درسی و یادی از یازده بهمن 57
حسن پویا
یازدهم بهمن سال 1357، یکی از روزهای پرالتهاب و سراسر فراز و نشیب انقلاب به شمار می آید. امام خمینی در این روز قبل از ترک نوفل لوشاتو و عزیمت به ایران، پیامی تشکرآمیز، به دولت و ملت فرانسه ابلاغ می فرماید:
بسم الله الرحمن الرحیم
در این موقع که پس از چهار ماه توقف پرحادثه در خاک فرانسه، برای خدمت به وطنم می خواهم اینجا را ترک کنم، لازم می دانم از دولت فرانسه که وسایل امنیت و آزادی بیان را برای اینجانب مهیا نمود، و از اهالی محترم که با حس انساندوستی علاقۀ خود را به آزادی و استقلال کشور ایران اظهار داشتند تشکر کنم. امید است مهمان نوازی دولت و ملت فرانسه و حس آزادیخواهی آنان را فراموش نکنم. و از زحماتی که به همسایگان و اهالی نوفل لوشاتو دادم معذرت می خواهم. امید است احترامات اینجانب را بپذیرند.(صحیفه امام، ج 6، ص 6)
ادب و احترام فوق العاده حضرت امام به انسان و انسانیت،که برگرفته از سیره نبوی و علوی است، در این پیام موج میزند:
سپاس از دولت فرانسه به جهت تهیه وسایل امنیت و آزادی بیان، و زمینه سازی برای ابلاغ پیام مردم ستمدیده ایران به سراسر جهان، که خود تحلیل و بررسی جداگانه ای می طلبد و ایجاد فرصت برای صدها مصاحبه با خبرنگاران سرتاسر جهان و پخش این مصاحبه ها جهت گشوده شدن دردهای نهفته در دل مردم ایران و مردم بپا خاسته؛ برای به دست آوردن آزادی و استقلال و برای ایرانی آزاد و آباد.
بخش دیگر پیام، تقدیر و سپاس از انسان دوستی اهالی نوفل لوشاتو است.
این پیام بسیار کوتاه و فوق العاده گویا، نشانگر روح بلند انسانی در شخصیتی فهیم و قدردان است، که برای همسایگان و اهالی نوفل لوشاتو صادر شده است.
تشکر از حس انسان دوستی در راستای علاقه به آزادی و استقلال ایران و ایرانی، در مردم فرانسه و به ویژه اهالی نوفل لوشاتو، که به تعبیر دکتر صادق طباطبایی با همه مشکلات و رفت و آمدها، هیچ اعتراضی در طول مدت اقامت امام در این دهکده از آنان مشاهده نشد.(خاطرات سیاسی ـ اجتماعی، ج 3، ص 204)
امیدواری امام از اینکه: مهمان نوازی دولت و ملت فرانسه و حسن آزادیخواهی آنان را فراموش نکند.
عذرخواهی از زحماتی که در این مدت برای همسایگان و اهالی نوفل لوشاتو فراهم شده است.
امیدواری از اینکه آنان نیز احترامات امام را پذیرا باشند. پایان بخش این پیام است.
از این رو آنگاه که اعلام شد امام به زودی اینجا را ترک خواهد کرد، صفی طولانی سرشار از شور و علاقه برای دیدار با ایشان به وجود آمد.
دکتر صادق طباطبایی این دیدارها را به قلم آورده و در خاطرات خود می نویسد:
چهره های سرشناس محلی نیز جداگانه به دیدار امام آمدند. کشیش آنجا که به تعبیر امام «آخوند محل» بود، نیز به دیدار آمد و اظهار داشت: این روزها در تاریخ جهان ثبت خواهد شد. حضور شما به این دهکده جایگاه تاریخی و به ما یک معنویت داده است... پس از آن نوبت مردم شد که به صورت خانوادگی یا تک تک می رفتند داخل و با امام خداحافظی می کردند و احساس درونی خودشان را به امام می گفتند و بر می گشتند. اگر بچه ای هم همراه آنها بود امام یک دستی بر سر و گوش آن کودک می کشیدند و اظهار محبت می کردند.(همان، ج3، ص 205)
در خاطرات حجت الاسلام هادی غفاری نیز این تصویر نقش بسته است:
شب آخر، تمام مردم محله نوفل لوشاتو با خبر شده بودند که امام می خواهند بروند، همه آنها با گل به جلوی منزل امام آمده بودند. زنهای فرانسوی محله نوفل لوشاتو نیز روسری به سر کرده در آنجا حضور یافتند. آنها آن قدر گلدان آوردند که دم در منزل امام بسته شده بود. عصر آن روز امام بدون هیچ برنامه قبلی وارد خیابان شدند. امام فرمودند: میروم توی خیابان که با مردم صحبت کنم... خطاب به اهالی نوفل لوشاتو گفتند:«مرا ببخشید در این مدت شما را اذیت کردم. طرفداران من در این جا خیلی رفت و آمد کرده اند: شما معذب شده اید.»(ص 393)
بعد از صحبت امام یک خانم مسیحی برخاست و خطاب به مردم گفت: «ما در چهره شما مسیح را می بینیم، مدتی که شما در اینجا بودید، برای ما رحمت بود. ما نمونه اخلاق اسلامی را در همسایگانی مانند شما دیدیم. با اینکه هر روز جمعیت انبوهی به خدمت شما می آمدند، ما کمترین آزار و بی احترامی ای ندیدیم. در آخر خانمی به نیابت از همه یک گلدان آورد و تقدیم امام کرد.(همان، ص 394).
آقای دکتر ابراهیم یزدی در کتاب خاطرات خود در این باره نوشته است:
آقای اشراقی از جانب آیت الله خمینی از همسایه های محل به خاطر مزاحمت های چند ماهه اقامت در دهکده، پوزش خواستند و هدایایی کوچک به خانواده ها دادند. آقای اشراقی روابط عمومی خوبی با همسایه ها برقرار کرده بود. در ایام میلاد مسیح، ایشان از طرف آیت الله خمینی هدایایی برای همسایه ها و مأموران فرانسوی تهیه و توزیع کردند.(شصت سال صبوری و شکوری، ج 3، ص 633)
دکتر یزدی سپس اضافه می کند:
من لحظاتی تنها با آیت الله خمینی گفتگو کردم. از ایشان پرسیدم که آیا از مجموع فعالیت های این 118 روز راضی هستید؟ و آیا آنطور که می خواستند بوده است؟ ایشان تشکر کردند و سپس به یادگار، در حاشیه صفحه اول قرآن جیبی من چند خطی نوشتند که متن آن از این قرار است:
بسمه تعالی
در سفری که ناچار به پاریس منتهی شد، جناب آقای دکتر یزدی از لحظۀ اول همراهی نمودند و مدت چهار ماه و چند روز تحمل زحماتی ارزنده نمودند و خدمات ارزنده ای به نهضت مقدس کردند، و در این چند ماه با کمال صداقت و امانت تقبل اموری چند را نمودند، امید است خدای متعال ایشان را اجر و توفیق عنایت فرماید.(صحیفه امام، ج 6، ص 7)
وی در ادامه می‌گوید:
در فرودگاه آقای خمینی قبل از سوار شدن به هواپیما در میان جمع کثیری از خبرنگاران، فیلمبرداران، عکاسان آخرین مصاحبه مطبوعاتی خود را انجام دادند... متن این مصاحبه در همان زمان در رسانه های گروهی در فرانسه و ایران منتشر شد... فرودگاه تحت شدیدترین اقدامات احتیاطی قرار داشت. 5000 ژاندارم، پلیس و نیروهای مخصوص، مسیر آیت الله خمینی را از نوفل لوشاتو تا فرودگاه زیر نظر داشتند.(شصت سال صبوری و شکوری، ج 3، ص 634)
بدینسان امام خمینی با تمام احترامات الهی و انسانی در آخرین روز اقامت در نوفل لوشاتو و وداع تاریخی با مردم آن دیار، در روز دوازده بهمن ماه سال 1357 پیروزمندانه با جمعی از همراهان وارد ایران شدند. ایشان بعد از مراسم فرودگاه مهرآباد و سخنرانی کوتاهی که داشتند، با اینکه قرار بود به دانشگاه تهران بروند، ولی به جهت تراکم جمعیت، مستقیم و با زحمات بسیاری به بهشت زهرا رفتند و در آنجا سخنرانی تاریخی خود را ارائه دادند.
.
انتهای پیام /*