هفدهم آبان

امروز با امام: هفدهم آبان

 تدوین: محمد رجائی نژاد

ـ مصاحبه با هفته‌نامه انگلیسی «ساندی تلگراف» درباره قیام مسلحانه (1357)

سؤال: [آیا اگر همه مخالفین شاه با هم- متحداً- علیه شاه فشار بیاورند، آیا امکانپذیر نیست که اوضاع ایران بدون دست زدن به جهاد مسلحانه حل شود؟ اگر نیست، چه گروه از مردم- اعم از کارگران، سربازان، محصلین، کشاورزان و ...- را می‏توان در این جهاد مسلحانه به حساب آورد؟]

جواب: ما امیدواریم که مسائل ایران بدون قیام مسلحانه، با همین نهضتی که اکنون تمام اقشار ایران را فرا گرفته است و با همین فشارهایی که ملت بر شاه وارد می‏کند، حل شود اگر چنانچه حل نشد و احتیاجی به قیام مسلحانه پیدا شد، تمام اقشار ملت در آن شرکت خواهند کرد و یک طبقه معینی در آن انحصار نخواهد داشت.» (صحیفه امام، ج‏4، ص: 378)

ـ مصاحبه با تلویزیون «ای. آر. دی» آلمان درباره آینده رژیم پهلوی (1357)

سؤال: [حضرت آیت اللَّه، شرایط شما برای یک دولت مورد قبول چیست؟ و همین طور هدفهای شما برای اینکه جامعه ایرانی را از وضع کنونی به جامعه مورد قبول خودتان تبدیل کنید، چیست؟ و آینده سلسله پهلوی را چه جور پیش‏بینی می‏کنید؟]

جواب: اما در مورد سلسله پهلوی: اصولًا ما هیچ شرطی را در حکومت شاه یا تبدیل حکومت او به حکومتی دیگر در سلسله او نخواهیم پذیرفت. با رفتن سلسله پهلوی، یک نظام جمهوری اسلامی مترقی پیش می‏آید که در این نظام به اتکای ملت، سرنوشت ایران معلوم و دولت تعیین می‏شود.

[منتقدین خارجی چنین تصور کرده و بیان می‏کنند که اگر حضرت عالی در مسائل سیاسی ایران نفوذ پیدا کنید پیشرفتهایی که در زمینه مدرنیزه کردن جامعه به وجود آمده از بین خواهد رفت. اگر این درست نیست، لطفاً نظرتان را بفرمایید]

- تا کنون که پیشرفتهایی در ایران نشده است. آنچه انجام گرفته به شکل پیشرفت است و در واقع جز تخریب بیش نیست. اگر حکومت به دست ملت بیفتد، آنها در مصالح خودشان کوشا خواهند بود و آن گاه ان شاء اللَّه سریعاً پیشرفت حاصل می‏گردد.

[در صورت تغییرات شدید در ایران، چه نتایجی برای کشورهای اروپای غربی بویژه آلمان غربی به وجود خواهد آمد، بخصوص در زمینه نفت؟]

- نتایج بدی به بار نخواهد آورد. با همه دوَلی که به احترام با ما رفتار کنند، ما نیز با آنها به احترام متقابل رفتار خواهیم کرد. و نفت را پس از آنکه در اختیار ما باشد و کسی در آن دخالت نکند به مشتریان خود خواهیم فروخت و پول آن را خرج خود ملت می‏کنیم.

[با امریکایی‏هایی که در کشور شما هستند چه خواهید کرد؟ و همچنین آیا از نفوذ شوروی‏ها در کشور خود نگران نیستید؟]

- امریکایی‏هایی که به ضرر ما در ایران هستند، آنها را تحمل نخواهیم کرد. اما کسانی که به ضرر ما نیستند، مثل سایر خارجیها در آنجا زندگی خواهند کرد. ما از نفوذ شوروی به هیچ وجه باکی نداریم و نمی‏ترسیم، زیرا جامعه ما اجازه چنین نفوذی را به آنان نمی‏دهد.

[نظرتان درباره اوضاع کلی کشور و حکومت نظامی جدید چیست؟]

- حکومت نظامی جدید همزمان با نطق شاه،[1] یکی برای اغفال و دیگری برای سرکوبی ملت است. نه آن اغفال اثری دارد و نه این سرکوبی مردم. همه بپاخاسته و حق مشروع خودشان را مطالبه می‏کنند. و این قیام تا اینکه مردم حق خودشان را گرفته و این سلسله را منقرض کنند ادامه دارد.

[برای سرنگونی رژیم شاهنشاهی فعلی چه برنامه‏ها و تصمیماتی در نظر دارید؟]

- فعلًا اعتصابات، تظاهرات و هر چه وسیعتر کردن دامنه اعتصابات مورد نظر است. اگر پیشرفت نکرد، نظر ما مناسب با آن شرایط تغییر خواهد کرد.» (صحیفه امام، ج‏4، ص: 379 ـ 380)

ـ مصاحبه با رادیو- تلویزیون ژاپن درباره دولت نظامی و دولت آینده (1357)

سؤال: [دولت جدید نظامی در ایران سرکار آمده؛ آیا فکر می‏کنید تغییری در وضع داده خواهد شد و مانعی برای پیروزی دوستان شما در آنجا خواهد بود؟]

جواب: دولت جدید چیز تازه‏ای نیاورده؛ ایران مدتهاست با حکومت نظامی اداره می‏شود و حالا هم نخست‏وزیر نظامی است و وضع جدیدی پیش نمی‏آید و مردم به مقاومت خود ادامه می‏دهند و شکست دستگاه قطعی تر شده است.

[الآن یک اتحاد جدید بین تمام نیروهای مخالف، در ایران به وجود آمده است. از یک طرف، در رأس مسلمانان شیعه شما هستید و بخشی هم چپهای افراطی هستند. آیا فکر نمی‏کنید این امر در آینده، موجب مشکلات داخلی بشود؟]

- خیر، چپها تعداد بسیار قلیلی هستند. در ایران سی و پنج میلیون مسلمان هستند که همه در خیابانها اسلام را داد می‏زنند. چه کسانی در مقابل این سی و پنج میلیون آگاه و معتقد می‏توانند بایستند؟ ما از این جهت هیچ مشکلی- که قابل حل نباشد- نداریم.

[بعد از سقوط شاه، تصمیم شما و نظر شما در مورد دولتهای آینده چیست؟ و بخصوص موضع شما راجع به نفت؟]

- دولت آینده، دولت مستقل و بدون اتکا به سایر دوَل است. و برنامه این است که نفوذ دولتها و ابرقدرتها را از ایران قطع کنیم و نفت را که مال ملت است، در اختیار خود ملت بگذاریم و به کسانی می‏فروشیم که ارز به ما بدهند. ما نمی‏خواهیم نفت را نگه داریم؛ ما می‏خواهیم نفت را به کسانی که مشتری هستند بفروشیم و هر مشتری بهتری که یافتیم به او می‏فروشیم؛ و هر گز اجازه نمی‏دهیم آهن پاره به جای پول به ما تحمیل کنند.» (صحیفه امام، ج‏4، ص: 381)

ـ سخنرانی در جمع ایرانیان مقیم خارج درباره جنایات پنجاه ساله پهلوی (1357)

«... دیدند که ریاکاریها به جایی نرسید، حکومت نظامی و سرنیزه هم به جایی نرسید... حالا مسلسلهای او با امر او دارند مردم را می‏کشند! همین حالا که «التوبه» او باز قلمش خشک نشده، قم را به آتش زدند، زنجان را به آتش زدند. سایر مملکت هم حتماً این چیزها هست که ما لا بد تا عصری یا شبی اطلاع پیدا می‏کنیم. نمی‏شود این مردم را دیگر بازی داد؛ فکر دیگر باید بکنند اینها...

این حرفهای اینهاست که دارند می‏زنند. باید چه بکنیم ما با این جمعیت؟ غیر از این، الآن غیر از این راهی هست که این گلوی کثیف را فشار بدهند تا اینکه تمام بشود این قضایا؟ دیگر ما راهی غیر از این داریم؟ راه آشتی‏ای هست؟ راه اینکه ایشان باشد باز در ایران هست؟...

و الآن یک تکلیفْ بیشتر از برای ایرانی‏ها نیست و آن اینکه این نهضت را محکم نگه دارند و هر چه می‏توانند بکوبند این دستگاه را تا برود از بین. اگر سستی بکنند و بکنیم، خیانت کرده‏ایم به این ملت و خیانت کرده‏ایم به اسلام و قرآن کریم...

اصلًا از اول نقشه این بوده است. از زمان رضا شاه این نقشه‏ها بود که باید این ملت را عقب نگه داشت؛ باید این ملت را از دیانتش منفصل کرد. اینها می‏دانستند که این چیزی که اعتراض است و آن چیزی که محرک مردم و جامعه می‏تواند باشد قرآن کریم است...

ما دوتا ذخیره، یک ملت دوتا ذخیره ممکن است داشته باشد که ایران داشت: یکی ذخیره‏های مادی زیرزمینی، یکی هم ذخیره‏ها [یی‏] که عبارت از این جوانها بود- اینها هم از ذخایر ملت است دیگر- این هر دوی اینها را تباه دارد می‏کند و تباه کرد...

اینها می‏ترسانند شما را از حکومت اسلامی. می‏گوید اگر حکومت اسلامی باشد زنها را می‏کنند توی یک اتاقی درش را قفل می‏کنند تا آخر، تا آخر اینها توی این اتاق باقی باشند. زنها در صدر اول اسلام جنگ می‏رفتند! در لشکرها در طول جنگ بودند برای مداوای زخمها...» (صحیفه امام، ج‏4، ص: 382 ـ 398)

ـ سخنرانی در جمع ایرانیان مقیم خارج درباره وضعیت عمومی ایران (1357)

«این قضیه اعلامیه حقوق بشر و این حرفها، این برای این است که دولتهای ضعیف را اینها با موجّه کردن کار خودشان ببلعند...

در زمان حکومت رضا شاه و این شاه هیچ وقت حکومت آزاد و یک مجلس آزاد ما نداشتیم؛ همه‏اش مجالسی بوده است که با سرنیزه درست شده. مردم از حقوق اولیه شان این است که راجع به وکالتی که می‏خواهند در مجلس اشخاص را بفرستند، آزاد باشند که یک کسی را در مجلس بفرستند که سرنوشت یک مملکتی را می‏خواهند اینها تعیین کنند، می‏خواهند تمام امور مملکت تحت نظر اینها اداره بشود. اگر یک مجلسی صحیح باشد، یک ملت مرتب و صحیح خواهد شد؛ اگر یک مجلس قلابی باشد، یک مملکت را به باد خواهد داد...

تا یک نقطه اتکای معنوی نباشد، بشر اصلاح شدنی نیست. اصلاح بشر، حفظ حقوق بشر نمی‏شود الّا اینکه نقطه اتکایش یک مبدأ معنوی باشد. و باز می‏بینیم که حکومتهایی که سر کار می‏آیند، آن حکومتی که سر کار آمده و نقطه اتکایش خداست چه جور رفتار کرده با بشر، و آن حکومتی که نقطه اتکایش خدا نیست و کاری به این حرفها ندارد چه جور معامله کرده با بشر...

خدا می‏داند که ایران از این پادشاهها چه بر او گذشته...

ما می‏خواهیم این هرج و مرج از بین برود. ما نمی‏خواهیم نفت ندهیم. ما نفت را نمی‏خواهیم نگه داریم اینجا. ما می‏خواهیم نفت را هر دولتی که بهتر بخرد- نفت مال ماست، ما بایعیم و او مشتری- هر دولتی که بهتر بخرد و بهتر پول بدهد به او بدهیم. اختیار هم دست خودمان باشد؛ نمی‏خواهیم که اختیار دست شما باشد؛ در استخراجْ اختیارش دست شما، در مقدار استخراجْ اختیارش دست شما، در قیمتْ اختیارش دست شما، در دادن عوضِ قیمت هم اختیارش دست شما! هم عوض را بخورید هم مُعَوَّض را: هم نفت را ببرید و هم عوضش تو [ی‏] جیب خودشان بیاید که پایگاه درست کنند. ما می‏خواهیم این هرج و مرجها از بین برود...» (صحیفه امام، ج‏4، ص: 399 ـ 407)