ـ نامه به خانم خدیجه ثقفی؛ ورود سید مصطفی خمینی به ترکیه (1343)
«عرض میشود، بحمد اللَّه تعالی مصطفی با سلامت وارد شد و حال من و ایشان خوب است. و به هیچ وجه شماها نگران برای ما نباشید، و هر چه زودتر از حالات خودتان هر یک به خط خود جداگانه مرا مطلع کنید. هوای اینجا ملایم و خوب است. امید است به خواست خداوند تعالی شماها هم خوب و سلامت باشید. از سلامت همه بستگان مطلعم نمایید و به همه آنها سلام برسانید. از سلامت حضرت آقای پسندیده و آقای هندی[1] و همشیره[2] مطلعم نمایید و سلام به همه برسانید.» (صحیفه امام، ج1، ص: 435)
ـ مصاحبه با مجله «تایم» درباره آزادی مطبوعات در جمهوری اسلامی (1357)
سؤال: [آیا حضرت آیت اللَّه هیچ گونه اقدامی قانونی علیه کشوری که شاه را بپذیرد، به طور موقت یا به طور دائم خواهند کرد، مثل قطع نفت و غیره؟]
جواب: خیر؛ با دولتی که او را بپذیرد دشمنی نداریم لیکن شاه را تعقیب قانونی میکنیم.
[آیا حضرت آیت اللَّه نظری راجع به آزادی مطبوعات تحت حکومت اسلامی دارند؟ آیا مطبوعات پس از رفتن شاه آزاد خواهند بود که عقاید خود را ابراز دارند؟]
- همه مطبوعات آزادند مگر اینکه مقالات مضر به حال کشور باشد.
[آیا حضرت عالی پس از رفتن شاه، به طور موقت یا دائم، به ایران باز خواهید گشت؟ و اصولًا برنامه حضرت آیت اللَّه در این زمینه چیست؟]
- من هر موقع صلاح بدانم به ایران میروم؛ این بستگی به تصمیم خودم دارد.» (صحیفه امام، ج5، ص: 416)
ـ مصاحبه با رادیو- تلویزیون «لوکزامبورگ» درباره ایران پس از شاه (1357)
سؤال: [حضرت آیت اللَّه، شاه میرود بدون آنکه استعفا بدهد؛ آیا به نظر شما شرایط تغییر کرده است؟]
جواب: خیر؛ با رفتن شاه هیچ چیزی تغییر نمیکند. باید تمام این سلطه که در ایران است از بین برود، برای اینکه همه اینها غیر قانونی است؛ هم دولت غیر قانونی است و هم مجلسیْن و هم شورای سلطنت. و تا اینها تحقق پیدا نکند آرامش در ایران پیدا نخواهد شد.
[آیا فکر میکنید نبرد و نهضتی را که ایجاد کردهاید موجب بروز جهادی در ایران و در جاهای دیگر مثل ترکیه و سایر کشورها بشود؟]
- آن مربوط به ما نیست. ملت ما در سراسر کشورهای اسلامی اثر میگذارد و ملتها را به فکر رهایی از چنگال شرق و غرب میاندازد.
[آیا حکومت اسلامی حکومتی قهقراگرا نیست؟ شاه میخواهد یک کشور مدرن برقرار کند؛ کشورهای عربی نیز به دنبال پیشرفت هستند؛ ولی اسلام با رفرم و تغییرات اجتماعی مثل آزادی زنان مخالف است. نظر شما در این باره چیست؟]
- دولت شاه با رشد اجتماعی ما مخالف بود و تمام آزادی و استقلال کشور ما را از دست داده بود. دولت اسلامی قهقراگرا نیست و با همه مظاهر تمدن موافق است مگر آنچه که به آسایش ملت لطمه وارد آورد و با عفت عمومی ملت منافات داشته باشد. اسلام با آزادی زن نه تنها موافق است بلکه خود پایه گذار آزادی زن در تمام ابعاد وجودی زن است.
[آیا روابطی با «حزب توده ایران» و در نتیجه مسکو دارید؟]
- خیر؛ به هیچ وجه روابطی نداشتهام و ندارم و نخواهم داشت.
[حضرت آیت اللَّه، ایران منطقه بسیار حساسی است در جهان. آیا بیم آن را ندارید که با این نهضتی که
شروع کردهاید، به طور جدی تعادل منطقه را به خطر اندازید و در نتیجه جنگی درگیر شود؟]
- ما امیدواریم که تعادل دنیا به خطر نیفتد؛ برای اینکه ما به هیچ طرفی از دو طرف شرق و غرب تمایلی نداریم و ما با همه روابطی علی السواء داریم و با همه رفتاری عادلانه داریم، البته در صورتی که آنها عدالت را در رابطه با ما رعایت کنند. امیدوارم تزلزلی در منطقه به وجود نیاید. البته شما غربیها تزلزل منطقه را در هَدْم[3] منافع خودتان میدانید، اگر این تزلزل است مطمئن باشید بزرگترین تزلزل در منطقه صورت میگیرد.» (صحیفه امام، ج5، ص: 417 ـ 418)
ـ مصاحبه با مجله «اکسپرس» درباره غیر قانونی بودن رژیم (1357)
سؤال: [شما در کتاب خودتان- مطابق ترجمه روزنامه امریکایی هرالدتریبون- فرمودهاید جایی برای عقیده و احساسات در حکومت آینده وجود ندارد. آیا شما تصور میکنید که حکومت شما از نظر آزادی با حکومت فعلی فرقی خواهد داشت؟ آیا رژیم مورد نظر شما یک استبداد مذهبی نخواهد بود؟]
جواب: رژیمی که ما میخواهیم، رژیم «جمهوری اسلامی» است و در اسلام آزادی به طور مطلق است مگر آنچه به حال ملت و کشور ضرر داشته باشد و موجب مفسدهای باشد.
[رفتن شاه در روزهای آینده حتمی است. آیا تصور میکنید به هدفتان نزدیک شدهاید؟ آیا شورای سلطنتی مرحلهای، قابل قبول و ممکن از نظر شما هست یا خیر؟]
- منظور ما از این مبارزه رفتن شاه از ایران نبود بلکه سقوط شاه یعنی دست برداشتن از این سلطنت، در رفراندم تاسوعا و عاشورا بار دیگر ایران ثابت کرد که این رژیم قانونی نیست و باید این رژیم به هم بخورد. و الآن هیچ جهت قانونی برای شاه و برای کسانی که جای او میخواهند بنشینند وجود ندارد و ما او را قانونی نمیدانیم. و بعد از آنکه آنها دست از آن سلطه غیر قانونیشان برداشتند ما حکومت را به طور عادلانه و با اتکا به آرای مردم پابرجا میکنیم. بنا بر این نه خود سلطنت، نه شورای سلطنت اساسی ندارد و از نظر ملت مردود است.
[آیا تصور میکنید که برقراری حکومت اسلامی موجب به هم زدن تعادل شرق و غرب در این منطقه از جهان گردد؟]
- حکومت اسلامی حکومتی است آزاد و مستقل و روابطش با شرق و غرب به یک نحو است. و اگر آنها روابط حسنه داشته باشند دولت اسلام هم با آنها روابط حسنه دارد؛ و اجازه نمیدهیم کسی در مقدرات مملکتمان دخالت کند.» (صحیفه امام، ج5، ص: 419)
ـ مصاحبه با روزنامه «نیویورک تایمز» درباره روابط ایران و امریکا (1357)
سؤال: [روابط آتی ایران با ایالات متحده چگونه خواهد بود؟]
جواب: روابط حسنه است مادامی که آنها روابط حسنه داشته باشند. اگر چنانچه دولت امریکا دست از پشتیبانی شاه بردارد و دست از دخالت در مملکت ما بکشد و ما را به حال خود بگذارد ما با او روابط حسنه خواهیم داشت.
[آیا حکومت آینده ایران حکومتی متمایل به غرب خواهد بود، مانند عربستان سعودی و یا حکومتی مشکوک به غرب مثل حکومت لیبی؟]
- خیر؛ حکومت ما حکومت مستقل است و در صورتی که کشورها دخالتی در امور داخلی ما نداشته باشند ما با آنها روابط دوستانه داریم.
[آیا حضرت آیت اللَّه پس از رفتن شاه به ایران باز خواهند گشت؟]
- تا کنون تصمیمی نگرفتهام. رفتن و نرفتن شاه، ربطی به رفتن یا نرفتن من ندارد! در هر موقع صلاح دانستم به ایران میروم.» (صحیفه امام، ج5، ص: 420)
ـ مصاحبه با آژانس «سیگما» درباره نقش و ماهیت بازار (1357)
سؤال: [آیا تودههایی که در بازارند و پیروان شمایند پشتیبانیشان از شما به علت عقاید مذهبیشان است؟ به علت اعتقادشان به شماست؟ و یا به علت این است که شما شانس تظاهرات علیه شاه را برای ایشان فراهم آوردهاید؟]
جواب: بله به دلیل عقاید مذهبیشان است که آنها را وادار میکند علیه ظلم و دیکتاتوری قیام کنند. و اساساً اسلام مذهبی است که هم به آنان مبارزه با ظلم و نابرابریها را میآموزد و هم اینکه چگونه باید یک جامعه سالم مترقی و پیشرو بنا کنند. و چون ما را بیانکننده عقاید و خواستههای خود میدانند از ما پشتیبانی میکنند.
[مردمی که در بازار کار میکنند چه کسانی هستند؟]
- مسلمانانی هستند که واسطه انتقال اجناس و کالاهای مورد نیاز مردم به دست آنان هستند که البته بسیار هم اتفاق افتاده که به علت نظام فاسد و غیر اسلامی، رژیم در همه زمینهها از جمله زمینه اقتصادی، شکل روابط تجارتی را هم از حدود اسلامی آن بیرون برده است. ولی به هر حال علاقه به اسلام و کشور اسلامی ایران را با فداکاریهای بیدریغ خویش ثابت کردهاند.
[موقعیت بازاریان در جامعه ایرانی چگونه است؟]
- بازار و بازاریان همیشه از احترام خاصی در جامعه ایرانی برخوردارند و تصمیمات آنان در مبارزات سیاسی نقش بسیار مؤثر و گاهی تعیین کنندهای داشته است. و نیز همیشه منشأ خدمات اجتماعی فراوان بوده است و در حوادث همیشه از بهترین کمک کنندگان مردم ضعیف و محروم بودهاند.
- [آیا بازار همیشه منشأ مخالفت با شاه بوده است؟]
- بازار هیچ گاه تا به حال حمایت از شاه نکرده است و اگر گاهی چنین چیزی به آن نسبت داده شده است، صرفاً تهمت است.
[آیا فکر نمیکنید که فرمانهای مکرر شما برای اعتصابات منجر به خرابتر شدن اوضاع اقتصادی در ایران گشته و مشکلات مالی برای مردم فقیر تولید کند؟]
- بدیهی است که جنایات شاه ضربههای هولناکی به مردم ایران وارد آورده است. چه در زمان قدرت او و چه امروز که ملت میخواهد او را کنار بزند ولی ملت ایران پایداری خود را در مقابل این مشکلات ثابت کرده است. بازاریان خوب دریافتهاند که ضررهای ناشی از اعتصابات به مراتب بهتر است از زیر یوغ استعمار و رژیم کنونی بودن.
[آیا شما یک برنامه سیاسی مشخص دارید که پس از بازگشتتان به ایران اعمال شود؟]
- مسلّم است که ما همیشه راهنماییهای خود را میکنیم و برنامه برای آینده هم داریم که در اختیار حکومت آزاد و اسلامی آینده قرار میدهیم و آنها هستند که تصمیم میگیرند و ملت هم همیشه بر کارهای خود نظارت میکند.» (صحیفه امام، ج5، ص: 421 ـ 422)
ـ سخنرانی در جمع دانشجویان پیرو خط امام؛ توطئه امریکا، ایجاد آسیب درونی (1358)
«خداوند شما جوانها را که متعهد به اسلام و در خدمت اسلام هستید، حفظ کند و توفیق شما را هر چه بیشتر برای رسیدن به هدفهای اسلامی [افزون کند]. آنچه که من میفهمم و احتمال زیاد میدهم این است که امریکا نه دخالت نظامی در ایران میخواهد بکند و نه...
ما باید الآن تمام توجهمان را به این مطلب [بکنیم] که اینها الآن نقشه این معنا را دارند طرح میکنند و مشغول این معنا هستند که در خود ایران افراد را، جمعیتها را به جان هم بریزند و بعد منعکس کنند به اینکه این ایران، یک جمعیتی هستند که نظمی تو [ی] آنها نیست، حکومتی ندارند...
ملت ما امروز باید فکر این مطلب باشند و قویاً فکر این مطلب باشند. از خارج نترسید تا داخل یک آسیبی نبیند، از خارج نباید ترسید. از داخل بترسید...
قضیه این است که اینها از یک نقطه میترسند و آن اسلام است و از یک جمعیت میترسند. آنهایی که به اسلام اعتقاد دارند، آنهایی که در راه اسلام فعالیت میکنند. این سیلی که این ابرقدرتها از ایران خوردند، از اول عمرشان تا حالا نخورده بودند...
گاهی لشکر اسلام را با همین رعب، رعب میانداختند در دل آنها. منتشر میشد توی لشکر که این عربها آدم میخورند. این رعبی در دل اینها میافتاد که نتوانند مقابله کنند...
باید همه جوانها، همه جا در تبلیغاتشان، در گفتارشان، در صحبتهاشان تنبه بدهند مردم را، که آقا با هم بشوید. الحمد للَّه هستند. با هم خوب هم هستند. لکن باید زیادترش کرد. باید کاری کرد که آنها طمعشان را ببُرند از اینکه این مملکت را میتوانند باز ببلعند...» (صحیفه امام، ج12، ص: 93 ـ 102)
ـ سخنرانی در جمع کارکنان بیمارستان سهامیه قم و کشتیگیران ارتش؛ اسلام در ایران (1358)
«امیدوارم که خواهرها و برادرهای ما امروز که زیر پرچم اسلام هستند، به وظایف اسلامی آن طور عمل کنند که مایه افتخار همه ما باشند. شما خواهرها امیدوارم که در محلی که هستید با حسن نیت برای اسلام، برای سربلندی اسلام عمل کنید. و همان طوری که مشغول یک کار ارجمندی هستید، مشغول تهذیب نفس خودتان هم باشید، که از شما به کسانی که آنجا مراجعه به شما میکنند سرایت کند، خُلق خوب، نفسانیت خوب، اعمال خوب.
ما امروز احتیاج داریم به اینکه همهمان یک راه انسانی را پیش بگیریم، که کشورمان این ادعایی را که دارد که جمهوری اسلامی است، شاهد هم بر این ادعا داشته باشد. البته حالا جمهوری اسلامی است رژیم ایران به حسب رأی ملت. لکن باید محتوای آن هم از هر جهت اسلامی باشد. به طوری که هر جا قدم بگذارید مثل اینکه قدم در یک عبادتگاه گذاشتید. بیمارستانها همچو باشد که در خدمت خدا باشد، و ارتش همچو باشد که در خدمت خدا باشد. من امیدوارم که همان طور که گفتید پرچم جمهوری اسلامی را بر مملکتهای دیگر هم [به] اهتزاز درآورید. امیدوارم که همه مستضعفین زیر پرچم اسلام به مستکبرین غلبه کنند. و زمین را که خداوند ارث آنها قرار داده است از دست چپاولگرها بگیرند. و آن طوری که شایسته است و دستور اسلام هست به آن عمل کنند...
بهترین وظیفه از برای همه مردم این است که هر کس مشغول هر کاری هست آن را با صفای نیت، با حسن نیت برای خدا خوب انجام بدهد. اگر همه ملت یک همچو روحیهای پیدا بکنند زود کشور ما نجات پیدا میکند. و خداوند ان شاء اللَّه همه شما را حفظ کند و موفق باشید. و از همه شما هم تشکر میکنم. دعاگوی همه هستم. خدمتگزار همه هستم.» (صحیفه امام، ج12، ص: 103 ـ 105)
ـ سخنرانی در جمع اقشار مختلف مردم؛ آثار سوء غفلت از توطئه ها (1358)
«برادران من، ما در یک موضع حساسی واقعیم. عزیزان من، چشمها را باز کنید و توجهتان به اوضاع کشورتان باشد...
شما امانت گذاشته شده است. و اگر غفلت کنید از وظیفه الهی انسانی خودتان، غفلت کنید از آن وظایفی که باید داشته باشید، ممکن است خدای نخواسته پشیمانیهایی پیش بیاید که جبران نداشته باشد. این اشخاص فاسد در اطراف کشورتان مشغول به توطئه هستند، و وظیفه خود مردم است که توطئه آنها را خنثی کنند. البته با آن اراده صمیمانهای که ملت ما دارد و با آن عزم جزمی که جوانهای ما دارند، توطئهها همه خنثی و همه توطئه گرها دفن خواهند شد. لکن ممکن است که توطئهها اسباب تأخیر بشود، و باید هوشیارانه از آن جلوگیری کرد.» (صحیفه امام، ج12، ص: 106 ـ 107)
ـ سخنرانی در جمع نمایندگان سازمانهای آزادیبخش جهان؛ ایران، سرمشق دیگران (1358)
«تا ملت شرق خودش نفهمد این معنا را که خودش هم یک موجودی است، خودش هم یک ملتی است، شرق هم یک جایی است، نمیتواند استقلال خودش را به دست بیاورد...
مکتب بزرگ اسلام که رأس همه مکاتب است، و در شرق است، شرق او را گم کرده است. تا این مکتب را پیدا نکند شرق و نفهمد مکتبش چه است و خودش چه است و خودش هم یک موجودی است و کشورش هم یک کشوری است، نمیتواند مقابله کند با غرب...
یک مطلب دیگر اینکه، ابواب فساد را به روی جوانهای ما باز کردند و دامنزدند. ما که شاهد مملکت خودمان هستیم و میدانم ممالک شما هم همین است. ما که شاهد هستیم میبینیم مراکز فسادی که در مملکت ما هست، و جوانهای ما به آن مراکز فساد کشیده شدند و هویت خودشان را از دست دادند. زیاد است که گفته میشود و مسلّم این طور است که مرکز فساد در تهران بیشتر از کتابخانه است...
یک باب واسع دیگر قضیه مخدرات، مثل هروئین و خمر و تریاک و سایر اینها، که باز این هم یک باب واسعی بود که کشانده بودند جوانهای ما را به مراکزی که مورد این معانی بود. برای اینکه این جوانها هر چه به سرشان بیاید سؤال نکنند که برای چه. «چرا» را از جوانهای ما بگیرند. جوان در فکر این نباشد که نفت او را کی میبرد و چرا میبرد...
کشورهای شرقی و کشورهای اسلامی، یک کشورهای وسیع غنیای هست. دیگران محتاج به شما هستند. ابرقدرتها محتاج به شما هستند. سلاحی که در دست شماست اگر یک روز از آنها قطع کنید، آنها مطیع شما میشوند. مع الأسف بعضی حکومتهای ما، هم ذخایر ما را دادند و هم اطاعت از آنها کردند. باید یک تحولی پیش بیاید. یک تحولی که مردم مثل مردم صدر اسلام بشوند. ما یک نیم تحولی در مملکتمان پیش آمد که مردم شبیه شدند تا یک حدودی به آن مردم صدر اسلام. و همه پیروزی ما دنبال این معنا و این تحول پیش آمد که مردم همان طوری که در صدر اسلام جوانهای مسلمین آرزوی شهادت میکردند، در ایران هم این آرزو پیدا شد. و شاید هر روز جوانهایی به ما مراجعه میکنند و میگویند دعا بکنید که ما شهید بشویم. این تحولی که پیدا شد در ایران، و این وحدت کلمهای که در ایران پیدا شد، و این توجه به اسلام که در ایران پیدا شد، باید یک الگویی باشد از برای همه ملتها...» (صحیفه امام، ج12، ص: 108 ـ 112)
ـ سخنرانی در جمع مسئولین بنیاد شهید و جمعی از خانوادههای شهدا؛ مقام شهید (1359)
«ارزش هر خدمتی، موافق ارزش آن کسی است که برایش خدمت میکنیم، هر کس هر خدمتی در راه خدا برای خلق خدا بکند این ارزش دارد. لکن ارزشها مختلف هستند به ارزش آنهایی که برای آنها خدمت میکنیم. همه بنیادهایی که برای خدا در راه اسلام به کشور خودشان خدمت میکنند، و همه اشخاصی که برای اعتلای کلمه اسلام خدمت میکنند، همه آنها پیش خدای تبارک و تعالی ارزش دارد و مورد عنایت حق تعالی- ان شاء اللَّه- خواهند شد. لکن ارزش بنیاد شهید، خدمت به شهید و خدمت به بازماندگان شهید و خدمت به آنهایی که در راه اسلام برای فداکاری حاضر شدند لکن معلول شدند و عضوی از اعضای خودشان را از دست دادند یا جراحاتی بر آنها وارد شده است، ارزش این خدمت که برای شهدای اسلام و برای فداکاران اسلام انجام میگیرد شاید از سایر ارزشها بیشتر باشد...
بنیاد شهید از همه بنیادها افضل است برای اینکه شهید از همه افراد افضل است...
من امیدوارم که همه ملت ما و همه افردی که در سرتاسر کشور ما هستند، خدمتگزار باشند به این کشور و خدمتگزار باشند به جمهوری اسلام. و خدمتگزاری آنها همان مجاهده در راه خداست. و من امیدوارم که همه آنها با مجاهدین در راه خدا شریک و سهیم باشند، برای اینکه آنها هم مجاهده میکنند و لو آن پیرزنی که در اقصی بلاد[4] دارد یک خدمتی میکند برای این مجاهدین. و یا یک پیرمردی که در اقصی بلاد دارد خدمت میکند برای این شهدا و مجاهدین و بازماندگان شهدا. من امیدوارم که خداوند به همه آنها ثواب مجاهدین را عنایت بفرماید...» (صحیفه امام، ج13، ص: 513 ـ 517)
ـ سخنرانی در جمع اقشار مختلف مردم به مناسبت هفته وحدت؛ برکات انقلاب (1360)
«ما باید در کارهایی که دشمنهای ما میکنند دقت کنیم و تحلیل کنیم، ببینیم که آنها به چه چیز زیاد اهمیت میدهند و انگشت روی چه حیثیتی از حیثیتهای مسلمین میگذارند...
آن چیزی که آنها اصرار به آن دارند این است که ما با هم مجتمع نشویم، ما با هم برادر نباشیم، مسلمانها در هر جا که هستند با اشکال مختلفه [باشند]؛ یک شکل آن ملی گرایی، آن میگوید ملت فارس، آن میگوید ملت عرب، آن میگوید ملت ترک. این ملی گرایی که به این معناست که هر کشوری، هر زبانی بخواهد مقابل کشور دیگر و زبان دیگر بایستد، این آن امری است که اساس دعوت پیغمبرها را به هم میزند. پیغمبرها که از اول تا ختمشان آمدهاند، مردم را به برادری، به دوستی، به اخوت دعوت کردهاند. در مقابل آنها یک قشرهای تحصیلکرده در دامن غرب یا شرق آمدهاند و ندانسته، اکثراً ندانسته و بعضی هم دانسته قضیه ملی گرایی را پیش کشیدهاند، ملت عرب باید چطور باشد، در مقابل اینکه اسلام و ملت مسلم باید چه باشند، ملت عرب باید چه باشد، ملت فارس باید چه باشد، ترک باید چه باشد.
رنگهای مختلف، این رنگ، رنگ سفید است، آن رنگ، رنگ سیاه است، آن زرد است، تمام این مسائل، مسائل تفرقه افکن از این قدرتهای بزرگ و شیطانهای بزرگ است که بین ملتها و بین افراد انسانها میخواهند تفرقه بیندازند و ما از آن طرف میبینیم که اسلام تکیه کرده است بر اخوت با تعبیرهای مختلف. إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ[5] از آن استفاده میشود که کانّه مؤمنین هیچ شأنی ندارند الّا برادری، همه چیزشان در برادری خلاصه میشود. در مقابل این کلمه و سایر کلماتی که در قرآن کریم هست، آنها؛ ابرقدرتها دیدهاند که اگر این کلمه و امثال این کلمه تحقق پیدا بکند آنها دیگر نمیتوانند در این کشورها دخالت کنند...
این وحدت کلمهای که در ایران پیدا شده است و الآن از سایر بلاد هم به ما دارند متصل میشوند و دیگران هم دارند اخوت پیدا میکنند با ایرانیها، من امیدوارم که دولتها هم توجه کنند، بیدار بشوند، تحلیل کنند مسائل را...
ما، ملت ایران، دولت ایران، همه ایرانیها دستشان را پیش همه مسلمین دراز میکنند و از آنها میخواهند که به این ملت بپیوندند و برادری را مستحکم کنند و همه مسلمین با هم پیوند اخوت داشته باشند. و ما دستمان را پیش همه دولتهای کشورهای اسلامی دراز میکنیم و از آنها میخواهیم که به ما بپیوندند و همه ما با هم برادر باشیم و همان طور که اسلام فرموده است ما همه دوست، برادر، با هم باشیم تا اینکه مشکلاتمان را حل کنیم.
ما هیچ مقصدی نداریم، نه حکومت میخواهیم به آن معنا که آن قدرتهای بزرگ میخواهند و نه قدرت میخواهیم به آن معنا و نه سلطهجویی میخواهیم و ما همه میخواهیم تابع قرآن کریم و اسلام عزیز باشیم و قرآن کریم و اسلام عزیز همه چیز ما را اداره میکند. عبرت بگیرند از این وحدت کلمه ایران و این اتحادی که در ایران پیدا شده است بین همه طوایف که آن همه مشکلات را که از همه عالم رو به ما آورده است حل کردند و حل میکنند. ببینند که یک وحدت در یک جمعیت کم و در یک محیط کوچک چطور دنیا را متوجه به خودش کرده است و چطور قدرتهای بزرگ را از خودش ترسانده است. اگر این قدرت سی و چند میلیونی ضمیمه بشود به قدرتهای سایر کشورهای اسلام که یک میلیارد- تقریباً- جمعیت هستند، این سیل بزرگ یک میلیارد جمعیتی را اگر منسجم بشوند، کی میتواند درهم بشکند؟...» (صحیفه امام، ج15، ص: 469 ـ 476)
ـ بیانات خطاب به مدیر عامل صدا و سیما؛ اداره شدن سازمان زیر نظر سه قوه (1361)
«در قانون اساسی پیشبینی شده که صدا و سیما زیر نظر سه قوه[6] اداره شود و یا این سه قوه بر حسن جریان امور در صدا و سیما نظارت داشته باشند.
به دلیل اهمیت این رسانه گروهی که باید هماهنگ با مسئولین جمهوری اسلامی باشد، رؤسای سه قوه نباید این قضیه را سرسری بگیرند و باید آنان در زمینه برنامهها نظارت و دخالت داشته باشند و برای آن وقت بگذارند. زیرا اگر مسائل به طور منحرف در صدا و سیما مطرح شود، میتواند مشکلاتی به بار آورد. و اگر مسائل به صورت صحیح انجام گیرد، حلال مشکلات است.» (صحیفه امام، ج17، ص: 234)
ـ بیانات خطاب به رئیس دادگاه عالی قضات شرع؛ انطباق احکام قضایی با شرع (1362)
«قضات محترم دادگاههای کشور باید با جدیت به کار خودشان ادامه دهند و دقت نمایند برخوردها و احکام صادره بر وفق ضوابط شرعی و مقررات قانونی باشد. و در حفظ حقوق شرعی و قانونی مراجعین کمال احتیاط مراعات شود.» (صحیفه امام، ج18، ص: 294)
ـ نامه به هیأت امنای مسجد سیدالشهدا؛ ارجاع امر تعیین متولی مسجد به آقای مهدوی کنی (1366)
[بسم اللَّه الرحمن الرحیم. محضر مبارک رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی- ادام اللَّه عزکم.
پس از درود و سلام به عرض حضرت عالی میرساند، نظر به اینکه تولیت مسجد جدید التأسیس حضرت سید الشهدا (ع) به عهده مرحوم حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ محمد حسین دانش آشتیانی- رحمة اللَّه علیه- بوده است، لذا متمنی است طبق وقفنامه، موافقت آن حضرت را با متولی دیگری که مورد وثوق معظمٌ له میباشد اعلام فرمایید. خداوند وجود مبارک حضرت عالی را تا ظهور حضرت ولی عصر بر سر مستضعفین جهان محفوظ دارد. ان شاء اللَّه.
و من اللَّه التوفیق. هیأت امنای مسجد حضرت سید الشهدا (ع)
بسمه تعالی. مراتب فوق مورد تأیید است و هیأت امنا، حجت الاسلام آقای حاج سید علی اکبر حسینی را پیشنهاد میدهند. هر طور که صلاح میدانید نظر شریف را مرقوم فرمایید.
10/ 10/ 66- مهدوی کنی].
بسمه تعالی
هر طور که جناب حجت الاسلام آقای مهدوی کنی- دامت افاضاته- صلاح دانستند عمل نمایند و صلاحدید ایشان مورد موافقت این جانب میباشد. ان شاء اللَّه موفق باشید.» (صحیفه امام، ج20، ص: 454)
ـ پیام به کارکنان صنعت نفت؛ تجلیل از کارکنان مراکز صنعتی در امر بازسازی (1367)
«ملت بزرگ و شریف ایران در دوران مبارزه و پیروزی انقلاب، و نیز از آغاز جنگ تا کنون، شاهد صداقت و تلاش و مجاهدات کارگران عزیز و مسئولین محترم صنایع و کارخانجات، خصوصاً عزیزان شرکت و صنعت نفت، بوده است که بحق در حساسترین شرایط، شایسته ترین خدمات را به انقلاب و میهن اسلامی نمودهاند. ارزش مبارزه آنان با رژیم طاغوتی شاه در اعتصاب و بستن شیرهای نفت به روی بیگانگان و وارد کردن ضربه قاطع بر آنان فراموش نخواهد شد. اما مهمتر از آن اینکه در طول جنگ تحمیلی، علی رغم احتمال خطرات فراوان و بمبارانهای مکرر مراکز صنعتی و نفتی، مسئولین و کارگران متعهد و دلسوز انقلاب با تکیه بر ایمان به خدای بزرگ و اعتماد به نفس هیچ گونه سستی به خود راه نداده، و با ارادهای محکم آبروی انقلاب را حفظ نموده و اسلام و ایران را سرافراز نمودند، و در سخت ترین مواقع و شرایط تولید و صادرات نفت را در بالاترین حد نیاز حفظ، و علاوه بر ترمیم مراکز آسیب دیده، در اعماق آبها و دل دریاها و بستر زمینها و قلل کوهها به توسعه این صنعت مهم و اکتشاف ادامه دادند، که برای بسیاری از صاحبنظران امور شگفتآور است؛ چرا که در اوج حملات بیوقفه دشمنان، حتی یک روز هم تولید و صادرات نفت این کشور قطع نگردید. این نیست جز عنایت پروردگار و توجه حضرت بقیة اللَّه- ارواحنا فداه- و عشقی که در دل این عزیزان، همانند عشق بسیجیان به دفاع مقدس، نهفته است. من موارد متعددی از تلاش و مجاهدات این هنرمندان عاشق را در گزارشات و تصاویر دیدهام. و اطمینان دارم که اگر عشق به خدا و مکتب نبود، هیچ گاه آنان حاضر نمیشدند در مراکز و کارخانجات و پالایشگاههایی که محاط[7] به انواع خطرها و مملو از مواد آتشزا بودهاند، به کار خود ادامه دهند. آفرین بر شما کارگران و کارفرمایان و متفکرینی که آتش دنیا را به خاطر جلب رضایت حق بر خود خریدید.
من ضمن تشکر از گردانندگان صنایع کشور، خصوصاً صنعت نفت و گاز، از همه آنان میخواهم که با تلاش خود به دنیا ثابت کنند که میتوانند با فکر و تلاش خود چرخهای اقتصادی کشور را به حرکت درآورند. و ان شاء اللَّه آنها با مژده راهاندازی کامل صنایع نفت و گاز و پتروشیمی در آیندهای نه چندان دور، چشم و دل مردم ایران را روشن و شاد خواهند کرد. شما با تلاش در این امر مقدس به جهانیان ثابت خواهید کرد که فشارهای اقتصادیِ پس از جنگ، ما را به هیچ کشوری وابسته نخواهد کرد. ضد انقلاب داخل و خارج و استعمار چپ و راست در تمامی زمینهها تبلیغ میکنند که فشارهای اقتصادی پس از جنگ، کمر نظام نوپای اسلامی را خواهد شکست. باید آنها این آرزو را به گور ببرند.
مردمی که در زیر بمبارانها و در تمامی مصائب، خود را برای یک مبارزه طولانی آماده کردهاند هر گز حاضر نیستند کوچکترین نرمشی در مقابل جهان استکبار داشته باشند. این از بدیهیات است که نارساییهای پس از جنگ بسرعت برطرف نمیشود و چند سالی وقت لازم است تا کمبودها برطرف شود. عزیزانی که در کارخانههای وابسته به صنایع سبک و سنگین و نفت و گاز و معادن و نیرو و پست و تلگراف و تلفن و راه و ترابری و سایر مراکز کار میکنند خدا را در نظر بگیرند، و گوش به تبلیغات دشمنان ندهند، و استوار و مقاوم در راهاندازی چرخهای اقتصادی و صنعتی کشور کوشش نمایند.
امروز دنیا اعمال ما و شما را زیر ذره بین گذاشته است تا ببیند چکارهایم و چقدر توان مقابله با مشکلات را داریم. امروز پدر پیر شما خمینی از تمامی شما کارگران و صنعتگران و متخصصان میخواهد که با تمام قدرت مواظب باشید که دوباره مردم ما گرفتار ابرقدرتها و قدرتها نشوند. مشکلات پس از جنگ یکی پس از دیگری رخ مینمایاند، و نظام نوپای ما ان شاء اللَّه در مقابل آنها چون کوه ایستاده است؛ و مردم عزیز زیر فشار چرخهای زندگی و اقتصادی همان گونه که تا به حال برای خدا و دین او مقاومت کردهاند، بعد از این نیز با تمام توان استقامت میکنند؛ و الّا همه زحمات این سالیان پر درد و اضطراب و افتخار از بین خواهد رفت. هوشیاری مردم در وضع فعلی یکی از عوامل پیروزی آنان بر باطل است. و مردم تصور نکنند ایادی نفوذی استکبار و امریکا دست از شیطنت برداشتهاند، در هر جا و در هر مقولهای احتمال حضور و کارشکنی آنان هست. باید با دقت مراقب بود که نکند دستی در کار باشد که تبلیغ کند جنگ تمام شد و وضع کشور فرق نکرد. مگر آثار جنگ ظرف یکی- دو سال تمام میشود؟ من دست و بازوی همه کسانی که بیادعا و مخلصانه درصدد استقلال و خودکفایی کشورند را میبوسم. باز سفارش میکنم که به خدا متکی باشید و برای همیشه زیر بار شرق و غرب نروید. مردم باید تصمیم خود را بگیرند: یا رفاه و مصرفگرایی و یا تحمل سختی و استقلال. و این مسأله ممکن است چند سالی طول بکشد، ولی مردم ما یقیناً دومین راه را، که استقلال و شرافت و کرامت است، انتخاب خواهند کرد.
ضرورتی به گوشزد کردن اهمیت نفت در معادلات جهان و اقتصاد بین الملل و نیز نقش عظیم صنعت نفت و انرژی را در کشورها و سیاستها نمیبینم. ان شاء اللَّه مسئولین امر با توجه کافی و بصیرت و دقت از این گنجها و ذخایر سیال خدادادی پاسداری نمایند، و در توسعه و استفاده هر چه بیشتر و بهتر آنها تلاش نمایند، و در تأمین نیازهای جامعه و پابرهنگان و اولویت دادن به مناطق محروم موفق باشند. خداوند تعالی این روحیه مقدس سربازی و فداکاری را در کلیه کارگران و کارمندان و متخصصان تا رسیدن به استقلال و خودکفایی کامل حفظ فرماید. خداوند شهدای عزیزشان را غریق الطاف و عنایت خود فرماید؛ و به جانبازان شفا دهد؛ و مفقودین و اسرا را به وطن و آغوش خانوادههای عزیز خویش برگرداند.» (صحیفه امام، ج21، ص: 231 ـ 233)
[1] - آقای سید نور الدین هندی، برادر کوچک امام خمینی.
[2] -« آغازاده خانم»؛ خواهر امام خمینی.
[5] - سوره حجرات، آیه 10:« جز این نیست که همه مؤمنین با هم برادرند».
[6] - قوّه مجریه، قضائیه، و مقنّنه.