امروز با امام: یازدهم اسفند
ـ نامه به آقای فضل اللَّه مطلق؛ معرفی طرق ارسال وجوه شرعیه (1345)
«خدمت جناب مستطاب عماد الاعلام آقای حاج شیخ فضل اللَّه مطلق- دامت افاضاته مرقوم شریف واصل، پس از تمامیت موازینْ اجازه فرستاده شد. در صورتی که خواستید وجهی برسانید، یا نجف به وسیله آقای خلخالی- حاج شیخ نصر اللَّه- یا قم نزد آقای آقا شیخ علی اکبر اسلامی وکیل این جانب ایصال نمایید. از جنابعالی در مظانّ استجابت دعوات امید دعای خیر دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.» (صحیفه امام، ج2، ص: 115)
ـ نامه به آقای سید احمد خمینی و سفارش ساختن منزل برای طلبهها (1352)
«پسرم، ان شاء اللَّه تعالی سلامت باشید. چند روز پیش توسط آقای سلطانی «1» کاغذی نوشتم. اینک به احتمال نرسیدن آن، تجدید مطلب میکنم. به آقا «2»- دامت برکاته- پس از سلام عرض کنید خوب است برای طلبهها منزل درست کنند، منتها بتدریج و بیاسم و بیسر و صدا؛ یعنی ده تا ده تا درست شود، البته با تعجیل، و راجع به مخارج آن، این جانب از قم و آنچه وسیله آقای عبداللَّه اسلامی از تهران است چیزی نمیخواهم بلکه در صورت اقدام و لزوم به وکلای تهران میگویم بدهند. من عجالتاً تا مدتی مدید احتیاجم کَمَک است و متفرقات میرسد. اگر بنا شد اقدام شود هر چه زودتر باشد و این جانب را مطلع کنید. و در این امر اگر بشود آقای حاج آقا محمود طباطبایی قمی، آقای نیلچی، آقای معمار، آقای حاج سید جعفر یزدی و اشخاصی از این قبیل را دخالت دهید؛ بلکه اگر صلاح دیدید و موافقت کردند آقای حائری «3» در این امر دخالت کنند و مستقیماً از طرف ایشان اقدام شود، شاید بهتر باشد. در هر حال، امر با خود آقاست که با مشورت، هر طور صلاح دیدند، اقدام نمایند. گمان ندارم در خرجش اشکالی پیدا شود. و السلام علیکم. پدرت» (صحیفه امام، ج3، ص: 24)
ـ حکم ممنوعیت مصرف گوشتهای یخزده به آقای مهدی بازرگان (1357)
«جناب آقای نخست وزیر- ایّده اللَّه تعالی
لازم است جنابعالی به مقامات مربوطه دستور دهید از ورود گوشتهای یخزده و مصرف کردن آنها بشدت جلوگیری شود و آنچه از این نوع گوشتها موجود است از بین برود؛ زیرا آنها نجس و حرام است، و مردم نیز حق استفاده از آنها را به عنوان خوراک ندارند و میتوانند به مصرف کشاورزی مانند کود زمین برسانند.» (صحیفه امام، ج6، ص: 280)
ـ سخنرانی در جمع علما و اقشار مختلف مردم؛ ریشه اختلافات داخلی (1357)
این مُبالغات را که راجع به من فرمودهاند من نمیپذیرم. «2» من یک خادمی از همه شماها هستم و قضیه رهبری و غیر رهبری در کار نیست؛ قضیه نهضت است و صف واحد، همه با هم. ایشان خوب بیان میکنند لکن راجع به من یک قدری باید عرض کنم تندروی فرمودند؛ و خصوصاً در حضور کسی از او این طور تمجید کنند، ممکن است که باور کند، غفلت کند و فاجعه به بار بیاورد. من امیدوارم که همه آقایان این جهت را توجه داشته باشند که در عین حال که یک نهضت مقدس عالی بوده است که نظیرش را ما سراغ نداریم و یک نهضتی بود که با ضایعات کم، عایداتِ زیاد عاید ما شد، در ظرفِ- باید گفت- چند ساعت این رژیم منحوس را از بیخ و بن کند لکن غرور نیاورد. غرور اسباب شکست است. باید ما بنده باشیم و همه چیز را از خدا بدانیم...
حالا هم صفهای ما باید فشرده تر بشود. یک قشر نمیتواند این خرابیها را ترمیم کند. همه با هم، همه با هم، تمام اقشار با هم به پیش! اگر چنانچه از این به بعد سستی بشود، خدای نخواسته این نهضت رو به سستی برود، آنها در کمینند؛ و دشمنهای ما دست برنداشتهاند. اینجا مملکت نفت است، اینجا مملکت چیزهای دیگر؛ ذخایر زیرزمینی زیاد است. آنها دست از اینجا برنمیدارند. اینجا سرحدی است که برای آنها قضیه سوق الجیشی در کار است. آنها به این زودی دست برنمیدارند. لکن ملت ما باید هوشیار باشد؛ ملت ما خیال نکند تمام شد مطلب. آقایان خیال نکنند که مطلب تمام شد، حالا باید دیگر رها کنیم. خیر، مطلب مهم است و از این به بعد، همه با هم باشیم...
اگر ما با هم مختلف بشویم، اسلام شکست میخورد. اگر در قشر روحانی خدای نخواسته مردم احساس کنند که این اختلافات برای دنیاست- برای دین که اختلافی در کار نیست، همه ما، همه ما یک دین داریم، یک قرآن داریم، اگر اختلافی پیدا بشود اختلاف روی اساس دنیاست، شیطان است که اختلاف میاندازد- اگر سایر مردم توجه کنند که ملّاها روی هواهای نفسانی با هم مختلف هستند، طلبهها روی هواهای نفسانی با هم مختلف هستند، مردم از شما رو برمیگردانند. [اگر] از شما رو برگرداندند، اسباب شکست شماست؛ شکست شما شکست اسلام است. وظیفه شما سنگین است آقا! شما باید با اخلاق خودتان، با اعمال خودتان مردم را دعوت کنید...
اگر چنانچه خدای نخواسته یک خللی واقع بشود، خدای تبارک و تعالی از شما ناراضی است، از قشر روحانی ناراضی است. روحانی مبدأ امور است. اگر خللی واقع بشود: اذا فَسَدَ الْعالِمُ فَسَدَ الْعالَم «2»؛ عالِم فاسد عالَم را متعفن میکند؛ تعفن عالِم، عالَم را متعفن میکند. در جهنم از تعفن عالِم پناه میبرند به آتش! و این تعفنْ تعفنِ توجه به دنیاست، توجه به مقام است، توجه به ریاست است. از این چیزها اجتناب کنید...
اسلام همه چیز است ... یکی از بدترین چیزی که اجانب در بین مردم و در بین خود ما القا کردند، این است که اسلام برای این است که ما همان عبادت بکنیم. چنانکه مذهب مسیح را هم مسخ کردند؛ مذهب مسیح مسخ شد. مسیح هرگز نمیشود که دعوتش این باشد که فقط عبادت بکنید، ظَلَمه را بگذارید به کار خودشان! این نمیشود؛ نبی نمیتواند این طور باشد...
اسلام همه چیز است. قرآن همه چیز است. قرآن «انسانْ درستْ کن» است، کتاب انسانسازی است. قرآن همه چیز دارد: سیاست دارد، فقه دارد، فلسفه دارد، همه چیز دارد. انسان همه چیز است و باید همه احتیاجاتش را قرآن تأمین بکند...» (صحیفه امام، ج6، ص: 281 ـ 289)
ـ سخنرانی در جمع روحانیون و ایرانیان مقیم امارات؛ جنایات شاه (1357)
«شما میدانید که ملت ایران در این پنجاه و چند سال تحت ظلم و تعدی این خاندان هم آزادی خودشان را از دست داده بودند و هم استقلال کشور ما از دست ما رفته بود، میدانید که چه کشیدند ملت ما...
از آن طرف، مملکت ما را با اسم «تمدن بزرگ» همه چیزش را به عقب زدند...
در هر صورت شما بدانید که اینها این طور کردند. و ملت ما، ملت غیور ایران تاب نیاورد و همه با هم، با قدرت اسلام، با قدرت ایمان قیام کردند، و با قدرت ایمان پیش بردند. این نهضت و این پیشبردی و این پیروزی، مرهون این طبقه جوان ایران، آن هم طبقه جوان درجه سه؛ طبقه جوان محروم [است]؛ آنها این مسأله را پیش بردند، این نهضت را پیش بردند؛ و ما باید از آنها تشکر کنیم... خداوند ان شاء اللَّه شما همه را توفیق بدهد. و باز هم از شما تشکر میکنم که آمدید. و من هم دیگر حالم مقتضی نیست که ... صحبت کنم. حالم مقتضی نیست.» (صحیفه امام، ج6، ص: 290 ـ 293)
ـ سخنرانی در جمع ابوالاعلی مودودی و همراهان؛ توطئه در تضعیف اسلام (1357)
«من از عواطف آقایان که زحمت کشیدند آمدند اینجا، برای اینکه به ملت ایران تبریک بگویند، تشکر میکنم.
اسلام را ایادی اجانب بد جلوه دادند در دنیا؛ آنهایی که میخواستند منافع مسلمین را ببرند، کوشش کردند که اسلام را از قدرتش خلع کنند، و آنها کوشش کردند که تمام [ادیان را] و اسلام را به طوری جلوه بدهند که [بگویند] اسلام از اول، و همین طور سایر ادیان [را]، سرمایه دارها و قدرتمندها به وجود آوردند؛ برای اینکه مستضعفین را خواب کنند [آنها] ادیان را افیون میدانند! و تبلیغات آنها به قدری بوده است که حتی در بین خود مسلمین، جوانهایی که غافل بودند از حقایق، و اسلام را نشناخته بودند، آنها هم گاهی گول خوردند و این گول خوردن، اسباب این شده است که گرایش به یک مسلکهای انحرافی پیدا کردند. اجانب به این اکتفا نکردند و رهبران اسلامی را طرفدار قدرتمندان و ثروتمندان معرفی کردند که در جامعه خود آنها هم؛ یعنی خود رهبران اسلامی هم از نظر جوانها ساقط شوند و آنها را از رهبری خلع کنند، و مع الأسف این تبلیغات تأثیر هم در بین خود جوامع اسلامی کرده است. باز از طرف دیگر، کوشش کردند به اینکه بین مسلمین، دولتهای اسلامی، ملتهای مُسْلم به واسطه اختلاف نژادهایی که هست، اختلاف منطقهای که هست، اختلاف بیندازند، و چون سران مسلمین از این معانی غافل بودند، یا عمداً غفلت کردند؛ این اختلافات بین ملتها با ملتهای دیگر، دولتها با دولتهای دیگر، این اختلاف تحقق پیدا کرد و این اختلافات موجب این شد که آنها از ممالک اسلامی به طور وافر بهرهبرداری بکنند، و مسلمین نتوانند در مقابل آنها عرض اندام کنند.
بر مسلمین است که اسلام را به آن طور که هست بر جوامع بشری عرضه کنند. اسلام اگر آن طور که هست عرضه بشود، همه مشتری او هستند. اسلام را واژگونه معرفی کردند؛ اسلام را محبوس کردند در مساجد و در مدارس علوم قدیمه، که آنها هم محصور شدهاند در بعض از کتب اسلام. این همه به واسطه تبلیغاتی بوده است که از صدها سال قبل، از آن وقتی که خارجیها به این ممالک اسلامی دست یافتهاند، این نقشهای بوده است که آنها کشیدند و از همه اطراف، اسلام را از نظر خودِ مسلمین هم حتی انداختند و بد معرفی کردند؛ و روحانیون و رهبران مذهبی [را]- که باید اسلام را ترویج و معرفی کنند و پیش ببرند- از نظر جامعه، در این سالهای طولانی انداختهاند؛ به طوری که فاصله ما بین قشرهای اسلامی، در محیط داخلی خودشان هم واقع شده است؛ بین دانشگاه و روحانیت، بین بازار و ادارات، بین قشون و ملت، بین کارگران و کارمندان؛ تمام اینها را با هم به اصطلاح وادار کردند؛ دامنزدند به این اختلافات، و با تبلیغات دامنهداری این اختلافات را القا کردند بین مردم، تا اینکه بهرهبرداری کنند...» (صحیفه امام، ج6، ص: 294 ـ 296)
ـ بیانات با خبرنگار روزنامه اطلاعات؛ مشکل مسکن مردم (1357)
«هر چه زودتر باید مشکل مسکن برای بیخانمانها و فقرای ایران حل گردد؛ و برای هر خانواده، مسکن مورد نیازشان تأمین شود، آب و برق برای فقرا و بیبضاعتها باید مجانی گردد.
به نظر من بیشتر انقلابیون واقعی؛ یعنی آنها که نیروی عظیم و کوبنده این انقلاب بودند، مردم غیر مرفه بودند؛ کسانی که بیشترین کشتهها را دادند و با نیروی ایمان واقعی و اعتقاد راسخ؛ باعث پیروزی انقلاب شدند همان کسانی بودند که به هیچ وجه اشرافی و مرفه نبودند و از طبقه پابرهنه بودند.
من دستور دادم که اموال شاه، چه آنها که در داخل ایران است و چه آنها که در خارج پس از مصادره؛ فقط و فقط بین بیبضاعتها و مستمندان تقسیم شود، و این پولها را صرف خانهسازی و دیگر وسایل رفاهی این مردم بکنیم.» (صحیفه امام، ج6، ص: 297)
ـ سخنرانی در جمع قضات شرع دادگاههای انقلاب؛ اهمیت مسئولیت قضاوت (1360)
«امروز مسئولیت آقایان قضات شرع بسیار سنگین است، چون هم باید حیثیت اسلام را حفظ کنند و هم حیثیت روحانیت را در نظر بگیرند. دشمنان اسلام با اشاعه دروغ و با بزرگ جلوه دادن نقاط ضعف شما تلاش میکنند حیثیت روحانیت را لکهدار کنند تا از نفوذی که روحانیت در پیشبرد اسلام دارد کاسته شود و آنها بتوانند اسلام را از بین ببرند و به مقاصد شوم خود برسند. امروز مسئولیت آقایان قضات از صدر اسلام هم مهمتر است، چون در صدر اسلام به قضات شرع نسبت به رعایت حقوق مردم سفارش میشد، اما امروز علاوه بر آن، حیثیت و کیان روحانیت هم مطرح است. از این رو، شما باید در اعمال و رفتار خود کاملًا دقت و مواظبت داشته باشید. البته شما صد در صد هم اسلامی عمل کنید، دشمنان اسلام دست از دروغ و اعتراض بر نخواهند داشت، چون آنها به اسلام و انقلاب عقیده ندارند. باید کاری کنید که آنها مصداق معینی از نقاط ضعف شما نداشته باشند.» (صحیفه امام، ج16، ص: 79)
ـ سخنرانی در جمع بانوان جامعة الزهراء؛ حضرت زهرا (س)، الگوی تمامی زنان (1364)
«من عید سعید مولود معظم حضرت زهرا- سلام اللَّه علیها- را به همه شما خانمها و زنهای تمام کشورهای اسلامی تبریک عرض میکنم و از خداوند تعالی مسألت دارم که همه زنهای محترمه را در راهی که خدای تبارک و تعالی مقرر فرموده است، همان راه را بروند و به مقاصد عالیه اسلامی برسند. برای زنها کمال افتخار است که روز تولد حضرت صدیقه را روز زن قرار دادهاند، افتخار است و مسئولیت.
من راجع به حضرت صدیقه- سلام اللَّه علیها- خودم را قاصر میدانم که ذکری بکنم...
همه ما که این روز را «روز زن» قرار دادهاند و باید که مسئولیتش هم به عهده بگیرید. اگر شما پذیرفتید که روز بیستم جمادی الثانیه که روز تولد حضرت زهراست، پذیرفتید که روز زن باشد، این روز را پذیرفتید، این به عهده شما خیلی مسائل را میآورد. اگر یک ملتی پذیرفت که فلان روز، روز جهاد است، این باید در آن روز مشغول مجاهده بشود. اگر کسی مشغول مجاهده نشد، این نپذیرفته است که آن روز، روز جهاد است. اگر یک وقت یک ملتی پذیرفت که امروز روز جنگ است، اگر کسی پذیرفت که روز جنگ است و تخلف کند، بر خلاف وظیفه انسانی خودش عمل کرده. اگر شما زنها هم و زنهای ما هم همه، کشور ما همه، پذیرفتند که امروز روز زن است؛ یعنی روز تولد حضرت زهرا که آن کمال و آن وضعیت را دارد، پذیرفتید که روز زن است، به عهده شما مسائل بزرگی [خواهد آمد]؛ از قبیل مجاهده، که حضرت مجاهده داشته است، حضرت به اندازه خودش که در این ظرف کوتاه مجاهده داشته است، مخاطبه داشته است با حکومتهای وقت، محاکمه میکرده است حکومتهای وقت را، شما باید اقتدا به او بکنید تا پذیرفته باشید که این روز، روز زن است؛ یعنی، روز تولد این حضرت روز زن است. زهد و تقوا و همه چیزهایی که داشته است و عفافی که او داشته است و همه چیز، شما باید اگر پذیرا شدید، آنها را تبعیت کنید و اگر تبعیت نکردید، بدانید که شما داخل در روز زن نیستید، هر کس نپذیرفت، این در روز زن وارد نشده است و در این شرافت وارد نشده است...
شما خانمها، شما زنها توجه به این معنا داشته باشید که همان طوری که بر مردها در جبهه لازم است که جلو بروند و پیشقدم باشند، شما هم در خارج، در پشت جبهه باید کمک کنید و مهیا بشوید که چنانچه- خدای نخواسته- یک وقت دفاع عمومی واجب شد بر همه؛ یعنی، همه ما بیاستثنا، هر کس قدرت دارد بیاستثنا، دفاع بر او واجب شد، مهیا باشید از برای دفاع. و البته سنگر علم هم یک سنگر دفاعی است، دفاع از همه فرهنگ اسلام. شما میدانید که فرهنگ اسلام در این مدت مظلوم بود، در این مدت چند صد سال، بلکه از اول بعد از پیغمبر- سلام اللَّه علیه- تا برسد به حالا، فرهنگ اسلام مظلوم بود، احکام اسلام مظلوم بودند و این فرهنگ را باید زنده کرد. و شما خانمها همان طوری که آقایان مشغول هستند، همان طوری که مردها در جبهه علمی و فرهنگی مشغول هستند، شما هم باید مشغول باشید. و من امیدوارم که خداوند به همه شما توفیق عنایت کند و در این سنگر هم پیشروی کنید و دعا کنید که آنهایی که در جبههها مشغول به دفاع از کشور خودشان و از اسلام هستند، آنها هم ان شاء اللَّه، پیروز باشند. و همه شما ان شاء اللَّه مؤید و موفق و سالم و سلامت باشید.» (صحیفه امام، ج20، ص: 4 ـ 9)
ـ پیام تشکر به رئیس جمهور خلق چین؛ تبریک سالگرد پیروزی انقلاب (1366)
«حضرت آقای لی شیان نیان، رئیس جمهوری خلق چین
پیام تبریک آن جناب به مناسبت نهمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران واصل و موجب تشکر گردید. امید است سایر ملل محروم و مستضعف جهان نیز بتوانند با الهامگیری از شیوه مبارزه ملت قهرمان و بزرگ ایران خود را از سلطه مستکبران و بخصوص امریکای جنایتکار رهایی بخشند.» (صحیفه امام، ج20، ص: 489)
ـ پیام تشکر به رئیس جمهور آلمان شرقی؛ تبریک سالگرد پیروزی انقلاب (1366)
«حضرت آقای اریک هونکر، رئیس شورای دولتی جمهوری دموکراتیک آلمان
پیام تبریک آن جناب به مناسبت نهمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران واصل و موجب تشکر گردید. امید است سایر ملل محروم و مستضعف جهان نیز بتوانند با الهامگیری از این انقلاب اصیل اسلامی و شیوه مبارزه ملت قهرمان ایران خود را از سلطه مستکبران نجات بخشند.» (صحیفه امام، ج20، ص: 490)
ـ پیام تشکر به رئیس جمهور بلغارستان؛ تبریک سالگرد پیروزی انقلاب (1366)
«حضرت آقای تئودور ژیکف، رئیس جمهور مردم بلغارستان
پیام تبریک آن جناب به مناسبت نهمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران واصل و موجب تشکر گردید. امید است این انقلاب اصیل اسلامی الگویی برای سایر ملل محروم و دربند جهان گردد؛ و با اتکال به خدای تعالی بتوانند خود را از شرّ مستکبران جهانخوار نجات بخشند.» (صحیفه امام، ج20، ص: 491)