امروز با امام: بیست وپنجم دی

امروز با امام: بیست‌وپنجم دی

ـ مصاحبه با تلویزیون فرانسه، کانال یک دربارۀ اهداف شورای انقلاب (1357)

امام خمینی در این مصاحبه به اهداف شورای انقلاب، انتظار از ارتش و محاکمه شاه اشاره کرده و فرمود:

«هدف این است که «شورای انقلاب» یک حکومت موقتی ایجاد کند که آن حکومت موقت، مجلس مؤسسان را تأسیس کند برای تصویب قانون اساسی و بعد بقیه کارها.

- سیاست خارجی ایران با همه دُوَل بر حسب احترام متقابل است و هیچ فرقی بین دُوَل در این باره نیست...

ما خواهان قطع روابط نیستیم. ما خواهان قطع وابستگی‌های ایران به دُوَل خارجی هستیم که اکنون شاه، ایران را وابسته به امریکا و سایر دوَل کرده است...

- انتظار دارم که [ارتش] به ملت بپیوندد و به حکومت اسلامی کمک کنند؛ و در آینده نزدیک ارتشیان این کار را خواهند کرد.

- شاه محکوم است بر حسب حکم ملت؛ لکن هر وقت ملت او را پیدا بکند، او را محاکمه می‏کند و اموال خودشان را از او می‏گیرند. شاه باید در مقابل ملت محاکمه شود و به سزای جنایاتی که کرده است برسد.» (صحیفه امام، ج‏5، ص: 467)

 ـ مصاحبۀ کوتاه با مجله محلی «لُ اکُو»ی فرانسه درباره دمکراسی در اسلام (1357)

سؤال: [حضرت آیت‌اللَّه، در پیام‌های قبلی خودتان اظهار فرموده بودید که جمهوری اسلامی، دموکراتیک خواهد بود و هر کسی آزاد خواهد بود. آیا صحبت کردن از دموکراسی در رژیمی که فقط بر مبنای یک مرام و یک مذهب یعنی اسلام باشد ممکن است؟ در چنین رژیمی سرنوشت غیر مسلمانان و غیر معتقدین به مذهب چه خواهد بود؟]

جواب: در اسلام، دموکراسی مندرج است و مردم آزادند در اسلام، هم در بیان عقاید و هم در اعمال، مادامی که توطئه در کار نباشد و مسائلی را عنوان نکنند که نسل ایران را منحرف کنند.

[آیا حضرت آیت‌اللَّه در روابط ایران با دُوَل خارجی خصوصاً با فرانسه تجدید نظر خواهید نمود؟]

- روابط ما بر احترام متقابل است و محفوظ خواهد ماند. با فرانسه هم مثل سایر کشورها عمل می‏کنیم.» (صحیفه امام، ج‏5، ص: 468)

 ـ مصاحبه با خبرنگاران نشریات: «یوروپَن»، «الاهرام»، و خبرنگار ژاپنی درباره نزدیکی پیروزی، نقش زنان و نفت (1357)

سؤال: [یوروپَن: بختیار، نخست وزیر، دیروز طی یک مصاحبه مطبوعاتی اظهار داشت که مذهبیون باید به مذهب بپردازند و سیاست را به سیاست‌مداران واگذار کنند. وی همچنین اظهار داشت که شما قادر به واژگونی حکومتش نیستید. نظر شما در این باره چیست؟]

جواب: مطلب اولی که گفته است مطلبی است که همیشه اجانب برای بردن منافع ما این تز را داشته‏اند که مذهب از حکومت جداست، و ایشان هم بلندگوی همانهاست؛ و آنکه ما قدرت برهم زدن حکومت او را نداشته باشیم، در آینده معلوم می‏شود. حکومت او محکوم به فناست و پیروزی از آن ملت رنج کشیده ایران است...

[شما پیامی به ارتش فرستادید. دیروز ارتش با مردم پیوندی برقرار کرد. آیا کما کان به پیوستن ارتش به صفوف خود ایمان دارید؟ یا بیم یک کودتای نظامی دارید؟]

- من امیدوارم که ارتش- البته آنهایی که مال ملت را نچاپیدند و آنهایی که به شرافت ارتشی خود باقی مانده‏اند- به ملت بپیوندند تا آن اقلیت ناچیزی که خائن هستند نتوانند کاری کنند...

[نقش زن در حکومت اسلامی آینده چیست؟]

- زنان آزاد هستند در بسیاری از امور شرکت کنند؛ آزادی به معنای واقعی نه آن طور که شاه می‏خواست. زنان ما عده‏ای زندانند و آنهایی که در بیرونِ زندانند باز عده کثیرِ قریب به اتفاقْ در تظاهرات و مبارزات شرکت دارند. ولی دسته‏ای ناچیز آزادند- البته نه آن طور که شاه می‏خواهد، که ما حتماً با آن آزادی مخالف هستیم... (صحیفه امام، ج‏5، ص: 469)

 ـ مصاحبه طولانی با روزنامۀ «استریت تایمز» سنگاپور دربارۀ اوضاع ایران قبل و بعداز پیروزی انقلاب (1357)

سؤال: [ممکن است لطفاً احساسات و عقاید خود را درباره وقایع اخیر سیاسی در ایران شرح دهید؟ نظر شما درباره دولت تازه منصوب‏شده بختیار چیست؟]

جواب: مقاومت مردم ایران در دنیا بی‏نظیر است. مردم ایران برای از بین بردن استبدادِ جهنمی چنان دلاورانه مبارزه کردند که موجب حیرت غرب و شرق شد؛ مبارزات خونینی که بالاخره به استقلال و آزادی منجر خواهد شد. مردم ایران خواستار برچیده شدن سلطنت دودمان پهلوی و نظام شاهنشاهی و ایجاد یک جمهوری اسلامی هستند. دولت اخیر به هیچ وجه قانونیت ندارد. چون از مجلسی رأی اعتماد می‏گیرد که هر گز ملت ایران در آن نماینده ندارد. من بارها گفته‏ام که هر حکومتی با بودن شاه محکوم است...

[... یعنی «جمهوری اسلامی» که به وسیله رهبر مذهبی اداره می‏شود. آیا شما به‌طور ایده‌آل می‏گویید که شما باید جایگزین شاه در رأس مملکت شوید و ایران در زمینه‏های انسانی‏تری اداره گردد و به وسیله اصول اسلامی هدایت شود؟]

- من و سایر روحانیون در حکومت، پستی را اشغال نمی‏کنیم. وظیفه روحانیون ارشاد دولتهاست. و اما ما خواستار برکناری شاه هستیم و می‏خواهیم حکومت عدل اسلامی را جایگزین این نظام فاسد گردانیم و پیروزی از آن ماست...

 [فرض کنیم شما موفق شدید بر شاه غلبه کنید؛ و همچنین موفق شدید که نیروی مخالف کنونی را متحد کنید. زودرس‌ترین سیاست‌های اصلی اقتصادی و سیاسی شما چه خواهد بود؟]

- ما خواستار یک اقتصاد سالم و غیر وابسته هستیم. شاه اقتصاد ایران را فلج کرده است و همه مخازن ما را در اختیار شرق و غرب- بخصوص امریکا قرار داده است. ما با این مبارزه کرده و هر گز اجازه نمی‏دهیم تا هستی ما را غارت کنند. ما در تمام زمینه‏های اقتصادی یک انقلاب واقعی خواهیم کرد. امر کشاورزی در حکومت ما از اولویت خاصی برخوردار است...

 [اگر فرض شود که شما در رأس دولت قرار بگیرید، روابط خود را با غرب چگونه پیش‏بینی می‏کنید؟]

- من در حکومت آینده نقش هدایت را دارم. غرب و شرق برای ما فرقی ندارد. اصلْ منافع ملت ایران است که باید به بهترین وجه رعایت شود. اگر غرب و شرق احترامات لازمه را نسبت به ملت ایران رعایت نمایند ما هم به همان گونه با آنان رفتار خواهیم کرد... (صحیفه امام، ج‏5، ص: 471ـ 476)

 ـ پیام 9 ماده‌ای به ملت ایران (1357)

در آستانۀ فرارسیدن اربعین حسینی و وضعیت پیش‌آمده از انقلاب، توصیه‌های نه‌گانه‌ای خطاب به ملت ایران کرده و فرمود:

«ما در این سالها به دنبال بیش از پنجاه سال سلطنت غاصبانه سلسله پهلوی با چه مصیبتهایی و بی‏فرهنگیهای خانمانسوزی مواجه بوده‏ایم. سالهایی بس تلخ و رنج آور در این پنجاه سال و تلختر و رنج‏آورتر در این یکی دو سال اخیر که ملت شجاع ما را علیه استبداد و استعمار به حرکت درآورد.

امسال اربعین امام امت در خلال اربعینهای پیروان و شیعیان آن بزرگمرد اسلام واقع شده، و گویی خون شهیدان ما امتداد خون پاک شهیدان کربلاست، و اربعین اخیر برادران ما بازتاب اربعین آن دلاوران می‏باشد؛ خون طاهر آنان به حکومت طاغوتی یزید خاتمه داد، و خون پاک اینان سلطنت طاغوتی را به هم پیچید. اربعین امسال استثنایی و نمونه است؛ راهپیمایی و تظاهرات پر شور در این اربعین وظیفه شرعی و ملی است.

ملت بزرگ در سراسر ایران با راهپیمایی و تظاهرات خود این نظام را دفن می‏کند، و مخالفت خود را با «شورای سلطنت» غیر قانونی اعلام می‏نماید، و پشتیبانی خود را برای چندمین بار از «جمهوری اسلامی» اعلام می‏کند. لازم است توجه ملت دلیر ایران را به مطالبی چند جلب نمایم... (صحیفه امام، ج‏5، ص: 477ـ 479)

ـ استفسار به آقای پسندیده و پاسخ به پرسشهای سیاسی ایشان (1357)

سؤال: [1- بعضی از مدرسین عقیده دارند که من شخصاً خدمت آقایان گلپایگانی و شریعتمداری رفته و ضمن تشکر، نظرشان را درباره آمدن حضرت امام خمینی بخواهم‏]

جواب: رفتن ایشان منزل آقایان، در این موضوع صلاح نیست.

[2- آقای ابدالخان،^[1] پسر عموی شاپور بختیار، امروز با آقای حاج امان اللَّه خان مستوفی آمدند منزل من، و اظهار محبت و فروتنی از طرف خود و بختیار می‏کردند که ما در اختیار شما هستیم؛ و ابدالخان می‏گفت هر دستوری دارید بدهید و ما در خدمت هستیم. ولی مصاحبه شاپور بختیار بر خلاف مذاکرات ابدالخان است. آیا آقا اجازه می‏فرمایند پیامی بدهم یا نه؟ البته به نظر من نفعی ندارد]

- لازم نیست.

[3- در آسمان بین فرانسه و ایران احتمالی وجود دارد که هواپیماهایی اجباراً مسیر را به طرف کشورهایی نظیر اسرائیل تغییر دهند؛ پیش‏بینی‏های لازم حتماً باید به عمل آید]

[در این مورد حضرت امام پاسخ نداده‏اند]» (صحیفه امام، ج‏5، ص: 480)

ـ سخنرانی در جمع بازاریان تهران؛ اهمیت بازار- مراعات احکام اسلامی در بازار (1359)

«همیشه بازار دنباله مقاصد اسلامی و برای پیشرفت اسلام و برای پیشرفت اقتصاد اسلامی یک بازوی ستبر قدرتمندی بوده است و الآن هم همین طور است...

کوشش کنید، آقایان بازاری کوشش کنند در اینکه مبادا اینها بازار را متهم کنند. مبادا اینها بازار را بدنام کنند. بازار ایران خوشنام است و همیشه پشتیبان کشور و ملت و اسلام بوده است، و در هر مشکلی، بازار در حل آن مشکلها دخالت داشته است و جزء ملت بوده است. و همان ملت است و همان مردم است که در بازارها مجتمع هستند و مشغول اقتصاد ملت هستند و مشغول کارهای صحیح هستند...

بازار باید مظهر تام اسلام و عدالت باشد. بازار باید احتراز کند از چیزهایی که مخالف دستورات اسلام است. و اقبال کند به آن چیزهایی که موافق دستورات اسلام است. از ربا بازار باید مُطهّر باشد...

مبادا در بازار یک وقت راجع به ارتش ایران، راجع به دادگستری ایران، راجع به پاسبانها و پاسدارها و اینها مسائلی طرح بشود که اسباب تضعیف آنها بشود. و خصوصاً ارتش و پاسدارها و ژاندارمری که الآن مشغول به جنگ هستند و در ردیف اول جنگ واقع شدند و کشته می‏دهند و خون نثار می‏کنند. مبادا یک وقت مسائلی طرح بشود در بازار یا جاهای دیگر که موجب تضعیف بشود...» (صحیفه امام، ج‏13، ص: 525 ـ 529)

ـ نامه به خانم فاطمه طباطبایی؛ قرآن کتاب کامل- ارزش کتب عرفا (1367)

«الحمد للَّه رب العالمین و الصلاة و السلام علی محمد و آله الطیبین الطاهرین المعصومین و اللعن علی اعدائهم اجمعین الی یوم الدین. یاد روزی که در ایام جوانی کتاب «فصوص الحکم»^[2] و دیگر کتب عرفانی را که بزرگان مشایخ ارباب عرفان به یادگار گذاشته‏اند در خدمت بعض از مشایخ اهل عرفان‏^[3]- رضوان اللَّه علیه- استفاده نمودم و اکنون که در این سنّ کهولت و از پای درآمدگی دختر عزیزم (فاطی) خانم فاطمه طباطبائی از این بی‏بضاعت خواستند چیزی بنویسم باید بگویم که کتب مذکور با همه قدر و منزلتی که دارند و کمکهای بسیار ارزنده‏ای به معرفت قرآن کریم- سرچشمه فیّاض معرفة اللَّه و کتب ادعیه ائمه معصومین، صلوات اللَّه و سلامه علیهم اجمعین، که آنها را حقّاً قرآن صاعد^[4] باید خواند و احادیث آن بزرگواران- می‏کنند، حلاوت و لطافت و جامعیت اسرار کتاب الهی را ندارند.

فی المثل سوره مبارکه حمد مشتمل جمیع اسرار معارف الهیه است که تحمل آن از عهده این نویسنده دست و پا بسته خارج است، همین قدر بدان ای دختر عزیزم که در بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ‏ معارف و اسرار غیر قابل تحمل برای ما است و اگر عارف صاحب سری در الْحَمْدُ لِلَّهِ‏ با قدم صاحب ولایت غور^[5] کند می‏یابد که در عالم هستی غیر از اللَّه چیزی و کسی نیست که اگر بود حمد مختصّ به ذات الوهی نبود (تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل) پس باید قلمها بشکنند اگر گمان شود ورای او هستند.

تو نیز ای عزیز کتب عرفا و اولیا را بخوان به قصد فهمیدن یا ذوق کردن همین کلمه شریفه جامعه. خداوند تعالی تو و احمد عزیزم و فرزندان عزیزت را که نور چشمان من هستید حفظ کند، و از شماها انتظار دعای خیر دارم بویژه پس از موتم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.» (صحیفه امام، ج‏21، ص: 237 ـ 238)

ـ نامه به آقای سید حمید روحانی؛ مأموریت تدوین تاریخ انقلاب اسلامی (1367)

«جناب حجت الاسلام آقای آسید حمید روحانی (زیارتی)- دامت افاضاته‏

با تشکر از زحمات جنابعالی در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی و تلاش قابل تقدیرتان در تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، امیدوارم بتوانید با دقت، تاریخ حماسه‏آفرین و پر حادثه انقلاب اسلامی بی‏نظیر مردم قهرمان ایران را بدان گونه که هست ثبت نمایید.

شما به عنوان یک مورخ باید توجه داشته باشید که عهده‏دار چه کارِ عظیمی شده‏اید.

اکثر مورخین، تاریخ را آن گونه که مایلند و یا بدان گونه که دستور گرفته‏اند می‏نویسند، نه آن گونه که اتفاق افتاده است. از اول می‏دانند که کتابشان بنا است به چه نتیجه‏ای برسد و در آخر به همان نتیجه هم می‏رسند.

از شما می‏خواهم هر چه می‏توانید سعی و تلاش نمایید تا هدف قیام مردم را مشخص نمایید، چرا که همیشه مورخین اهداف انقلابها را در مسلخ اغراض خود و یا اربابانشان ذبح می‏کنند. امروز همچون همیشه تاریخ انقلابها، عده‏ای به نوشتن تاریخ پر افتخار انقلاب اسلامی ایران مشغولند که سر در آخور غرب و شرق دارند. تاریخ جهان پر است از تحسین و دشنام عده‏ای خاص، له و یا علیه عده‏ای دیگر و یا واقعه‏ای در خور بحث. اگر شما می‏توانستید تاریخ را مستند به صدا و فیلم حاوی مطالب گوناگون انقلاب از زبان توده‏های مردم رنجدیده کنید، کاری خوب و شایسته در تاریخ ایران نموده‏اید. باید پایه‏های تاریخ انقلاب اسلامی ما چون خود انقلاب بر دوش پابرهنگان مغضوب قدرتها و ابرقدرتها باشد.

شما باید نشان دهید که چگونه مردم، علیه ظلم و بیداد، تحجر و واپسگرایی قیام کردند و فکر اسلام ناب محمدی را جایگزین تفکر اسلام سلطنتی، اسلام سرمایه داری، اسلام التقاط و در یک کلمه اسلام امریکایی کردند.

شما باید نشان دهید که در جمود حوزه‏های علمیه آن زمان که هر حرکتی را متهم به حرکت مارکسیستی و یا حرکت انگلیسی می‏کردند، تنی چند از عالمان دین باور دست در دست مردم کوچه و بازار، مردم فقیر و زجر کشیده گذاشتند و خود را به آتش و خون زدند و از آن پیروز بیرون آمدند.

شما باید به روشنی ترسیم کنید که در سال 41، سال شروع انقلاب اسلامی و مبارزه روحانیت اصیل در مرگ آباد تحجر وتقدس مآبی چه ظلمها بر عده‏ای روحانی پاکباخته رفت، چه ناله‏های دردمندانه کردند، چه خون دلها خوردند، متهم به جاسوسی و بی‏دینی شدند ولی با توکل بر خدای بزرگ کمر همت را بستند و از تهمت و ناسزا نهراسیدند و خود را به توفان بلا زدند و در جنگ نابرابر ایمان و کفر، علم و خرافه، روشنفکری و تحجرگرایی، سرافراز- ولی غرقه به خون یاران و رفیقان خویش- پیروز شدند.

حرف بسیار است، و من حال نوشتن بیش از این را ندارم. خداوند به شما که مورد علاقه من هستید و خودْ از ستم کشیده‏های این انقلابید، توفیق بندگی دهد تا بتوانید با در نظر گرفتن او- جل و علا- واقعیتها را برای نسل آینده ثبت کنید. من به شما دعا می‏کنم و از واحد فرهنگی بنیاد شهید تشکر می‏کنم که به شما کمک می‏کند تا ان شاء اللَّه بتوانید کارتان را به پایان برسانید. و السلام.» (صحیفه امام، ج‏21، ص: 239 ـ 240)

ـ نامه به شورای عالی قضایی؛ تأیید طرح پیشنهادی سران سه قوه (1367)

«شورای محترم عالی قضایی- ایدهم اللَّه تعالی‏

با تشکر از زحمات جناب حجت الاسلام آقای خامنه‏ای،^[6] طرح مورد اتفاق آقایان، خلاف قانون اساسی است. با طرحی که در جلسه سران سه قوه با اکثریت آرا به تصویب رسیده موافقت می‏شود.

امید است موافقت اعضای محترم شورا در تمامی دوره‏ها بتواند معضلات قضایی کشور را حل نماید. موفقیت آقایان را از خدای تعالی خواستارم.» (صحیفه امام، ج‏21، ص: 241)