روز زن و الگوی زنان
حسن پویا
بیستم جمادی الثانی روز تولد بزرگ بانوی هستی، دخت گرامی پیامبر اسلام(ص)، حضرت زهرا(س) است. مادرش خدیجه کبری یکی از چهار زن کامل جهان و شوهرش امیرمؤمنان علی(ع) ، یار و یاور پیامبر خدا حضرت محمدبن عبدالله است. وی مادر حسنین و زینبین است، که تاریخ اسلام سرشار از صبر و شکیبایی و شهادت و آزادگی آنان است و اینان الگو و اسوة عالمیان می‌باشند.
زهرا، صدیقه، محدّثه، طاهره، زکیّه و ... برخی از القاب آن بزرگ زن تاریخ اسلام است. فاطمه(س) در عمر کوتاه خود، شاهد و درگیر حوادث بسیار بزرگ صدر اسلام بود، در جنگ و صلح، سفر و حضر همواره همراه پیامبر(ص) و همدوش علی(ع) بوده است. بزرگترین حرکت این اسوه نیکوی صدر اسلام، استادگی در برابر ظلم ظالمان و ستم ستمکاران بود که بعد از رحلت پیامبر اسلام(ص) بوقوع پیوست، تا آنجا که جان خویش را بر سر آن نهاد. او درکنار امیرمؤمنان علاوه بر تربیت فرزندانی فداکار و بزرگ، همراه و همدلی صمیمی و آرام‌بخش بود و مرهمی بر زخمهای روح و تن علی(ع). همواره ایشان را با کنیه یا اباالحسن صدا میزد. و برای وی احترام خاصی قائل بود و هرگز از مشکلات و سختیهای داخل منزل به او شکایت نکرد.
روز بیستم جمادی الثانی، همچنین روز تولد مردی بزرگ از خاندان رسول اکرم(ص)، حضرت امام خمینی نیز می‌باشد. ضمن تبریک این دو تولد عظیم، نامگذاری این روز را به نام روز زن ارج می نهیم و امیدواریم زندگانی خاندان پیامبر(ص) درس بزرگی برای همگان باشد. امام خمینی در این باره میفرماید:
مبارک باد بر ملت عظیم الشأن ایران بویژه زنان بزرگوار «روز مبارک زن»؛ روز شرافت عنصر تابناکی که زیربنای فضیلتهای انسانی و ارزشهای والای خلیفة اللَّه در جهان است. و مبارکتر و پربهاتر انتخاب بسیار والای روز بیستم جمادی الثانی است، روز پر افتخار ولادت زنی که از معجزات تاریخ و افتخارات عالم وجود است؛ زنی که در حجرهای کوچک و محقّر، انسانهایی تربیت کرد که نورشان از بسیط خاک تا آن سوی افلاک و از عالم ملک تا آن سوی ملکوت اعلی میدرخشد. صلوات و سلام خداوند تعالی بر این حجره محقر که جلوه گاه نور عظمت الهی و پرورشگاه زبدگان اولاد آدم است. (صحیفه امام، ج 16، ص 192)
بدین مناسبت حضرت امام به گوشه‌ای از نقش زنان و جایگاه آنان اشاره میکند و میفرماید:
نقش زنان در عالم از ویژگیهای خاصی برخوردار است. صلاح و فساد یک جامعه از صلاح و فساد زنان در آن جامعه سرچشمه میگیرد. زن، یکتا موجودی است که میتواند از دامن خود افرادی به جامعه تحویل دهد که از برکاتشان یک جامعه، بلکه جامعهها به استقامت و ارزشهای والای انسانی کشیده شوند.(همان)
امام خمینی در جای دیگری ضمن تبریک به مناسبت تولد حضرت زهرا(س) به زنان و بانوان ایران، به نقش آنان در انقلاب اسلامی ایران و حضور همیشگی آنان در صحنه‌های مختلف انقلاب اشاره میکند و با توجه به اهمیت جایگاه بانوان در منزل و خارج منزل میفرماید:
ما بسیاری از موفقیتها را مرهون خدمتهای شما بانوان میدانیم. شما هستید که علاوه بر آنکه خودتان فعالیت میکنید، فعالیت را در مردها مضاعف میکنید، و شما بودید که در زمان طاغوت تحت رنج و شکنجة روحی واقع شدید.
سپس میفرماید:
کوشش کنید در تهذیب اخلاق و در وادار کردن دوستانتان به تهذیب اخلاق. کوشش کنید که در مقابل آن جنایاتی که بر شما وارد شد عکس العمل نشان بدهید، در حفظ همه حیثیاتی که حیثیت بزرگ زن است، آن طوری که زن فرید، حضرت زهرا سلام اللَّه علیها- بود. همه باید به او اقتدا کنید و کنیم و همه باید دستورمان را از اسلام به وسیله او و فرزندان او بگیریم.(همان، ج 19، ص 183 ـ 184)
امام خمینی در مناسبت‌های مختلف در پیام‌ها و سخنرانی‌های خود، ضمن تأکید بر نقش سازنده زنان و توجه به زندگی بانوان الگو در اسلام، از این فرصت ها بهره میگیرد و توصیه های اخلاقی و زندگی ساز مهمی را بیان می‌دارد، زیرا ایشان معتقد است اگر ما مسلمان و پیرو آنان هستیم، سزاوار است در عمل به آنان اقتدا کنیم و زندگی ما نشان دهنده الگو گیری از آنها باشد. معصومین(ع) برای ساختن انسان آمدند و در این راه گامهای بلندی برداشتند. تربیت یاسرها، سمیه ها، ابوذرها، عمارها، سلمان ها و ... همه و همه از حقیقت وجودی آنان سرچشمه میگیرد. بزرگترین افتخار رهبران دینی، ساختن انسانها و جامعه های الگو و دین مدار است، از این رو حضرت امام با تأکید فراوان بر همین امر میفرماید:
اگر شما پذیرفتید که روز بیستم جمادی الثانیه که روز تولد حضرت زهراست، پذیرفتید که روز زن باشد، این روز را پذیرفتید، این به عهده شما خیلی مسائل را میآورد...... اگر شما زنها هم و زنهای ما هم همه، کشور ما همه، پذیرفتند که امروز روز زن است؛ یعنی روز تولد حضرت زهرا که آن کمال و آن وضعیت را دارد، پذیرفتید که روز زن است، به عهده شما مسائل بزرگی [خواهد آمد]؛ از قبیل مجاهده، که حضرت مجاهده داشته است، حضرت به اندازه خودش که در این ظرف کوتاه مجاهده داشته است، مخاطبه داشته است با حکومتهای وقت، محاکمه میکرده است حکومتهای وقت را، شما باید اقتدا به او بکنید تا پذیرفته باشید که این روز، روز زن است؛ یعنی، روز تولد این حضرت روز زن است. زهد و تقوا و همه چیزهایی که داشته است و عفافی که او داشته است و همه چیز، شما باید اگر پذیرا شدید، آنها را تبعیت کنید و اگر تبعیت نکردید، بدانید که شما داخل در روز زن نیستید، هر کس نپذیرفت، این در روز زن وارد نشده است و در این شرافت وارد نشده است.(همان، ج 20، ص 6 و7)
این سخنان بلند، برخواسته از اعتقاد راسخ حضرت امام به معصومان(ع) و راه زندگی آنان است، چنانکه خود نیز بر این امر استوار ماند و همچون اجداد خویش تمام سختیها و مشکلات را در راه ترویج دین تحمل کرد و در نتیجه، انقلابی بزرگ را در قرن ظلم و ستم و سیاهی، بنیان نهاد و بر استقامت در این راه سفارش فرمود و آن را ثمره خون هزاران شهید از زن و مرد این مرز و بوم دانست.