آهنین بانوی انقلاب

آهنین بانوی انقلاب

مهدی حاضری

در پیروزی انقلاب اسلامی ایران زنان نقشی کمتر از مردان نداشتند و به فرموده حضرت امام: «ما نهضت خودمان را مدیون زن‌ها می‌دانیم».(صحیفه امام، ج7، ص339)

 27 آبان سالروز در گذشت یکی از زنان بزرگ تاریخ انقلاب است که بحق می توان او را «آهنین بانوی انقلاب» نام نهاد. آری خانم مرضیه حدیدچی مشهور به «مرضیه دباغ»، بانویی بود که هم عنوانش حدیدچی بود و هم مرام و اراده اش پولادین که توانست پرچم مبارزه را سال هایی طولانی بردوش گرفته و با دلیری در راه قیام لله قدم بگذارد.

مرضیه حدیدچی در سال 1318 در شهر همدان متولد شد و در خانواده ای مذهبی و فرهنگی رشد و نمو کرد. تحصیلات خود را از مکتب خانه آغاز کرد و از معلومات پدرش در یادگیری قرآن و نهج البلاغه بهره فراوان برد. در سال1333 با محمد حسن دباغ ازدواج کرد. این ازدواج سرآغاز تحولات زندگی وی محسوب می شود. در آغازین روزهای زندگی مشترک به همراه همسرش در تهران ساکن شد. و همانجا توانست تحصیلات علوم دینی خود را تا سطح ( شرح لمعه ) ادامه دهد و از محضر استادانی چون مرحوم حاج آقا کمال مرتضوی، حاج شیخ علی خوانساری، شهید آیت الله محمدرضا سعیدی و شهید سید مجتبی صالحی خوانساری استفاده کند.

او از طریق شهید سعیدی با اندیشه های امام خمینی آشنا شد و با آگاهی و ایمان محکم قدم در راه مبارزات اسلامی نهاد. دباغ در حالی به تحصیل ادامه می‌داد و به فعالیتهای سیاسی مبادرت داشت که مادر هشت فرزند بود. فعالیت‌ها و حرکت‌های سیاسی دباغ با پخش و توزیع اعلامیه در سال های 42-41 آغاز شد و با ورود به تشکیلات تحت هدایت شهید سعیدی شدت گرفت. همچنین در این دوره با دانشجویان مبارز دانشگاه‌های تهران همکاری و تعامل داشته است.

حدیدچی پس از شهادت آیت الله سعیدی (1349) به مبارزه و تبلیغ علیه رژیم شاه شدت ‌بخشید و سرانجام در1352 توسط ساواک دستگیر شد. در کمیته مشترک به همراه دخترش شدیدترین شکنجه‌ها را تحمل کرده و به سختی بیمار ‌شد و در زمانی که امیدی به زنده ماندنش نبود از زندان آزاد شد، در حالی که دخترش (رضوانه) همچنان در زندان محبوس بود.

وی پس از آزادی تحت عمل جراحی قرار ‌گرفت و از مرگ نجات یافت و پس از چند ماه دوباره دستگیر و زندانی شد. در این دوره از زندان به تقابل ایدئوژیک با گروه های مارکسیستی برخواست و زنان مسلمان زندانی را پیرامون خود جمع کرد. او در1353 برای ادامه مبارزاتش به خارج از کشور رفت و در نجف به محضر امام شرفیاب شده و به خواست ایشان گزارشی از سختی ها و شکنجه هایی که در زندان دیده بود را بیان کرد. حضرت امام از او می خواهند به ایران باز نگردد و او تا پیروزی انقلاب اسلامی در هجرت به سر می برد.

او در پایگاه های نظامی واقع در مرز لبنان و سوریه آموزش های رزمی و چریکی را طی کرد و با گروه روحانیت مبارز خارج از کشور زیر نظر شهید محمد منتظری فعالیت می کرد. پایگاه و مرکز فعالیت این گروه در لبنان و سوریه بود و حدیدچی به سبب ماموریت ها و برنامه های گروه به کشورهای مختلفی از جمله عربستان، انگلیس، فرانسه و عراق تردد داشت. او در بسیاری از حرکت ها و فعالیت های مبارزان در خارج از کشور در راهپیمایی ها، تظاهرات و اعتصابات شرکت فعال داشت.

مرضیه حدیدچی در خارج از کشور با عناوین خواهر دباغ، خواهر زینت احمدی نیلی و خواهر طاهره شناخته می شد. که عنوان طاهره دباغ برای او به یادگار مانده است.

وقتی حضرت امام (ره) به فرانسه و نوفل لوشاتو رفتند، حاج مهدی عراقی و جمعی از برادران مبارز که از فراری بودن وی مطلع بودند به او که در سوریه بود زنگ زدند و از ایشان خواستند که به فرانسه برود. دباغ به خیل یاران امام پیوست و وظایف داخلی بیت امام را به عهده گرفت و دوره ای ارزشمند و افتخار آمیز را برای خود رقم زد. وی خدمت به امام و در کنار ایشان بودن را بعنوان سعادتی بزرگ یاد می کرد.

او در روزهای آخر حضور امام در پاریس به سختی بیمار شده و در بیمارستان بستری گردید و به همین خاطر نتوانست در «پرواز انقلاب» همراه حضرت امام باشد. پس از بهبودی به دستور حضرت امام در نوفل لوشاتو باقی ماند تا در صورت بروز هرگونه حادثه ای برای انقلاب، پایگاه انقلاب در پاریس بتواند مورد استفاده رهبران انقلاب قرار گیرد و سرانجام پس از پیروزی انقلاب در روز 27 بهمن 57  به ایران بازگشت.

دباغ پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مصدر بسیاری از امور از جمله: فرماندهی سپاه همدان و مسئولیت بسیج خواهران قرار گرفت، و سه دوره نماینده مردم همدان و تهران در مجلس شورای اسلامی بود. علاوه بر آن در دانشگاه علم و صنعت ایران و مدرسه عالی شهید مطهری به تدریس پرداخته و قائم مقام جمعیت زنان جمهوری اسلامی بوده است.

از افتخارات بزرگ خانم دباغ، همراهی با حضرت آیه الله العظمی عبدالله جوادی آملی فرستاده ویژه حضرت امام برای ابلاغ پیام تاریخی ایشان به میخائیل گورباچف، صدر هیئت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی سابق در یازدهم دی‌ماه 1367 بود که به دستور حضرت امام انجام گرفت و این خود نشان دهنده عمق آشنایی امام از ویژگی ها و توانمندی های این بانوی مسلمان و انقلابی است.

خانم دباغ که از بیماری قلبی رنج می‌برد پس از گذراندن دوره‌ای طولانی بیماری، در روز 27 آبان 1395 در بیمارستان خاتم الانبیاء(ص)  دارفانی را وداع گفت. روحش شاد و همنشینی با حضرت زهرا (س) در بهشت برین، پاداش عمری جهاد و مبارزه و خدمتش به اسلام و مسلمین باد.