امام خمینی و سال های کبیسه

امام خمینی و سال‌های کبیسه

محمد رجائی نژاد

حضرت امام در زندگی خویش چند سال، سال کبیسه و سی‌ام اسفند را تجربه کرده‌ بودند؟

برای گردآوری محتوای بخش «امروز با امام» همین سایت، تمام آثار حضرت امام را جستجو و بررسی کردم، چیزی نیافتم. نه سخنرانی و بیاناتی داشته‌اند، نه پیامی و حکمی داده‌اند و نه نامه‌ای نگاشته و نه... یعنی ظاهراً حضرت امام روزهای سال کبیسه را تنها به خود و خانواده اختصاص داده بودند و بس!

با یک سر انگشتی به دست می‌آید! اگر روز تولد حضرت امام را اول مهر سال 1281ش (بیستم جمادی الثانی 1320ق)، و رحلتش را خرداد 1368 بدانیم؛ ایشان در طول حیات بابرکتشان 22 دوره سال کبیسه را درک کرده‌اند. اولی 1283 و آخری 1367.

سال کییسه چیست؟

کبیسه در لغت به معنای بزرگ است. در اصطلاح یعنی سالی که تعداد روزهایش از بقیه سال‌ها بیشتر است. هر یک سال 365 روز و 6 ساعت است. یعنی این مدت طول می‌کشد تا زمین یک دور کامل به دور خورشید بچرخد.

در روزگاران کهن مردم به این 6 ساعت اهمیت نمی‌دادند و یک سال را همان 365 روز محاسبه می‌کردند. این کار سبب می‌شد کم‌کم زمان سال تحویل تغییر کند. یعنی اگر برای ما ایرانیان اول فرودین که اولین روز فصل بهار است آغاز سال نو بود، کم‌کم در طی صدها سال، آغاز سال جدید جلو می‌افتاد و به زمستان و بعد هم به تابستان می‌رسید.

بعدها مردم یاد گرفتند که باید این 6 ساعت را در تقویم خود محاسبه کنند. برای همین با گذشت هر 4 سال این 6 ساعت‌ها را با هم جمع می‌کنند که یک شبانه روز کامل، یعنی 24 ساعت می‌شود. برای همین، ماه اسفند که در تقویم شمسی 29 روز است، هر 4 سال یک‌بار یک روز به آن افزوده شده و 30 روز می‌گردد. سال‌هایی که اسفند 30 روز است، این سال را، سال کبیسه می‌گویند که دقیق و قابل پیش‌بینی است و باعث می‌شود همیشه در یک زمان خاص و مشخص سال نو فرا برسد که برای ما ایرانیان همیشه اول فروردین است.