀ رضاشاه بررسی و تحلیل شد. در این شمارۀ آخری، دورۀ پهلوی دوم، محمدرضا شاه بررسی می شود.

آسیب شناسی مداحی و مداحان؛ با تأکید بر نگرش امام خمینی به روضه و روضه خوانی (2)

در بخش نخست، مقدمه و تاریخچۀ سوگواری در مذهب تشیع بیان شد. همچنین به نقش وعظ و خطابه و روضه در انقلاب مشروطه اشاره شد. در بخش پیش رو وضعیت روضه و روضه خوانی در دوران رضاشاه بررسی می شود.

آسیب شناسی مداحی و مداحان؛ با تأکید بر نگرش امام خمینی به روضه و روضه خوانی (1)

اشاره مداحی های امروزی که در گذشته های نه چندان دور روضه خوانی خوانده می شد، بیشتر کار واعظان و خطبا بود؛ صِرف مداحی نبود. واعظان و خطبا نیز که خود درس خواندۀ حوزه و از شاگردان مراجع تقلید بودند، جایگاه تعریف شدۀ خود را رعایت کرده و در دیگر امور دخالت نمی کردند؛ اما امروزه می بینیم جایگاه مداحی و مداحان متزلزل شده و نه خود وظیفه و جایگاه خود را رعایت می کنند و نه مردم انتظار به جایی دارند. در هر کاری دخالت می کنند؛ از امور دینی گرفته تا سیاست و اقتصاد و... قدر و اندازۀ خود را یا نمی دانند و یا رعایت نمی کنند و این آسیب و آفت است. در چند یادداشت پیاپی، این جریان تاریخی روضه و روضه خوانی پیشین و مداح و مداحی پسین را از نگاه امام خمینی بررسی و تحلیل می شود. محمد رجائی نژاد

روضه های کوثری

امام خمینی با برگزاری مراسم عزای سنتی و با صدای آشنا و دلنشین مرحوم کوثری که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز پخش میشد، به مردم توصیه میکرد که: «محرم و صفر است که اسلام را زنده نگاه داشت است».

تعزیه و شبیه خوانی

تعزیه و شبیه خوانی تعزیه و شبیه خوانی با دو شرط اشکال ندارد: مشتمل بر حرام نباشد و موجب وهن مذهب نشود

زمزم احکام: جلسه سوم: تعزیه و شبیه خوانی

آسیب شناسی مداحی و مداحان با تأکید بر نگرش امام خمینی به روضه و روضه خوانی (4)

اشاره در بخش سوم به وضعیت وعظ و خطابه و روضه در دورۀ محمدرضا پهلوی اشاره شد. در شمارۀ پایانی و مهم روی کرد امام خمینی به روضه و روضه خوانی بررسی و تحلیل می شود.

آسیب شناسی مداحی و مداحان (3)

در بخش پیشین وضعیت روضه و روضه خوانی در دورۀ رضاشاه بررسی و تحلیل شد. در این شماره دورۀ پهلوی دوم، محمدرضا شاه بررسی می شود.

آسیب شناسی مداحی و مداحان با تأکید بر نگرش امام خمینی به روضه و روضه خوانی (2)

آسیب شناسی مداحی و مداحان با تأکید بر نگرش امام خمینی به روضه و روضه خوانی (1)

مداحی های امروزی که در گذشته های نه چندان دور روضه خوانی خوانده می شد، بیشتر کار واعظان و خطبا بود؛ صِرف مداحی نبود. واعظان و خطبا نیز که خود درس خواندۀ حوزه و از شاگردان مراجع تقلید بودند، جایگاه تعریف شده ای داشتند و آن را رعایت کرده و در دیگر امور دخالت نمی کردند؛ اما امروزه می بینیم جایگاه مداحی و مداحان متزلزل شده و نه خود وظیفه و جایگاه خود را رعایت می کنند و نه مردم انتظار به جایی دارند. در هر کاری دخالت می کنند؛ از امور دینی گرفته تا سیاست و اقتصاد و... قدر و اندازۀ خود را یا نمی دانند و یا رعایت نمی کنند و این آسیب و آفت است. در این مقالۀ چند بخشی قصد آن دارم که این جریان تاریخی روضه و روضه خوانی پیشین و مداح و مداحی پسین را از نگاه امام خمینی بررسی و تحلیل کنم.

آسیب شناسی مداحی و مداحان با تأکید بر نگرش امام خمینی به روضه و روضه خوانی (1)

مداحی های امروزی که در گذشته های نه چندان دور روضه خوانی خوانده می شد، بیشتر کار واعظان و خطبا بود؛ صِرف مداحی نبود. واعظان و خطبا نیز که خود درس خواندۀ حوزه و از شاگردان مراجع تقلید بودند، جایگاه تعریف شده ای داشتند و آن را رعایت کرده و در دیگر امور دخالت نمی کردند؛ اما امروزه می بینیم جایگاه مداحی و مداحان متزلزل شده و نه خود وظیفه و جایگاه خود را رعایت می کنند و نه مردم انتظار به جایی دارند. در هر کاری دخالت می کنند؛ از امور دینی گرفته تا سیاست و اقتصاد و... قدر و اندازۀ خود را یا نمی دانند و یا رعایت نمی کنند و این آسیب و آفت است. در این مقالۀ چند بخشی قصد آن دارم که این جریان تاریخی روضه و روضه خوانی پیشین و مداح و مداحی پسین را از نگاه امام خمینی بررسی و تحلیل کنم.

تعزیه و شبیه‏ خوانی یا روضه خوانی سنتی؟

لطفا وظیفۀ ما را راجع به شبیه‏ خوانی و روضه‏ خوانی و عزاداری بیان فرمایید. بسمه تعالی، شبیه ‏خوانی اگر مشتمل بر محرّمات و موجب وهن مذهب نباشد مانع ندارد، اگر چه روضه‏ خوانی بهتر است و عزاداری برای سید مظلومان از افضل قربات است.