عید قربان
رضا هوشیاری
بسم الله الرحمن الرحیم
قال رسو ل الله صلی الله علیه و آله و سلم:
«هَذَا یَوْمُ الثَّجِّ وَ الْعَجِّ یُهْرِقُونَ فِیهِ الدِّمَاءَ فَمَنْ صَدَقَتْ نِیَّتُهُ کَانَتْ أَوَّلُ قَطْرَةٍ کَفَّارَةً لِکُلِّ ذَنْبٍ وَ الْعَجُّ الدُّعَاءُ فِیهِ فَعِجُّوا إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جلّ»
عید قربان روز «ثجّ» و «عجّ» است؛ «ثجّ» همان قربانی است که در راه خدا کشته می شود که با اولین قطره خونی که از آن بر زمین می رسد کفاره گناهان فرد قربانی دهنده است. و منظور از «عجّ» دعا در روز عید قربان است، پس در این روز خدا را بخوانید.
یکی از آیین های دیرینه در عید قربان، قربانی کردن است قربانی یا واجب است و یا مستحب.
قربانی واجب
- در روز عید قربان یکی از اعمال واجب در منا برای کسانی که حج تمتع یا افراد انجام می دهند قربانی کردن است.
اعمال منا در روز عید سه عمل است: اول: رمی جمره عقبه؛ دوم: قربانی؛ سوم: حلق یا تقصیر
البته کسانی که حج اِفراد انجام می دهند قربانی کردن بر آنها مستحب است و واجب نیست.
- با انجام بعضی از محرمات احرام باید به عنوان کفاره، شتر یا گاو یا گوسفند قربانی کند.
- کوچ عمدی از عرفات قبل از غروب روز نهم در صورتی که برنگردد باید یک شتر قربانی کند و اگر نمی تواند، هجده روز روزه بگیرد.
- قربانی واجب شده به واسطه عهد و نذر و قسم
- قربانی روز عید قربان برای کسانی که در منا حضور ندارند مستحب است و همچنین کسانی که حج افراد انجام می دهند.
- عقیقه کردن برای فرزند یکی دیگر از اقسام قربانی مستحب است. مستحب است روز هفتم ولادت فرزند (چه پسر و چه دختر) موی سر او را بتراشند و هم وزن موها طلا یا نقره صدقه دهند و بعد برای او شتر یا گاو یا گوسفند قربانی کنند.
قربانی مستحب
زمان قربانی
برای کسانی که در منا هستند روز دهم تا سیزدهم به مدت چهار روز و کسانی که در غیر منا هستند از روز دهم تا دوازدهم به مدت سه روز می توانند قربانی نمایند.
شراکت در قربانی
در قربانی مستحب شراکت اشکال ندارد، ولی شراکت در هدی (قربانی حج) برای کسانی که حج انجام داده اند جایز نیست و هر حاجی باید یک قربانی مستقل داشته باشد.