امروز با امام: نوزدهم شهریور

امروز با امام: نوزدهم شهریور

ـ نامه به آیت اللَّه مرعشی نجفی در پاسخ به نامه ایشان (1348)

«حضرت آیت‏اللَّه آقای آقا نجفی- دامت برکاته‏

27 ع 2 89

بسمه تعالی‏

به عرض عالی می‏رساند، مرقوم شریف که حاکی از سلامت مزاج محترم و حاوی تفقد از اینجانب بود، موجب تشکر گردید. سلامت و سعادت جنابعالی را خواستار است.

تلگرافی از جنابعالی یا دیگران واصل نشده است. اینجانب بحمداللَّه تعالی سلامت و از جنابعالی امید دعای خیر دارم. امید است خداوند تعالی امور مسلمین و حوزه‏های علمیه را اصلاح فرماید. والسلام علیکم‏ / روح‏اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏21، ص: 591)

ـ نامه به آقای سید محمدصادق روحانی (1348)

27 ج 2 89

بسمه تعالی‏

به عرض عالی می‏رساند، مناسب بود تلگراف کنم لکن می‏دانید که خداوند تعالی مقدر فرموده ماها از استفاده مراکز عمومی و ملی محروم باشیم و به همین نحو بهتر است.

از اینکه در مدت گرفتاری جزئی نقاهت داشته‏اید متأثر بوده‏ام و از دعا برای عموم و خصوص مخصوصین بحمداللَّه تعالی غافل نبوده‏ام. اینک که بحمداللَّه تعالی امد گرفتاری شما به سر رسیده است از خداوند متعال خواستارم که اوضاع را به نحوی فرماید که تکرار نشود گرچه تکرار هم خیلی اشکال ندارد و شما که اول نشاط جوانی را دارا هستید باید مجهز باشید که در آتیه مشکلات به حسب ظواهر بیشتر است مگر آنکه خداوند منان- جل اسمه- اصلاح فرماید. به عقیده اینجانب اگر انسان به تکلیف عمل کند با اخلاص، چه نتیجه منظوره وصل شود و چه نشود بُرد نموده است. و اللَّهَ لا یُضِیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِینَ.* شما از دودمان پیغمبر اسلام- صلی‏اللَّه علیه و آله و سلم- هستید و تاریخ گذشتگان این سلسله جلیله مشحون است از قیام به امر معروف و حبس و زجر و قتل در دنبالش. «پس چه نالم کی ز مردن کم شدم».^[1]

بحمداللَّه تعالی احترامات این سلسله محفوظ است و خداوند تعالی عظمت معنوی و صوری برای آن خواسته است. قتل این سلسله خاندانهایی را به هم زد. وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحِیطٌ. از سلامت خودتان مطلعم فرمایید. والسلام علیکم‏

روح‏اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏21، ص: 592)

ـ نامه به آقای صادق خلخالی؛ تخلف برخی از وکلا (1349)

«بسمه تعالی‏

8 رجب 90

خدمت جناب مستطاب عماد الاعلام و ثقة الاسلام آقای خلخالی- دامت افاضاته‏

مرقوم شریف واصل گردید. از تفقد از این جانب متشکرم. راجع به مطالبی که مرقوم شده است، مهم آن، که قضیه شهریه است عمل شده است؛ لکن دو محذور در کار است که گمان ندارم ادامه پیدا کند؛ یکی جلوگیری دستگاه است. مرقوم داشته‏اید کسی داعی ندارد به اشاعه؛ دواعیِ زیاد به اشاعه است. خواهید متذکر شد به نرسیدن وجوهات. با این وضع که در کار است بعضی وکلای این جانب، از خوف، قبول وجه نمی‏کنند و اکثر قریب به اتفاق اشخاص مجاز، با آنکه بعضی از آنها وجوه خوب دریافت می‏کنند لکن نمی‏رسانند و مال امام- علیه السلام- را مال خود می‏دانند یا بالاتر. با این وضع گمان ندارم بشود ادامه داد لکن عجالتاً برای امتحان عمل شد تا چه شود. راجع به زحمات آقایان طلاب- ایّدهم اللَّه تعالی- امید است خداوند تعالی به آنها توفیق و تأیید عنایت فرماید. راجع به خلخال، ان شاء اللَّه لَدَی الاقتضاء.^[2] از جنابعالی امید دعای خیر دارم. و السلام علیکم.» (صحیفه امام، ج‏2، ص: 295)

ـ پیام به ملت مسلمان ایران به مناسبت رحلت آقای سید محمود طالقانی (1358)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

إنا للَّه و إنا إلیه راجعون‏

19 شهریور 58- 18 شوال 99

فَمِنْهُمْ مَنْ قَضی‏ نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ.^[3] عمر طولانی این عیب را دارد که هر روز عزیزی را از دست می‏دهد و به سوگ شخصیتی می‏نشیند و در غم برادری فرو می‏رود. مجاهد عظیم الشأن و برادر بسیار عزیز حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای طالقانی از بین ما رفت و به ابدیت پیوست و به ملأ اعلی با اجداد گرامش محشور شد. برای آن بزرگوار، سعادت و راحت و برای ما و امت ما، تأسف و تأثر و اندوه.

آقای طالقانی یک عمر در جهاد و روشنگری و ارشاد گذراند. او یک شخصیتی بود که از حبسی به حبس و از رنجی به رنج دیگر در رفت و آمد بود؛ و هیچ گاه در جهاد بزرگ خود سستی و سردی نداشت. من انتظار نداشتم که بمانم و دوستان عزیز و پر ارج خودم را یکی پس از دیگری از دست بدهم. او برای اسلام به منزله حضرت ابو ذر بود؛ زبان گویای او چون شمشیر مالک اشتر بود؛ بُرنده بود و کوبنده. مرگ او زودرس بود و عمر او با برکت. رحمت خداوند بر پدر بزرگوار او، که در رأس پرهیزکاران بود، و بر روان خودش که بازوی توانای اسلام. من به امت اسلام و ملت ایران و عائله ارجمند و بازماندگان او، این ضایعه بزرگ را تسلیت می‏دهم. رحمت بر او و بر همه مجاهدان راه حقّ. و السلام علی عباد اللَّه الصالحین.

روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏9، ص: 486)

ـ حکم رسیدگی به مشکلات الیگودرز و ازنا به آقای مهدی کروبی (1358)

«بسمه تعالی‏

جناب مستطاب حجت الاسلام آقای حاج شیخ مهدی کروبی- دامت افاضاته‏

طبق اطلاع واصله در منطقه الیگودرز مشکلاتی پیش آمده که با توجه به اطلاعات و سوابقی که جنابعالی از منطقه دارید، مقتضی است مسافرتی به الیگودرز و همچنین ازنا و مناطق عشایری آن حدود بنمایید و در رفع مشکلات و ایجاد امنیت در آن منطقه به هر نحو صلاح می‏دانید با مشورت علمای اعلام منطقه و افراد ذی صلاح، اقدام نمایید؛ و به امور مستضعفین و نیازمندیهای ایشان، از نظر عمران و آبادی و سایر احتیاجاتشان رسیدگی کرده و از طریق کمیته امداد و احیاناً اگر احتیاجی بود با تماس گرفتن با جناب آقای نخست وزیر و سایر وزرا و مقامات مربوطه در رفع نیازمندیهای ایشان اقدام و کوشش کنید. از خدای تعالی موفقیت جنابعالی را در این راه خواستارم. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏9، ص: 487)

ـ سخنرانی در جمع اعضای ایرانی کنفرانس نیمه دهه زن در کپنهاک؛ کشف حجاب (1359)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

اساساً هر تشکیلاتی که این ابرقدرتهای بزرگ در آن دست دارند، این تشکیلات تشکیلاتی است که باید به نفع آنها تمام شود. همین سازمان ملل، همین جلساتی که در خارج هست، شورای امنیت، همه اینها در خدمت ابرقدرتها هستند و برای بازی دادن سایر کشورهاست و لهذا، برای خودشان وِتو^[4] قرار می‏دهند و هر مطلبی مخالف با رأی خودشان است کنار می‏گذارند و اصلًا خود آنها هم اساساً در خدمت ابرقدرتها هستند. سازمانهایی هم که به هر اسمی اینها درست می‏کنند، می‏خواهند بکشند همه را به طرف منافع خودشان. و ما به ابرقدرتها آن قدر سوء ظن داریم که اگر یک مطلب راستی هم بگویند، ما اعتقادمان طوری می‏شود که برای این مصلحتی گفتند که مردم را اغفال کنند.

این کاری که شما کردید بسیار ارزنده است و ان شاء اللَّه که بسیار شما موفق باشید. و می‏دانید که همه، انقلاب ما را در خارج بر خلاف آنچه که هست منعکس کرده‏اند.

بتدریج باید ما انقلاب خودمان را به خارج به نحوی که هست صادر کنیم. به آن نحوی که هست منعکس کنیم. قضیه تنها زنها نیستند که در ایران الآن وضعشان به طور آزادی بوده است و شدند زن، یک موجود متعهد، شاید بهتر از مردان تعهد داشته باشند، لکن در خارج اینها را منعکس کرده‏اند که یک دسته مردم، چطور گفته‏اند یک دسته؟ از زمان رضا شاه این مسائل مطرح شد. قضیه کشف حجاب یک مطلبی نبود که اینها می‏خواستند زنها را، مثلًا ده میلیون زن را بیاورند در جامعه وارد کنند. اینها یک دستوراتی بود که اینها می‏گرفتند از خارج و برای اسارت ما اجرا می‏کردند.

قضیه‏ها، شاید شما هیچ کدامتان یادتان نباشد که آن وقت چه کردند، کوچک بودید.

اما من تلخی این کشف حجابی که اینها کردند و اسمشان را بعداً «آزاد زنان و آزاد مردان» پسر رضا خان گذاشت، من تلخی‏اش باز در ذائقه‏ام هست. شما نمی‏دانید چه کردند با این زنهای محترمه و چه کردند با همه قشرها. الزام می‏کردند هم تجار را، هم کسبه جزء را، هم روحانیت را، هر جا زورشان می‏رسید به اینکه مجلس بگیرید و زنهاتان را بیاورید در مجلس، بیاورید در مجلس عمومی، آن وقت اگر اینها تخلف می‏کردند، کتک دنبالش بود، حرف دنبالش بود، همه چیزها و حرفها بود. و اینها می‏خواستند زن را وسیله قرار بدهند از برای اینکه سرگرمی حاصل شود برای جوانها و در کارهای اساسی اصلًا وارد نشود. طریقهای مختلفی اینها داشتند برای اینکه این جوانهای ما را، این دانشگاهیهای ما را، همه این قشرها را نگذارند به فکر خودشان بیفتند و به فکر مملکتشان بیفتند. از آن طرف همین مسئله کشف حجاب با آن فضاحتی که اینها کردند و با آن رفتاری که با زنهای محترمه کردند و با آن رفتاری که با روحانیون کردند در این مسائل که حتی به مرحوم آقای کاشانی‏^[5] آمدند تکلیف کردند که شما باید وارد بشوید در این مجلس، فرمودند که شما باید مجلس بگیرید، ایشان گفته بودند ... را که فرمودند: گفته بودند آن مأمورها، که از بالاها گفته‏اند. گفته بودند من هم همان را می‏گویم، حتی به اینها هم آمده بودند پیشنهاد کرده بودند. دیگر در شهرستانها، در دهات و همه جا حتی در قم، یک فضاحتی در قم در آوردند که قابل ذکر نیست. و این هم برای این بود که این جوانها را، جوانهای غافل، زن و مرد را وارد کنند در میدان و سرگرمشان کنند به هم و از اساس مسائل اینها غافل باشند. همچو مراکز فحشایی که اینها درست کردند که از تهران تا آخر تجریش صدها مراکزی بود که مال عشرتکده و امثال ذلک بود، همه اینها دیدید که زنانه بود. لهذا، جوانهای ما، ملت ما اصلًا دیگر توجه به مسائل اساسی که باید بکنند نداشت. نه مردش، نه زنش، نه مردها آزاد بودند و نه زنها آزاد بودند، اسمش را گذاشته بودند «آزاد مردان و آزاد زنان»! این اساسی بود که از اول رضا خان که انگلیسها- خدا لعنتشان کند- او را آوردند به ایران و او را وادار کردند به این مسائل و بعدش هم دنبالش شعراشان و نمی‏دانم نویسندگانشان و رسانه‏های گروهی‏شان را. همه اینها در خدمت این بود که این ملت را نهی کنند از آن چیزی که خودش دارد. آن را توجهش را به همین عشرتها و به همین بساط لهو و لعب بکنند. اینها را آزاد قرار دادند؛ این مراکز لهو و لعب را. اما در تمام تهران شاید یک مرکزی که بتواند تعلیمات دینی ... نه از نظر مردان و نه از نظر زنان که آزاد باشند در تعلیماتشان، معلوم نبود که باشد. در هر صورت اینها مسائلی است که ابرقدرتها با نقشه‏های بسیار دقیق که کارشناسانشان کردند، هم مجالس درست می‏کنند از این چیزها.

و ما باید بیدار باشیم همه‏مان، همه ملت ایران بیدار باشند که به دام اینها نیفتند، و هر جا فرض کنید در این مجالس رفتند، همان حیثیت خودشان را حفظ کنند، تحت تأثیر آنهایی که در آنجا هستند و زنهایی که در آنجا هستند یا مردهایی که در آنجا هستند، تحت تأثیر اینها واقع نشوند. همان طوری که شما گفتید که انجام دادید، همین طور باشد که اگر رفتند و شرکت کردند آن طور نباشد که شرکتشان یکوقت به نفع آنها تمام بشود، غالباً غافلند، این طور می‏شود. بنا بر این، این کارهایی که شما گفتید کردید، کارهای ارزشمندی بوده است و باز چنانچه مجالسی باشد، مردها هم بروند اما با تعهد، نه آنهایی که می‏روند و بر خلاف مصالح خود مملکتمان عمل می‏کنند. ان شاء اللَّه امیدوارم که همه‏تان موفق و مؤید باشید. و امروز غیر روزهای سابق، امروز غیر زمانهای سابق است. امروز باید خانمها وظایف اجتماعی خودشان را و وظایف دینی خودشان را عمل بکنند و عفت عمومی را حفظ بکنند و روی آن عفت عمومی کارهای اجتماعی و سیاسی را انجام بدهند، نه مثل سابق که فرض کنید اینها یک زنی را هم وارد می‏کردند در مجلس، اما چه زنی بود و چه کار می‏خواست بکند. حالا هم وارد شدند بعضی خانمها در مجلس، این ورود غیر آن ورود است، آن یک ورودی بود، این هم یک ورود. آنها مجالس داشتند، روز زن داشتند؛ روزی که برای کشف حجاب بود. همین سالهای آخر [که‏] من در قم بودم- شاید همان سال آخری بود که 15 خرداد بعدش پیش آمد- من شنیدم که زنها می‏خواهند بروند سر قبر رضا شاه و راجع به همین قضیه کشف حجاب تظاهرات بکنند. رؤسای اداراتی که در قم بود، پیش من آمدند، گفتم که شما هر کدام به وزارتخانه خودتان اطلاع بدهید که اگر این کار را بکنید من به ملت می‏گویم که عزا بگیرند برای روزی که قتل عام کردید در مسجد گوهرشاد، اینها اطلاع دادند و از این منصرف شدند.

در هر صورت آن وضعی که آنها درست کرده بودند درست بر خلاف موازینی بود که ملت ما باید انجام بدهد و زنهای ما باید انجام بدهند. و حالا بحمد اللَّه آن مسائل گذشته است و باید همه زنها و همه مردها در مسائل اجتماعی، در مسائل سیاسی وارد باشند و ناظر باشند. هم به مجلس ناظر باشند، هم به کارهای دولت ناظر باشند، اظهار نظر بکنند.

ملت باید الآن همه‏شان ناظر امور باشند، اظهار نظر بکنند در مسائل سیاسی، در مسائل اجتماعی، در مسائلی که عمل می‏کند دولت، استفاده بکنند، اگر یک کار خلاف دیدند.

و من امیدوارم که ان شاء اللَّه این نهضت به پیروزی منتهی باشد و شما ان شاء اللَّه همه‏تان موفق باشید و مؤید و مجالس خود را باز هر چه شکوهمندتر در همه جا توسعه بدهید که زنها بیدار بشوند و آن مسائل سابق [نباشد]، آن ملعبه‏هایی که بود و آن آرایشهایی که بود، آن مسائلی که شما می‏دانید چقدر به اقتصاد ما صدمه وارد می‏کرد و چقدر به عفت عمومی ضرر می‏رساند. زنها امروز باید همان طوری که مردها- یعنی مردهای درست، نه مردهایی که ... دیدند- در مسائل واردند، آنها در مسائل وارد باشند و تعلیم و تعلم صحیح داشته باشند و دخالت صحیح در امور بکنند و ان شاء اللَّه موفق و مؤید باشند.» (صحیفه امام، ج‏13، ص: 190 ـ 193)

ـ پیام تشکر به رئیس جمهور نیجریه؛ تسلیت شهادت آقایان رجایی و باهنر (1360)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

حضرت آقای حاج شهوشاگاری، رئیس جمهوری فدرال کشور نیجریه‏

پیام تسلیت شما را در مورد شهادت دو تن از فرزندان متعهد و مسئول اسلام، رئیس جمهور محبوب و نخست وزیر عزیز ایران، دریافت داشتم. از اظهار محبت و همدردی شما متشکرم. این حوادث ناگوار گذشته از اینکه ما را در پیمودن این راه مقدس سست نکرده، بلکه مصمم‏تر خواهد ساخت. و از طرفی، پاسخ دندان [شکن‏] و زبان گویایی در برابر دشمنان خونخوار ماست که از هر گونه جنایت و تهمتی نسبت به ما دریغ ندارند. و اینان، که در رأس آنها امریکای جهانخوار قرار دارد، حتی بیشرمانه تهمت خرید اسلحه و ایجاد رابطه با اسرائیل غاصب را به ما نسبت داده و نقشه منزوی کردن ما و جدا ساختن برادران مسلمان و عرب زبان را با ما در سر می‏پرورانند. وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحِیطٌ.^[6]- 11 ذی قعدة الحرام 1401

روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏15، ص: 221)

ـ پیام تشکر به رئیس جمهور بلغارستان؛ تسلیت شهادت آقایان رجایی و باهنر (1360)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

جناب آقای تئودور ژیکف، رئیس شورای دولتی جمهوری مردم بلغارستان، و جناب آقای گریشا فیلیپ اف، رئیس شورای وزرای جمهوری مردم بلغارستان‏

پیام تسلیت شما را در مورد شهادت جانگداز رئیس جمهور محبوب و نخست وزیر عزیز کشورمان دریافت داشتم. از اظهار محبت و همدردی شما متشکرم. و امیدوارم این جنایات که به دست عمال مزدور امریکای جهانخوار صورت می‏گیرد، فریاد مظلومیت ما را به گوش جهانیان برساند، و پاسخ گویایی به تبلیغات واهی و اراجیفی باشد که هر روزه علیه ملت ما و جمهوری اسلامی ما در سطح وسیعی پخش می‏کنند.

19 شهریور ماه 1360 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏15، ص: 222)

ـ پیام تشکر به رئیس جمهور کلمبیا؛ تسلیت شهادت آقایان رجایی و باهنر (1360)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

حضرت آقای خولیو سزار تووپی آیالا، رئیس جمهور کلمبیا

پیام تسلیت شما را در مورد شهادت رئیس جمهور محبوب و نخست وزیر عزیز جمهوری اسلامی ایران دریافت داشتم. از اظهار محبت و همدردی شما متشکرم. و امیدوارم این حوادث ناگوار فریاد مظلومیت ما را به گوش جهانیان برساند، و دشمنان خونخوار ما را که در رأس آنها امریکای جهانخوار قرار دارد، و از هر گونه جنایت و تهمتی حتی خرید اسلحه از اسرائیل غاصب نسبت به ما دریغ ندارند بهتر معرفی کند. از خدای تعالی نابودی استعمارگران و پیروزی مستضعفان را مسألت دارم.

11 ذی قعده 1401 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏15، ص: 223)

حکم عفو جمعی از زندانیان به رئیس دیوان عالی کشور (1362)

[بسمه تعالی. محضر مبارک حضرت آیت اللَّه العظمی امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران- مدّ ظله العالی‏

احتراماً، دو برگ لیست آمار زندانیان دادسراهای انقلاب اسلامی 17 شهرستان که به موجب آن برای 432 نفر به شرح مندرج در لیست تقاضای عفو و تخفیف در مجازات شده است به حضور مبارک تقدیم می‏شود. 17/ 6/ 62- سید عبد الکریم موسوی اردبیلی‏].

بسمه تعالی‏

موافقت می‏شود.^[7]- 19 شهریور 62 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏18، ص: 111)

‏ـ نامه به آقای سید عبداللَّه شیرازی؛ تسلیت مصیبت وارده به ایشان (1363)

«بسمه تعالی‏

حضرت آیت اللَّه شیرازی- دامت برکاته- مشهد مقدس‏

مصیبت وارده را به جنابعالی و آقازادگان محترم تسلیت عرض می‏کنم. سلامت و سعادت جنابعالی و بازماندگان را از خداوند متعال خواستارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.

روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏18، ص: 112)

ـ پیام تشکر به رئیس جمهور اندونزی؛ تبریک عید سعید قربان (1364)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

حضرت آقای سوهارتو، رئیس جمهور کشور اندونزی‏

پیام تبریک آن حضرت به مناسبت عید سعید قربان در روز گذشته واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا حلول این عید بزرگ اسلامی را به جنابعالی و ملت برادر و مسلمان کشورتان تبریک گفته، از خدای تعالی سعادت و سربلندی عموم مسلمانان جهان و پیروزی آنان را بر دشمنان اسلام مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.

24 ذی الحجة الحرام 1405 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏19، ص: 383)

ـ پاسخ استفتاء درباره بازی شطرنج و خرید و فروش آلات موسیقی (1367)

[بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏. خدمت مرجع عالیقدر حضرت آیت اللَّه العظمی امام خمینی- دامت برکاته.

1- از آنجا که آلات لهو و لعب استفاده‏های مشروع از قبیل نواختن سرودها را دارد آیا خرید و فروش آن بی‏اشکال است؟].

بسمه تعالی‏

خرید و فروش آلات مشترکه به قصد منافع محلّله آن اشکال ندارد.

[2- اگر شطرنج آلات قمار بودن خود را به طور کلی از دست داده باشد و چون امروز تنها به عنوان یک ورزش فکری از آن استفاده گردد بازی با آن چه صورتی دارد؟].

بسمه تعالی‏

بر فرض مذکور اگر برد و باختی در بین نباشد اشکال ندارد.» (صحیفه امام، ج‏21، ص: 129)