ـ دستگیری و انتقال به تهران
یک روز پس از سخنرانی امام در مدرسه فیضیه ـ سحرگاه پانزدهم خرداد 1342 ـ تعدادی از مأموران رژیم شاه با هجوم به منزل امام خمینی، به جستجوی ایشان پرداختند. اما ایشان را نیافته، به خدامی که خواب بودند حمله و آنها را مورد ضرب و شتم قرار میدهند. در آن ایام، امام خمینی ـ به واسطه آنکه در منزل روضه خوانی داشتند و رفت و آمد به منزل زیاد بود ـ شبها را در منزل فرزندشان مرحوم حاج سید مصطفی ـ که مقابل منزل خودشان بود ـ استراحت میکردند. امام که در آن ساعت برای نماز شب بیدار شده بودند، با شنیدن صدای مأموران، از منزل آقا مصطفی خارج شده و وقتی با صحنه ضرب و شتم خدام روبهرو میشوند، با صدای بلند به مأموران میگویند:
روح الله خمینی منم، چرا اینها را میزنید. (بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، ج 1، ص 510)
مأموران پس از دستگیری، ایشان را سوار بر اتومبیل کرده و به سرعت به سمت تهران حرکت کردند. حضرت امام در خاطرات خود میفرمایند:
آن شب هرچه از مأموران خواستم اجازه دهند برای وضو گرفتن و اقامه نماز صبح از اتومبیل پیاده شوم، اجازه ندادند.
پس از اصرار فراوان، تنها برای لحظهای اتومبیل را متوقف کرده و به ایشان اجازه خروج ندادند، لذا از داخل اتومبیل خم شدند و دستان خود را برای تیمم بر زمین زدند. سپس در حال حرکت ـ به صورت پشت به قبله ـ نماز صبح را اقامه نمودند.
ـ انتقال امام خمینی به باشگاه افسران
حضرت امام پس از دستگیری به باشگاه افسران در تهران منتقل شده و مدت 24 ساعت در این محل زندانی میشوند. با انعکاس خبر دستگیری ایشان، مردم شهر قم به خیابانها آمده و در حرم حضرت معصومه (س) تجمع میکنند. همزمان علمای قم نیز اجتماع کرده و به مشورت میپردازند. با حرکت مردم در خیابان، نیروهای نظامی به سمت مردم شلیک و تعدادی را شهید و تعدادی را نیز مجروح میکنند. مردم خشمگین تهران نیز، به خیابان آمده و تظاهرات میکنند و درصدد تسخیر ایستگاه رادیو ـ واقع در سبزه میدان ـ بر میآیند؛ که با هجوم سربازان روبهرو شده و تعدادی آنجا به شهادت میرسند. مردم ورامین هم که به سمت شهر تهران در حرکت بودند، در سه راه باقرآباد مورد هجوم قرار گرفته و تعدادی به شهادت میرسند، و تعداد کثیری از یاران حضرت امام نیز دستگیر و زندانی میشوند.
ـ انتقال امام خمینی به زندان قصر
حضرت امام پس از 24 ساعت بازداشت در باشگاه افسران، به زندان قصر منتقل میشوند. با انتشار خبر دستگیری و احتمال محاکمه کردن ایشان، برخی از مراجع عظام تقلید: نظیر آیات عظام سید شهابالدین مرعشینجفی، سید محمد هادی میلانی و سید کاظم شریعتمداری و برخی از علمای بلاد نظیر: حضرات آیات ملا علی معصومیهمدانی، سید اسدالله بنیصدر، محمد صدوقی، روحالله خاتمی و ... به شهر تهران مهاجرت و با مراجع و علمای تهران، حضرات آیات حاج سید احمد خوانساری، محمدتقی آملی، میرزا احمد آشتیانی و ... جلسه گذاشته و به رایزنی و مذاکره میپردازند، و نمایندگانی از سوی دولت نیز، به جمع آنان آمده و در مذاکرات شرکت میکنند. حضرت امام در این زندان مورد بازجویی قرار میگیرند؛ اما ایشان از دادن پاسخ امتناع فرموده و در برگه بازجویی مینویسند:
چون استقلال قضایی در ایران نیست و قضات محترم در تحت فشار هستند، نمیتوانم به بازپرسی جواب دهم. (صحیفه امام، ج 1، ص 249)
ـ انتقال امام خمینی به حصر در پادگان عشرت آباد
حضرت امام در تاریخ چهارم تیرماه 1342 به پادگان عشرت آباد منتقل و در اتاقی ـ به دور از چشم سربازان ـ زندانی میشوند. طبق توافق انجام گرفته که علمای مهاجر با نمایندگان دولت، اجازه داده میشود که فردی به نمایندگی از علما، با امام ملاقات نماید. برای این منظور، به مرحوم آیت الله العظمی حاج سید احمد خوانساری اجازه داده میشود برای لحظاتی امام را ببینند. این دیدار بدون هیچگونه صحبتی انجام میشود. همچنین به برادر ارشد امام ـ مرحوم آیت الله سید مرتضی پسندیده ـ اجازه داده میشود به دیدار امام بروند. ایشان در این دیدار، خلاصهای از اخبار و اتفاقات بیرون نظیر: مهاجرت علما به تهران، اعتصاب بازار تهران و شهادت مردم در روز پانزدهم خرداد را، به اطلاع امام میرساند. حضرت امام در این زندان، با دو تن از مراجع دیگر ـ مرحوم آیت الله سید حسن طباطباییقمی از مشهد و مرحوم آیت الله شیخ بهاءالدین محلاتی از شیراز ـ که به واسطه حوادث پانزده خرداد دستگیر شده بودند، هم بند بودند.
امام خمینی تا 11 مرداد در این حصر اولیه و بسیار سخت و بدون ملاقات بودند، تااینکه ادامه اعتراضات و خشم مردم باعث شد تا رژیم مجبور شود ایشان را در تاریخ 11 مرداد به منزل آقای روغنی زنجانی درقیطریه که تحت محاصره بود منتقل کند و تا فروردین 1343 در حصر نگهدارد.
محمد رجائی نژاد
.
انتهای پیام /*