امروز با امام: بیستم شهریور

امروز با امام: بیستم شهریور

ـ نامه به آقای عطاءاللَّه اشرفی اصفهانی؛ اعلام وصول نامه ارسالی (1350)

«بسمه تعالی‏

خدمت جناب مستطاب شیخ العلماء الاعلام و حجت الاسلام آقای حاج آقا عطاء اللَّه- دامت افاضاته‏

مرقوم محترم واصل، سلامت و توفیق و سعادت جنابعالی را از خداوند تعالی خواستار است. این جانب بحمد اللَّه تعالی مزاجاً سلامت، از جنابعالی امید دعای خیر دارم، سیّما^[1] برای رفع گرفتاریهای روحی. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.

بیستم رجب 91 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏2، ص: 385)

ـ پیام به ملت، علما و روحانیون ایران؛ تشریح ستمکاریهای رژیم (1351)

«بسمه تعالی‏

خدمت عموم ملت محترم ایران و خصوص حضرات روحانیون و فضلا و محصلین حوزه‏های علمیه- ایّدهم‏اللَّه تعالی‏

پس از سلام و تحیات وافره؛^[2] گرفتاریهای ملت محترم ایران و خصوص طبقه جوان روحانی و دانشگاهی در چنگال رژیم غیرقانونی و سرسپرده ایران موجب کمال تأسف است. سربازی بردن علما و روحانیون به جرم اظهار تأثر از رفتار غیرقانونی و غیرشرعی دستگاه جبار و ابراز تنفر از زجرها، شکنجه‏ها، اعدامها، تبعیدها و حبسهای بدون مجوز قانونی و شرعی، انتقامی است که رژیم دست‏نشانده استعمار از اسلام و هواداران آن می‏گیرد.

شما باید به سربازخانه‏ها بروید، مدارس دینی باید هَتْک شود، و حبس و تبعید و اعدام به مجرد اتهام باید واقع گردد تا راه برای اجانب چپ و راست و اذناب آنها از قبیل اسرائیل هر چه بیشتر باز شود. به اسم پرهیاهو و جار و جنجال «انقلاب سفید»، که در طلیعه آن قتل عام 15 خرداد واقع شد، باید ملت ایران عقب مانده، و فرهنگ قرآن و اسلام مهجور، و قوانین نقض شود و فساد و فحشا تا اعماق این ماتمسرا که اسمش ایران است کشیده شود تا استعمار نو با خیال راحت به چپاولگری خود ادامه دهد، و عمّال بی‏حیثیت آن بر سر این گورستان به عیش و عشرت و جمع ثروت پایکوبی کنند. باید با راه انداختن سر و صدای کشور مترقی و در بوق و کرنا کردن آن، این کشور بی‏صاحب به عقب رانده شود، و از ضروریات و اولیات یک کشور در حال رشد محروم باشد. باید ملت ایران به اسم ترقی و پیشرفت، از آب و برق و طبیب و دارو و حتی- به اعتراف روزنامه‏های وابسته به دستگاه- بسیاری، از نان و هزینه اولیه زندگی محروم باشند و اگر نَفسی بکشند با سرنیزه صدای آنها را در گلو خفه کنند تا مخازن نفت و سایر معادن ما غارت گردد و برای ملت ایران جز ذلت و خواری و حبس و زجر نباشد.

باید به اسم «مأموریت برای وطنم»، این وطن به حال خرابی و عقب‏افتادگی باقی باشد و اسلام که تنها پناهگاه این ملت و سد راه اجانب است شکسته شود. گویی مأمور است که طبقه جوان روشن را چه روحانی و چه دانشگاهی سرکوب کند؛ مأمور است که مدارس دینی را هتک و علمای اسلام را حبس و زجر کند؛ مأمور است مقدسات کشور را به دست اسرائیل و مربیان آن بدهد؛ مأمور است که سرمایه‏گذاران خارجی را به باقیمانده ثروت کشور مسلط کند؛ مأمور است که موجبات فحشا را با هر صورت اشاعه دهد و هتک نوامیس قرآن کند؛ مأمور است که مستشاران خارجی و کارمندان آنان را مصونیت دهد و از ملت و روحانیون و دانشمندان و دانشجویان سلب مصونیت نماید؛ مأمور است که به اسم اسلام این چراغ هدایت را خاموش کند؛ مأمور است که فرهنگ استعمار نو را تا آخرین نقاط دور افتاده کشور برساند، و اسلام و فرهنگ اسلام را کنار زند؛ و مأموریتهای دیگری که اگر خدای نخواسته فرصت پیدا کند، اجرا نماید.

شما ای ملت ایران! ای مسلمانان پاک طینت! به احکام نورانی قرآن کریم بیش از پیش گرایش کنید، و دست اتفاق و برادری به هم دهید، و از اختلافات دست بردارید، و برای قرآن کریم و اسلام عزیز فکری کنید. تعلیمات اسلام را نصب‏العین قرار دهید. مساجد و محافل دینیه را، که سنگرهای اسلام در مقابل شیاطین است، هر چه بیشتر گرم و مجهز نگه دارید، و با این استعمارزدگان بی‏عاطفه با روی قهرآمیز و چهره متنفر روبه‏رو شوید، و از احکام خلاف عدل و انصاف آنها هر قدر می‏توانید تخلف کنید. برادران خود را تواصی به حق و تواصی به صبر کنید، و احکام اسلام و کیفیت حکومت اسلامی را تحقیق و نصب‏العین خود قرار دهید، و ناآگاهان را آگاه نمایید. باشد که خداوند قهار اساس این ظلم را برچیند.

شما ای محصلین علوم دینیه! ای فضلا و روحانیون حوزه‏های مقدسه بخصوص حوزه مقدسه قم! از این اهانتها و آزارها نهراسید. شما که امروز پاسداران اسلام و قرآنید وظیفه دارید این سنگر مهم را که آماج تیر اجانب و عمال آنهاست، حفظ نمایید و با کمال دلگرمی و اتکال به خداوند متعال و استمداد از ارواح مقدسه صاحبان شریعت و حُفاظ قرآن، به کار خود که تحصیل فقه اسلام، تهذیب اخلاق، تنویر افکار و هدایت ملت ستمدیده است، ادامه دهید که خدای متعال با شماست.

شما ای سربازان غیور ولی عصر- عجل‏اللَّه تعالی فرجه- که به سربازخانه‏ها کشیده شده‏اید! با کمال شجاعت تعلیمات نظامی را تحکیم کنید؛ باشد که چون حضرت موسی (ع) که در آغوش فرعون بزرگ شد و اساس ظلم و جور او را در هم پیچید، شما هم روز مناسبی تحت دستور مقام صالحی بتوانید این دستهای خبیث را قطع، و این ریشه‏های فساد و ظلم را از بیخ و بن برآورید.

من مصایب و فجایعی را که از طرف دستگاه جبار هر روز بر این کشور بلازده و ملت ستمدیده وارد می‏آید به عموم مسلمانان تسلیت می‏گویم. خداوند متعال قطع ید اجانب را از بلاد مسلمین و خصوصْ ایران بفرماید، و توفیق سعادت به ملت اسلام عنایت فرماید. والسلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته. روح‏اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏2، ص: 448 ـ 450)

ـ نامه به آقای سید احمد خمینی خانوادگی (1351)

«بسمه تعالی‏

2 تقویمی شعبان 92

احمد عزیزم‏

مرقوم شما با امانتی‏^[3] واصل شد. ان شاءاللَّه تعالی موفق و مؤید باشید و اشتغال به تحصیل و تهذیب نفس مستدام باشد. اینجانب بحمداللَّه سلامت هستم. چند روز قبل جواب مرقوم حضرت آقای عمّ محترم‏^[4] را داده‏ام؛ امید است واصل شده باشد.

شنیدم اسم بچه‏^[5] را «یاسر» گذاشته‏اید؛ انتخاب خوبی نبوده و موجب حرفهایی هم می‏شود. یکی از حقوقی که فرزند به پدر دارد این است که اسم خوب برای او بگذارد؛ اسم غیر متعارفی که هرکس بشنود چیزی بگوید یا گفته شود تحت تأثیر چه و چه واقع شده است، خلاف عقل است؛ مع‏ذلک خود دانید. آقای اخوی‏^[6] و بستگانش سلامتند. ایشان شبها پیش من هستند؛ یعنی تا بعد از شام. هوای اینجا از شدت افتاده است و شبها خوب است. والسلام علیکم. پدرت‏

حضور مبارک حضرت آقا^[7] سلام برسانید. مخدره محترمه را سلام می‏رساند.» (صحیفه امام، ج‏2، ص: 451)

ـ نامه به خانم فریده مصطفوی؛ خانوادگی (1351)

«بسمه تعالی‏

2 تقویمی شعبان 92

فریده عزیزه‏ام‏^[8]

از قراری که خانم‏^[9] نوشته بودند ایشان برای خاطر شما خیال مشهد دارند. و از قراری که شما در همان تاریخ نوشته‏اید، ایشان تهران و شما قم هستید. از نوشته خانم که «فریده چون دلتنگ هستند می‏خواهم ببرمش مشهد» به‏قدری نگران شدم که خدا می‏داند.

بحمداللَّه کاغذ امروز قدری موجب رفع آن شد. بزودی از حال خودتان و اینکه مسئله نگرانی شما چه بوده، کسالت داشتید یا چیز دیگر، بنویسید. خداوند عالَم، شما نور چشمان عزیز را برای من حفظ کند. خدمت جناب آقای اعرابی‏^[10] و فرشته محترمه سلام می‏رساند. من هر وقت حرم مشرف شوم به همه شماها دعا و از طرف همه سلام عرض می‏کنم. والسلام علیکم.

پدرت‏

قبل از نیمه رجب مرقومی از شما رسید و جواب دادم. جواب مرقوم خانم را هم پس.» (صحیفه امام، ج‏2، ص: 452)

ـ پیام به ملت ایران درباره کشتار وحشیانه 17 شهریور (1357)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

ملت شریف و شجاع ایران‏

بار دیگر شاه با دستور حکومت نظامی در تهران و سایر شهرستانهای بزرگ ایران، ثابت کرد که پایگاهی در میان ملت ندارد. اعلام حکومت نظامی در محیطی آرام- به اقرار رادیو و مطبوعات ایران که راهپیمایی با کمال آرامش در آن انجام می‏گرفت- نه تنها قانونی نیست بلکه جرم است و دستور دهنده آن مجرم. شاه برای به رگبار بستن مردم بی‏دفاع و مظلوم هیچ بهانه‏ای را بهتر از حکومت نظامی ندید. روزهای اخیر، تهران و سایر شهرستانهای مهم ایران برای اظهار مظلومیت و مخالفت با مجرمی که 35 سال بر مقدرات آنان سلطه دارد و جنایات و خیانتهای او در کشور و مخالفتهای او با قانون اساسی واضح است، شاهد راهپیماییهای آرام بود. اظهار مخالفت با مجرمی که تمام هستی ملت را به باد داده است، از طرف کسانی بود که در حد عالی شعور سیاسی و دینی بودند؛ به طوری که حاضر شدند ارتش را گلباران کنند ولی «دولت آشتی ملی»، آنان را به عنوان شعار بر خلاف قانون اساسی، محکوم نمود؛ و حال آنکه شعار آنان بر ضد قانون اساسی شکن- یعنی شاه- بود. شعار بر ضد رژیم تحمیلی غیر قانونی بود، اظهار مظلومیت بود ولی واقعیت این است که شاه می‏خواهد انتقام خود را از ملت بی‏دفاع بگیرد، و با صحنه‏سازیهای مبتذل، ملت بی‏دفاع را به مسلسل ببندد و نفسها را به خیال باطل خودش در سینه خفه گرداند ولی دیگر دیر شده است و ملت مظلوم و بیدار ایران آگاه گردیده‏اند. من هنوز اطلاع دقیقی از کشتگان و مجروحان در سراسر ایران ندارم؛ ولی خبرگزاریها تعداد کشتگان را به صدها نفر گزارش داده‏اند و خبرهایی از ایران، این تعداد را بیش از هزار نفر می‏گویند. اکنون بر ملت شجاع ایران است که به هر ترتیبی که ممکن است به مجروحین بیشمار خود، خون، دوا و غذا برساند و از هر گونه کمک مالی دریغ ننماید.

چهره ایران امروز گلگون است و دلاوری و نشاط در تمام اماکن به چشم می‏خورد. آری این چنین است راه امیر مؤمنان علی و سرور شهیدان امام حسین. ای کاش «خمینی» در میان شما بود و در کنار شما در جبهه دفاع برای خدای تعالی کشته می‏شد.

ملت ایران! مطمئن باشید که دیر و یا زود پیروزی از آن شماست. شاه با حکومت آشتی ملی می‏خواهد روحانیت شریف ایران و سیاسیون محترم را در کشتار خود سهیم گرداند ولی فریب او خیلی زود برملا گردید. إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعِیفاً.^[11]

جهان باید بداند که این است فضای باز سیاسی ایران! و این است رژیم دموکراسی شاه! و این است عمل به دین مبین اسلام در منطق شاه و دولت او! اکنون به بهانه‏های پوچ دست به حبس و تبعید تازه زده‏اند و می‏زنند. باید علما و روشنفکران ملت در زیر چکمه دژخیمان خُرد شوند تا کسی خیال آزادی به خود راه ندهد. شما ای ملت محترم ایران، که تصمیم گرفته‏اید خود را از شرّ رژیم شاه خلاص گردانید و در رفراندمی که در سه و چهارم شوال‏^[12] در برابر ناظران سراسر جهان انجام دادید به دنیا نشان دادید که رژیم شاه جایی برای خود در ایران ندارد- چنانچه در روزنامه‏های خارجی هم منعکس گردید. مطمئن باشید که هیچ قدرتی نمی‏تواند با شما که بیدارید و بپاخاسته‏اید روبه شود.

ارتش وطنخواه ایران! شما دیدید که ملت با شما دوست و شما را گلباران می‏کند. و می‏دانید که این چپاولگران برای ادامه ستمگری، شما را آلت قتل برادران خود قرار داده‏اند، به دیگر برادران ارتشی خود که شاه را رها کرده‏اند و در پشتیبانی مردم، به دشمن حمله نموده‏اند بپیوندید، و بپاخیزید و نگذارید ملت شما نابود و برادران و خواهران شما به خاک و خون کشیده شوند. نام خود را در تاریخ که به سود ملت ایران به راه خود ادامه می‏دهد، هر چه زودتر ثبت کنید و ریشه خیانت و ظلم را بکنید.

شما ای علمای بزرگ اسلام و سیاسیون بزرگ، که از فشار شاه هراسی به دل راه نمی‏دهید! نشانه اعتماد و قوّت روحیه ملت هستید، و در این موقع حساس نه تنها باید استقامت کنید بلکه روحیه عالی مقاومت جامعه را هر چه بیشتر باید تقویت کنید، و هر چه بیشتر صفوف خود را برای مقابله با دشمن مردم ایران متشکلتر کنید. از خداوند متعال نصرت اسلام و مسلمین را خواهانم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.

روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏3، ص: 459 ـ 461)

ـ سخنرانی در جمع عشایر و مرزنشینان سرپل ذهاب؛ همراهی ملت با دولت (1358)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

ان شاء اللَّه همه موفق بشوند. و این از برکات این نهضت است که ما همه با هم مجتمعیم. این از برکات این نهضت اسلامی است که برادرهای اسلامی را با هم زیر یک سقف مجتمع کرده است، و مسائلی که مورد حاجت است ان شاء اللَّه مورد بحث قرار بگیرد. و آقایان باید بدانند که این معنایی را که ما در فکرش هستیم و با همّت همه قشرهای ملت امیدواریم که تحقق پیدا بکند، آن این است که اسلام در ایران حکومت کند؛ حکومت، حکومت خدا باشد. و از آن کارهایی که طاغوت می‏کرد و عمّال طاغوت می‏کردند و گرفتاریهایی که برای ملت ما از دست آنها پیدا شد ان شاء اللَّه با همت همه جوانهای ملت ما آنها تمام بشود؛ و همه جا بیرق اسلام باشد؛ یعنی طوری باشد که ما اگر در نخست‏وزیری برویم ببینیم که آنجا اسلام است. و اگر در سایر وزارتخانه‏ها برویم ببینیم آنجا اوضاع، اوضاع اسلامی است، و اگر در عشایر برویم ببینیم آنجا هم اوضاع، اوضاع اسلامی است، و اگر در بازار برویم ببینیم بازار هم اوضاعش اسلامی است. اگر چنانچه اسلام به معنای خودش، آن طوری که خدای تبارک و تعالی وحی فرموده است به پیغمبر اکرم آن طور تحقق پیدا بکند، همه مردم در زیر پرچم اسلام در رفاه و سعادت هستند، نه همان سعادت این عالم؛ سعادت این عالم و سعادت آن عالم.

و ما از خدا می‏خواهیم که یک همچو سعادتی به ما بدهد که ما بتوانیم این خدمتی را که بنا داریم انجام بدهیم قدرت داشته باشیم که انجام بدهیم و این قدرت هم در وقتی است که ملت با ما باشد. اگر ملت با ما باشد، ما می‏توانیم به واسطه قدرت ملت کارها را انجام بدهیم. چنانچه دیدید که چون ملت همراه با هم بودند، یک همچو قدرتهای بزرگی را از بین بردند. حالا هم، که وقت این است که آن مفسده‏ها از بین برود و پاکسازی بشود و آن بازمانده‏های آنها از بین بروند، باز محتاج به این است که ملت همراه باشند.

و الآن توطئه‏ها زیاد در کار هست که برادرها را از هم جدا کنند، هر جا به یک صورت. آنجاهایی که مراکز مثلًا شهرهای بزرگ است، به صورت حزب و- نمی‏دانم- کذا. و در جاهایی که مرز است و برادرهای اهل سُنّت ما آنجا هستند، به اینکه سُنّیها و شیعه‏ها چه می‏خواهند؛ این دو تا طایفه را که هر دو مُسْلِم‏اند به جان هم بریزند. در عین حالی که شاید همه شما بدانید که در کردستان یک دسته‏ای که وابسته به خارج بودند، و آن طوری که از رفت و آمدهایشان کشف شده است و گفته‏اند به ما، اینها از وابسته‏های هم رژیم سابق هستند، و هم رفت و آمد دارند با صهیونیست‏ها، با اسرائیل روابط دارند، و هم با بعض از ممالک دیگری که اجنبی هستند، و اینها غائله در کردستان درست کرده‏اند به طوری که مردم کردستان از دست آنها به عذاب بودند، دولت فرستاد و این مفسدین را، این مقداری که می‏شد، دستگیر یا سرکوب کرد، و یک مقدارش هم فرار کردند، بعدش در خارج آنهایی که عمّال اجانب هستند بنا کردند چیز نوشتن که دولت ایران، یا فلانی، همه مردم ایران را بر ضد کُردها، بر ضد اهل سُنّت بسیج کرده است! و حال آنکه ما فرستادیم برای کمک به برادرهایی که گرفتار بودند. باید هوشیار بود در این مواقع که این اشخاصی که می‏خواهند فساد کنند، می‏خواهند بین برادرها جدایی بیندازند، اینها نظری ندارند جز اینکه دیدند که منافعی که از اینجا می‏بردند، خودشان و اربابهایشان، در خطر افتاده است و دستشان دارد کوتاه می‏شود، می‏خواهند که دوباره آن مسائل را پیش بیاورند و دوباره همانها را به ما مسلّط کنند و همه زندگی این مردم را به هم بزنند. و در طول تاریخ همه این عشایر، همه این مرزنشینها، در فشار این طاغوتها بودند؛ برایشان هیچ زندگی هم درست نکرده‏اند، حالا هم می‏خواهند مهلت ندهند که دولت که می‏خواهد رسیدگی بکند، اینها [می‏خواهند] مهلت ندهند که دولت یک همچو کاری بکند، تا اینکه دوباره آشفتگی پیدا بشود؛ دوباره آن مسائل برگردد. باید امروز همه ما بیدار باشیم و متوجه باشیم به توطئه‏های اینها. ان شاء اللَّه این توطئه‏ها از بین برود. ان شاء اللَّه مملکت آرام بشود.

و شما هم بدانید که سرلوحه برنامه این دولت این است که ابتدا از مستمندان شروع کنند، از مرزها شروع کنند به تعمیر و رفع حوایجی که تا حالا نبوده است؛ از قبیل برق و نمی‏دانم اسفالت و آب و امثال ذلک که من می‏دانم در بسیاری از جاها اینها نیست یا کمیاب است. دولت در صدد است و ان شاء اللَّه عمل خواهد کرد. خداوند ان شاء اللَّه همه شما را توفیق بدهد.

[در اینجا یکی از حاضران گزارشی درباره گروهی به نام «گروه ضربت» که زیر نظر و تدبیر افسری ارتشی و متدین در سرپل ذهاب سازمان یافته و به دفع ضد انقلابیون برخاسته است، و نیز گزارشی از شایعه‏پراکنی و جعل اکاذیب از سوی دشمنان انقلاب به همراه درخواست اداره منطقه توسط روحانیان ارائه نمود. امام خمینی در پاسخ اظهار داشت:].

همه این مطالب که گفتید صحیح است؛ لکن دولت هم در فکر هست که همه اینها را بکند حتی راجع به علمای اهل سُنّت، که من کراراً به وزیر معارف، وزیر اوقاف گفتم که اینها باید به طور شایسته با آنها همراهی بشود. و بناست هم که صورت را از همه آنجاهایی که در ایران است، بردارند، و ان شاء اللَّه عمل بشود و می‏شود ان شاء اللَّه. و همین طور این گرفتاری‏هایی که گفتید، اینها هم باید بشود؛ لکن می‏دانید که الآن همه جا به هم ریخته است. بعد از انقلاب همیشه یک به هم ریختگیهایی هست. خصوصاً که همه اینها ارثهایی است که از دولت سابق ما بردیم. در جمهوری اسلامی که پنج ماه، شش ماه از عُمرش می‏گذرد این مسائل در آن پیش نیامده، این مسائل از سابق بوده. و این باید جبران بکند. و این بچه شش- هفت ماهه است الآن جمهوری ما، این باید یک قدری به آن مهلت بدهند. یک قدری این اغتشاشاتی که این مفسدین درست کردند اینها یک قدری کم بشود و آن وقت رسیدگی کامل بشود. حالا هم در صدد هستند برای هر ناحیه‏ای، برای هر استانی، پول نفت را قرار دادند و در صددند که برسانند و می‏رسانند؛ و من هم تأکید می‏کنم به اینکه زود برسانند. ان شاء اللَّه امیدوارم به زودی آن گرفتاریها رفع بشود.

و عمده این است که شما به حرف این مفسدین گوش ندهید، اینها می‏خواهند نگذارند. در عین حال که دولت هم بودجه برای این تصویب کرده است، برای هر استانی بودجه تصویب کرده برای همین امور؛ ساختن حمّام، ساختن مثلًا اسفالتها و عرض کنم مدارس. همه این چیزها را در صدد هستند که انجام بدهند، لکن شرطش این است که منطقه آرام باشد. یک منطقه غیر آرام و جنگی را نمی‏شود عمل بکنند، بخواهند یک منطقه‏ای که در جنگ هستند حالا بیایند حمّام بسازند، نمی‏شود این، این یک قدری باید آرامش پیدا بشود و ان شاء اللَّه آرامش پیدا می‏شود و این امور ان شاء اللَّه درست می‏شود. برای روحانی هم شما باید با آقایان مدرّسینِ اینجا و اینها صحبت بکنید. هر چه به نظر شما شد خوب، شما خودتان تشریف دارید آنجا که اگر کمبودی هست. و من امیدوارم به زودی این گرفتاریها رفع بشود.

ممکن است آن یک نفر روحانی که شما می‏برید اینجا مثلًا با آقای منتظری هم بحث بشود؛ آقای منتظری یک کسی را تعیین کنند برای این کارها.» صحیفه امام، ج‏9، ص: 487 ـ 490)

ـ سخنرانی در جمع هیأت دولت؛ انتظار ملت از دولت و ضرورت انجام آن (1359)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

من اول دعا می‏کنم که خدای تبارک و تعالی شما آقایان را از عنایت خودش محروم نکند و شما را به راهی که رضای اوست هدایت بفرماید و شما به مقصدی که مقصد اسلام است و آرزوی ملت است، برسید. آنچه که خطر برای هر انسانی و هر متصدی امری هست حب نفْس است. رأس همه خطاهایی که انسان می‏کند، حب نفْس است. هر بلایی سر انسان خودش می‏آید یا جامعه از دست قدرتمندان می‏بیند این در اثر هوای نفْس و خودخواهی است. در روایات ائمه ما فرموده‏اند: رَأسُ کُلِّ خَطیئَةٍ حُبُّ النَّفْس؛^[13] یعنی، همه خطاهایی که از انسان صادر می‏شود در اثر همین خودخواهی و غفلت از خداست. انسان باید کوشش کند که این حبّ نفْس را اگر نمی‏تواند تمام کند کم کند، البته مسئله بسیار مشکلی است و محتاج به ریاضت است، لکن مسئله نشدنی نیست.

مشکل است، لکن نشدنی نیست. اگر انسان در هر امری که وارد می‏شود در آن امر، خودخواهی را کنار بگذارد و مصلحت را ملاحظه بکند و خدا را ملاحظه بکند، هم موفق می‏شود و هم از خطراتی که بر این خودخواهی است در امان می‏ماند.

شما که الآن از وزرای محترم هستید و مملکت اسلامی به شما سپرده می‏شود و پستهای شما پستهایی است که باید در آن اعمال بسیار شایسته انجام بگیرد، کوشش کنید که اولًا، گمان نکنید که ریاست، از ریاست درجه اول تا آخر، یک چیزی باشد؛ یک امر اعتباری است. یک دسته‏ای جمع می‏شوند یکی را می‏گویند تو کارها را انجام بده. در نظر داشته باشید که حضرت امیر- سلام اللَّه علیه- در حالی که به حسب فهم جامعه، ریاست یک کشور بسیار بزرگی را داشت از حجاز تا مصر، عراق، ایران؛ همه را داشت، آن وقت چه جور بود وضعش، چه جور بود سلوکش با مردم و چه بود سفارشهایی که به عمالش یا به حکومتهایی که از طرف او بودند. چه سفارشهای ارزشمندی فرموده است! البته ما نمی‏توانیم خود او باشیم، لکن می‏توانیم که شیعه او باشیم، پیرو او باشیم. تا آن حدودی که بتوانیم، باید پیروی از او بکنیم. او تمام مقصدش خدا بود. اصلش این دنیا و این ریاست دنیا و اینها در نظر او چیزی نبود، مگر اینکه بتواند یک عدلی را در یک دنیا برقرار کند، و الّا پیش آنها مطرح نبود که یک ریاستی داشته باشم یا خلافتی داشته باشم، مگر اینکه بتوانند یک عدلی را اقامه کنند و یک حدی را جاری کنند. ما باید از آنها درس بگیریم و پند بگیریم و به شیوه آنها تا آن اندازه‏ای که می‏توانیم عمل کنیم و از آن چیزهایی که دام شیطان است- که بزرگترین دام همان خودخواهی انسان است- از این دام رهایی پیدا بکنیم و به صراط مستقیم الهی راه برویم تا بتوانیم، هم خودمان را اصلاح کنیم و هم جامعه‏مان را.

شما ببینید که چه حکومتی در دست شما آمده و از چه راهی آمده است و کی به شما این حکومت را محول کرده. چنانچه پنج سال پیش از این، ده سال پیش از این را شما در نظر بیاورید، وضع آن وقت را در نظر بیاورید، حکومت آن وقت را در نظر بیاورید، ملت را نسبت به حکومت و حکومت را نسبت به ملت در نظر بیاورید و حبسها و زجرها و تبعیدها و قتلها را که در آن حکومت واقع می‏شد به نظر بیاورید و از خودتان سؤال کنید که چه شد که این شد؟ چه شد که یک روز آن طور جنایتکاری‏ها واقع می‏شد و اختناقها و آن مسائل و مصایب برای کشور ما بود و حالا چه شده است که ما آزادانه اینجا با هم نشستیم و شما آزادانه مسائلتان را با مردم مطرح می‏کنید و مردم هم آزادانه یا انتقاد می‏کنند یا تعریف می‏کنند از شما؟ این آزادی را کی به ما داد؟ و این استقلالی که الآن ما داریم و کسی نمی‏تواند دخالت کند در کشور ما، این را کی به ما داد؟ جز این بود که این پابرهنه‏ها و این زاغه‏نشین‏ها و این دانشگاهیهای محروم و این مردم کوچه و بازار با هم جمع شدند و برای خدا قیام کردند و نهضت کردند و ما را به این آزادی رساندند و آن سدهای بزرگی که در تصور کسی نمی‏آمد که شکسته بشود، شکستند و ما را به آنجا رساندند که وزیر بشویم و رئیس جمهور بشویم و وکیل بشویم و همه اینها را داشته باشیم؟ و همه از این ملت است. ما هر چه داریم از این ملت است؛ البته ملت اسلامی که با فریاد اللَّه اکبر این کار را انجام دادند.

ما باید ببینیم که این ملتی که ماها را به این مقامها رسانده‏اند، از ما چه می‏خواهند و ما باید برای آنها چه بکنیم. از ما می‏خواهند که تمام این ارگانهایی که هستند، تمام این رؤسایی که هستند، از رئیس جمهور گرفته و نخست وزیر و وزرا تا وکلا و- عرض می‏کنم که- وزارتخانه‏ها و هر چه در آنها هست، اینها می‏خواهند که اینها همه در راه اسلام، که خواست ملت بود و همه کوشش‏شان برای اسلام بود و اسلام آنها را موفق کرد، اینها هم در همان طریق اسلامی راه بروند.

طریق اسلامی این است که مستضعفین را حمایت کنند، بیشتر توجهشان به آنها باشد.

در طول تاریخ، حمایت حکومتها از قلدرها بوده است. شما هر حکومتی را که در این 2500 سال دوران ظلمت در نظر بگیرید، هر حکومتی هر چه عادل بوده، هر چه جنت مکان بوده در نظر بگیرید، آن وقت بروید سراغ وزرای او، که از چه طایفه‏ای بوده‏اند، آنهایی که بهره برمی‏داشتند از این ملتهای ضعیف، چه اشخاصی بودند، پیدا نمی‏کنید یک حکومتی که برای مستضعفان باشد، برای این کوچه و بازاریها باشد، برای این پابرهنه‏ها باشد. هر چه بودند، برای ملک دارها بودند و برای قدرت دارها و برای سرمایه دارها و برای رؤسا و خانها، و هر چه بود برای آنها بود.

یک وقت در بعضی از حکومتها تیول‏^[14] می‏کردند؛ خراسان را می‏دادند دست یک عده تیول. او چقدر می‏داد برای این؟ فرض کنید که در پول آن وقت، پنجاه هزار تومان- پول پنجاه هزار تومان آن وقت، پنجاه میلیون هم بیشتر بود- و به او خراسان را می‏دادند؛ برو سراغ خراسان؛ یعنی، دیگر ما هر چه صدا از خراسان بلند بشود و هر چه از ظلم تو گفته بشود ما اعتنا نمی‏کنیم. تو برو، آنجا مال تو. آنجا مردمش- عرض بکنم- ناحیه‏اش و درآمدش مال این بود. این باید این پنجاه هزار تومانی که اینجا به نخست وزیرش داده است یا به صدر اعظم داده است، باید این پنجاه هزار تومان را درآورد و چندین پنجاه هزار تومان هم برای خودش درآورد؛ برای اینکه یک تجارتی بود؛ فروخته بودند اینجا را. این پول او را باید بدهد، باید نفع هم ببرد. این با مردم چه می‏کرد؟ با کدخداهای ده یا بست‏وبند می‏کرد و ده را می‏چاپید یا اگر کدخدایی بود که یک تخلفی می‏کرد، آن طور می‏کرد که شاه مخلوع به مردم! این وضع حکومتهای جبار است.

حکومت اسلام که الآن شما مدعی هستید که نخست وزیر اسلام هستید، دولت اسلامی هستید و آقایان، وزرای اسلام هستند، و آقای رئیس جمهور، رئیس جمهور یک کشور اسلامی هستند و وکلا وکلای کشور اسلامی هستند، باید از آنچه که در سابق گذشته نسیان کنند او را، دفن کنند او را. از دیکتاتوریها، از چپاولگریها، از خودخواهی‏ها و خودپسندی‏ها، همه اینها را باید دفن کنند و وارد بشوند در یک مملکت تازه‏ای که از صدر اسلام که بگذریم، دیگر یک همچو چیزی نبوده است. در صدر اسلام هم برای ایران نبود اینها. حتی آن وقت هم که ایران را فتح کردند، باز سپردند به دست همانهایی که اداره می‏کردند و جنایات هم همان جنایات بود. نتوانستند این کار را بکنند.

شما امروز باید فکر این را بکنید که از یک چاه عمیقی این مردم شما را نجات دادند.

شما حبسها را دیدید و زجرها را چشیدید و الآن هم آزادی را و شهد آزادی را دارید می‏چشید. برای شکر این نعمت، شماها خدمتگزار باشید. برای شکر این نعمت، همه با هم در یک راه باشید. این را من کراراً گفته‏ام: اگر همه انبیا جمع بشوند در تهران و بخواهند کار بکنند، بخواهند دخالت در امور بکنند، هیچ با هم اختلاف پیدا نمی‏کنند؛ امکان ندارد. برای چه؟ برای اینکه آنها نفْس خودشان را کشته بودند و مبدأ خلاف، نفْس انسان است؛ مبدأ همه خلافهایی که پیدا می‏شود. انسان خیال می‏کند که نه، من برای مصلحت این کار را می‏کنم. عمر خودش را انسان نمی‏فهمد، وضع خودش را انسان نمی‏فهمد. شما اگر بخواهید مقایسه کنید- شمایی که می‏گویید که من برای مصلحت مسلمین فلان کار را می‏کنم- شما فکر این را در خلوت بکنید که اگر یک کسی دیگر به جای شما بود و بهتر هم مصالح مسلمین را انجام می‏داد، شما باز همان طور بودید؟

می‏خواستید خودتان نباشید و او باشد؟ یا نه، می‏خواهید که این مصلحت مسلمین- به اصطلاحتان- به دست شما انجام بگیرد؟ «منم که این مصلحت را دارم ایجاد می‏کنم»، این همان شیطان است؛ همان شیطانی که اغوا می‏کند آدم را. اکثر اغوائاتش این است که انسان را بازی می‏دهد، وسوسه می‏کند در انسان؛ وسوسه‏های دامنه‏دار از همه طرف. وسوسه می‏کند که تو حالا صاحب قدرت هستی، تو حالا صاحب کذا هستی، دیگران چکاره‏اند؟ شما حالا وزیر هستید، دیگران باید اطاعت بکنند، چشم بسته باید اطاعت بکنند! شما وکیل هستید، دیگران باید از شما اطاعت بکنند و چشم بسته هم باشند! این همه برای این است که انسان خودش را نساخته. اگر انسان خودش را ساخته بود، هیچ بدش نمی‏آمد که یک رعیتی هم به او انتقاد کند؛ اصلًا بدش نمی‏آمد، از انتقاد بدش نمی‏آمد.

اگر انتقاد دو انسان را فرض کنید؛ یکی خودتان یکی دیگری، هر دو دارای یک صفت متوازی هستید. اگر یک کسی از آن رفیقتان تکذیب کند برای خاطر آن صفتش، شما خوشتان می‏آید؛ برای اینکه آن را مقابل خودتان می‏دانید. از این جهت، همان صفتی که در شما هست، در دیگری اگر باشد و انتقاد بکنند، شما خوشتان می‏آید، او بدش می‏آید. او هم وقتی ببیند همان را در شما عیبجویی می‏کنند، خوشش می‏آید و اگر از خودش عیبجویی کنند، بدش می‏آید. اینها همه از حیله‏های شیطان است که شیطان، بزرگتر از همه شیطانها- حتی از این شیطان بزرگ معروف- این شیطان نفس اماره خود آدم است. ما که الآن یک مملکت اسلامی به ما سپرده شده است؛ یعنی، این مردم با فریادهایشان سدها را شکستند و رأی به همه شماها دادند و به وکلا و- عرض می‏کنم- به رئیس جمهور و بعد هم وکلای آنها به شما و اینها، این مردمی که با این زحمت رأی به شما دادند و شما را بر سر مسند نشاندند، حالا شما بخواهید سر مسند با هم اختلاف کنید، ببینید پیش خدا چه هست. یک دسته زحمت کشیدند و جوانهایشان را دادند. و الآن هم شما کردستان را می‏دانید چه جور است و این پاسدارها در کردستان و این ارتشیها در آنجا هر روز دارند جان می‏دهند، هر روز دارند خون می‏دهند، مردم آنجا دارند بمباران می‏شوند، دشمنهای ما مشغول فعالیت زیاد هستند. در این حالی که همه جوانب بر ضد ما هست، همه قدرتهای بزرگ و کوچک بر ضد ما هست و این ملتی که با این زحمت به دست شما این مملکت را داده است، شما حالا بنشینید سر اینکه من چطور، شما چطور و همه‏اش هم از شیطان است. هیچ شک در این نکنید که هر که گفت «من»، این «من» شیطان است. هر که گفت که باید به من اطاعت کنید، این شیطان است. ما بنشینیم سر این معنا که شما بگویید من، آن هم بگوید من، آن هم بگوید من، سر سفره شیطان بنشینیم و با هم تسابق بکنیم به اینکه آن طعمه شیطان را، که خودخواهی است، هی تقویت کنیم. شما ببینید که در بارگاه خدا این چه جور [است،] چه صورتی دارد؟ و در پیش ملت که بشنود یک همچو چیزهایی هست، ببیند یک همچو مسائلی طرح است؟ خوب، این ملت بر فرض اینکه حالا صحبت هم نکند، اما این زن داغدار که بچه‏اش را برای این جمهوری داده و برای اسلام داده، حالا در ذهنش چه می‏آید؟ چه ناراحتی در این زنهای داغدار و در این پدرهای جوان مرده، چه وضعیتی در قلب آنها پیدا می‏شود؟ و لو حرف نزنند، و لو هیچ صحبت نکنند، برای خدا آنها صحبت نکنند، برای [خدا] آنها قیام بر ضد نکنند، اما ببینید داغدارها چه حالی پیدا می‏کنند که ببینند که جوانهایشان را برای جمهوری اسلامی دادند و حالا در جمهوری اسلامی داد و قال است سر اینکه من جلو باشم یا شما جلو باشید. این روزنامه‏هایی که من امروز دیدم و بعضی‏شان را هم دیروز دیدم، این روزنامه‏ها ببینید که در آن چه مسائلی هست که مردم وقتی این روزنامه‏ها را بخوانند چه خواهند گفت. یک قدری توجه داشته باشند همه کسانی که متصدی امرند.

اینها خیال نکنند که ما [رئیس‏] حکومت هستیم، و ما رأس هستیم و ما وزیر هستیم و ما نخست وزیر هستیم و ما رئیس جمهور هستیم و ما باید هر کاری دلمان بخواهد بکنیم.

نه، مملکت اسلامی است، نه طاغوتی. مملکت اسلامی را به طاغوت نکشید. من خوف این را دارم که- خدای نخواسته- اگر این امور زیاد انباشته بشود، یکوقت همان مسائلی پیش بیاید که مردم با طاغوت عمل کردند. طاغوت برای خاطر اینکه پسر کی بود و نوه کی بود که نبود؛ برای اعمالش بود. اگر اعمال ما هم یک اعمال طاغوتی باشد، برای خود باشد، نه برای ملت، دعوا بکنیم سر خودمان، نه برای مصالح ملت، این همان طاغوت است. منتها به یک صورت دیگری درآمده، اما طاغوت است. طاغوت هم مراتب دارد.

یک طاغوت مثل رضا خان و محمد رضا خانمان و یک طاغوت هم مثل کارتر و امثال آنهاست. یک طاغوت هم مثل ماهاست. همه از جند ابلیس می‏شویم. شما فکر این ملت، فکر این زاغه‏نشین‏ها، فکر این مردمی که همه چیزشان را دادند و شما را به مسند نشاندند، فکر آنها را بکنید. شب وقتی خلوت می‏کنید، فکر بکنید که من امروز که کار کردم برای خودم کردم یا برای مردم. امروز که صحبت می‏کنم برای خودم صحبت می‏کنم یا برای مصالح کشور.

اگر اینها را فکر بکنید، توجه بکنید و خطراتی که در کشور ما الآن موجود است، فعلًا و در [شرف‏] موجودیت است، خطراتی که از خارج و از داخل برای ما دارد پیش می‏آید، اگر اینها را ما توجه به آن بکنیم و یک ملتی که یک مملکت را به شما سپرده است برای اینکه حفظش بکنید و مصالحش را ایجاد بکنید و متحقق بکنید، اگر بنا باشد که شما با هم شروع کنید به جنگ و نزاع و آن هم نه برای خاطر اینکه یکی مصلحت را این می‏داند، یکی نمی‏داند؛ اینها شعر است. همه خودمان را می‏خواهیم. اگر من یک دفعه گفتم به اینکه بیایید فلان کار را بکنید برای مصلحت، و انتقاد از شما کردم برای اینکه شما چنین کنید، این از نفس اماره است که بروز می‏کند. و لهذا، مقایسه‏اش همین است که اگر آن دیگری همین کار را بکند، این آقایی که- مثلًا- حالا اعتراض کرده او، دیگری همین کار او را بکند، اگر او همین اعتراض را بکند، اشکال می‏کنند به او. این حیله‏های نفسانی، حیله‏های شیطانی بسیار دقیق است و بسیار مشکل است شناختنش که ما بتوانیم بفهمیم، لکن خوب، حالا این چیزهای واضحترش که انسان می‏تواند بفهمد.

خوب، شما انصاف می‏دهید که یک مملکتی که خونش را داده و شما را به مسند نشانده، سر مسند جنگ بکنید؟ دعوا بکنید؟ هر روز صحبت بکنید؟ هر روز انتقاد بکنید؟ روزنامه‏ها هر روز انتقاد بکنند؟ هم را بکوبند؟ به هم تهمت بزنند؟ به هم افترا بزنند؟ آخر این انصاف است؟ پیش خدا چه می‏خواهد شد این؟ پیش ملت چه انعکاسی دارد؟ خارجیها چه استفاده از آن می‏کنند؟ آنها همه دلشان می‏خواهد که شما [توی‏] سر و کله هم بزنید و از مصالح مملکت غافل باشید و آنها یک وقتی کار خودشان را، ضربه خودشان را بزنند. آنها در طول تاریخ و خصوصاً در این پنجاه سال، کوشش کردند که جوانهای ما و ملت ما را غافل کنند و احیاناً به جان هم بریزند و خدا خواست که آن خدعه آنها تا این حد باشد و از بین بروند و رفتند. اگر حالا همان مسائل را ما تکرار کنیم، یعنی مسائلی که امریکا برای ما پیش می‏آورد که ما را از مسائل اصلی غافل کند، به مسائل دیگر متوجه کند، به هروئین متوجه کند، به فحشا متوجه کند؛ برای اینکه از آن راهی که [انسان‏] باید برود منحرف بشود، برود دنبال عشرتخانه‏ها.

امریکا یا ابرقدرتهای دیگر، آنهایی که می‏خواستند ما را غارت کنند، در طول تاریخ و در طول این پنجاه و چند سال، کوشش کردند که جوانهای ما را بی‏تفاوت بار بیاورند.

آن روز آنها می‏کردند، حالا دست شما افتاد. اگر حالا هم شما کارهایی بکنید که توجه مردم را از مصالح و توجه خودتان از مصالح به چیز دیگر متوجه بشود، عوض اینکه فکر حل مشکل کردستان را بکنید، بنشینید و با هم دعوا بکنید، عوض اینکه برای این پابرهنه‏ها، برای این ضعفا، برای اینهایی که زحمت کشیدند و شما را به اینجا رساندند و حالا هم توقع از شما خیلی ندارند برای اینکه یک آب و نانی، یک آبی، یک نانی، یک برقی، یک چیزها [یی‏] آن چیزهای اولیه را به اینها برسانید؛ از این غفلت کنید و بروید سراغ جنگ اعصاب و بساط، خوب، این همان است که آن وقت امریکا می‏کرد، حالا شما می‏کنید. آن وقت آن طاغوت می‏کرد، حالا شما می‏کنید. شما هم طاغوتید، آنها هم طاغوتند. فرقی نمی‏کند؛ یکی شیطان است، یکی شیطان کوچکتر.

اگر بنا باشد که شما به جای اینکه اقتصاد مردم را درست کنید، به جای اینکه این کشور را بررسی کنید، ببینید کجاهاست که مخروبه است و مردم از همه چیز ساقط هستند، به جای این اگر بنشینید سر مسند و با حرف و با فحاشی به هم، مسائل را غفلت از آن بکنید، این همان است که قدرتهای بزرگ می‏خواهند تا این مملکت خرابه بماند و صدای مردم درآید. این همان است. شما هم عمال امریکایید، منتها ملتفت نیستید! یک عاملی داریم که مستقیماً از سفارت امریکا دستور می‏گیرد، یک عاملی داریم که برای او کار می‏کند و خودش نمی‏فهمد. خود آدم نمی‏فهمد که برای کی دارد کار می‏کند. اگر شما به مردم کار نداشته باشید، به مصالح مردم، به مصالح کشور کار نداشته باشید، فقط مشغول این باشید که من چطور، شما چطور، من چطورم، شما چطورید، مردم با من هستند، مردم با شما هستند، اگر فکر این باشید، این همان است که امریکا می‏خواهد و شما از عمال امریکا هستید و در عذاب با آنهایی که از عمال امریکا بودند با توجه، مشترک هستید، با کم و زیادش.

ملتفت باشید که شمایی که الآن به حکومت رسیده‏اید، [این‏] حکومت نیست، خدمتگزار هستید. اسلام حکومت به آن معنا ندارد. اسلام خدمتگزار دارد. منتها قوای انتظامی هم دارد برای سرکوبی آنهایی که می‏خواهند خیانت بکنند. و الّا نه این است که اگر خیانتکار نباشد، دیگر چیزی نمی‏خواهند بکنند. آنها نمی‏خواهند که حکومت کنند به مردم و خودفروشی کنند به مردم و مردم را از خودشان بترسانند.

شما خیال می‏کنید آن طور که محمد رضا در خیابانها می‏آمد، حضرت امیر هم با اینکه دَه مقابل او سعه مملکتش بود، در خیابانها آن طوری، در کوچه و بازار آن طور [می‏آمد؟] خوب، در کوچه و بازار مثل یک آدمی می‏آمد که نمی‏شناختندش بعضیها. مالک اشتر، که یکی از سردارهای بزرگ اسلام بود، خیال می‏کنید که مثل یکی از این درجه‏دارهای زمان طاغوت بود؟ نه، این تو مردم می‏آمد نمی‏شناختندش. آن روز یک کسی نشناخت و به او فحش داد. و بعد هم ببینید کرامت او را: رفت مسجد به او دعا کرد! این اخلاق را، این تاریخ اسلام را باید مطالعه کرد و خصوصاً حکومتهایی که در اسلام بوده است، باید مطالعه کرد و از آن پند گرفت.

شما خودتان را حاکم مردم ندانید، شما خودتان را خدمتگزار مردم بدانید. این پیش خدا ثوابش بیشتر از این است که خودتان را [رئیس‏] حکومت بدانید. حکومت هم همان خدمتگزار [ی‏] است. ارتش هم باید خدمتگزار مردم باشد. اگر همه شماها خدمتگزار، خودتان را حساب بکنید، نخواهید که هی به شما مدح بگویند و ثنا کنند و- نمی‏دانم- فریاد بکشند و با هم دعوا بکنید، اگر این چیزها را کنار بگذارید و خودتان با هم تفاهم کنید و دوستی داشته باشید، این برای ملت چه لذتی دارد! آنکه دیده است بچه‏هایش از بین رفته، حالا این حکومتی پیش آمده است که همه‏شان با هم برادرند و همه‏اش کوشش می‏کنند که برای مردم یک کاری بکنند، تا توان دارند برای مردم می‏خواهند کار بکنند.

اگر به جای این، ببینند که حالا که اینها رسیده‏اند به یک چیزی و آمده‏اند سر یک سفره‏ای نشسته‏اند، اینها با هم سر اینکه بیشتر این طعام سفره را ببرد یا آن یکی بیشتر ببرد دارند جنگ می‏کنند، خوب، ببینید چه تلخ است در ذائقه این ملت و در ذائقه اسلام و پیش خدای تبارک تعالی، به ما چه می‏گوید! این عنایت خدا بود که همه را به این آزادی و به این- عرض کنم- استقلال و به این مقام رسانده است. حالا ما عوض اینکه شکر نعمت خدا را بجا بیاوریم و برای خاطر خدا قیام کنیم و برای ملت کار بکنیم، تمام همّمان را صرف کنیم که این بیچاره‏هایی که توی این زاغه‏ها باز هم نشسته‏اند، اینها را از اینجا بیرون بیاوریم، جایی برایشان درست بکنیم، آب و برق این مملکت را درست بکنیم، خوب، الآن شما می‏دانید که در بعضی از جاها هیچ ندارند. هیچ. بعضی از جاهایی که دیروز یکی از آقایان که آمده بود از طرف بختیاری و آنجاها، می‏گفت مردم همه اخلاص دارند، اما هیچ ندارند. بعضی جاهاست هیچ ندارند. برای این «هیچ ندارها» یک فکری بکنید، هی ننشینید دعوا بکنید، هی هم دنبال این نروید که همان طوری که در طاغوت می‏کرد، شهرها را خیلی مزین کنید و شهرها را خیلی بزرگ بکنید و همه همّ دولت و همه بودجه مملکت خرج شهرها بشود و خرج شمال شهر بشود که باز همان طاغوتیها از آن استفاده بکنند. برای این پایین شهریها، برای این بیچاره‏ها- اسلام است؛ حکومت اسلام است- برای اینها فکر بکنید.

همّتان را صرف این بکنید، نه صرف اینکه دعوا کنید. «وقت» وقتی بنا شد که به دعوا بگذرد، دیگر نمی‏رسد انسان؛ مجال ندارد دیگر بنشیند یک کاری بکند، یک طرحی بریزد برای این ملت؛ برای این بیچاره‏ها.

من تقاضا می‏کنم از همه آقایانی که متصدی یک امری از امور هستند، چه آنهایی که در وزارتخانه‏ها و در طبقه پایین‏تر مشغول کارند و چه خود وزرا و چه نخست وزیر و چه رئیس جمهور و چه همه کسانی که در امور هستند، در شورای انقلاب بودند و حالا هستند، در- عرض می‏کنم که- جاهای دیگر بودند، من از همه‏شان تقاضا دارم که از این چیزی که بر خلاف رضای خداست و بر خلاف رضای اولیای اسلام است و بر خلاف رضای ملت است، اجتناب کنید. این دنیا چند روزش آمده پیش شما. این را خدمت کنید تا آبرومند باشید پیش خدا. این را با دعوا نگذرانید، با صلح بروید سراغ مردم. اگر بروید سراغ مردم، دیگر دعوا پیش نمی‏آید؛ برای اینکه، وقت دعوا نمی‏ماند. اما افسوس این است که شما مشغول دعوا هستید و از مردم غافل! نه اقتصاد را توانستید درست کنید و نه امنیت را توانستید درست کنید و نه هیچی! همه‏اش دعوا و همه‏اش با هم دعوا. همه توی تهران نشسته‏اند دعوا می‏کنند. این صحیح نیست. این خلاف اسلام است؛ خلاف اخلاق اسلامی.

به همه آقایان من می‏گویم با هم جنگ نکنید. روزنامه‏ها را پر نکنید دوباره از بدگویی از هم و از انتقاد از هم. انتقاد غیر انتقامجویی است. انتقاد، انتقاد صحیح باید بشود. هر کس از هر کس می‏تواند انتقاد صحیح بکند. اما اگر قلم که دستش گرفت انتقاد کند برای انتقامجویی، این همان قلم شیطان است. اگر روی مصالح عامه، یک کسی به کسی اشکال می‏کند و همچون است که اگر خودش را بردارند یک کسی دیگر را اینجا بنشانند و همین حرفها را بزند خودش ناراحت نشود، این میزان دستش باشد که قلم دست شیطان است می‏نویسد یا دست رحمان است. زبان، زبان شیطان است یا زبان رحمان است.

این را باید انسان توجه بکند به اینکه این چند روز می‏گذرد. این ریاستها می‏گذرد.

شما هر چه هم بخواهید [ریاست‏] بکنید، از محمد رضا نمی‏توانید بالاتر بروید. هر چه هم دست و پا بکنید آن را، آنها را پیدا نمی‏کنید و ان شاء اللَّه، پیدا نخواهید کرد و نخواهید که بخواهید. او رفت، تمام شد؛ حالا پیش خداست. چه خواهد شد، خدا می‏داند. ما هم این روز را داریم. ما هم فردا، یکی مثل من دیرتر و زودتر، و آن هم که معلوم نیست که کی زودتر. ولی خوب، ما آخر [عمرمان‏] است و باید برویم.

شما که الآن جوان هستید، به فکر این باشید که اصلاح کنید خودتان را. به فکر این باشید که برای این مملکت کار بکنید. ننشینید باز تو وزارتخانه‏ها و هی همان حرفهای سابق باشد و همان کاغذبازی‏ها و یک بودجه‏ای که برای یک جایی می‏خواهند، این قدر این طرف و آن طرف برود که مَنْسی‏^[15] بشود. اینها را به طور ضربتی کار بکنید. برای مردم کار بکنید.

این غائله کردستان را همه جمع بشوید با هم طرح بدهید؛ کار بکنید تا این غائله رفع بشود، نه اینکه وقتی در کردستان- فرض کنید که- یک جوانهایی می‏خواهند فداکاری کنند، یک هیلکوپتر هم به آنها ندهند که این کار را بکنند. امروز نظارت می‏خواهد، باید این کار بشود. اینها باید نظارت بشود. باید توبیخ بشوند، باید محاکمه بشوند آنهایی که نمی‏گذارند کارها انجام بگیرد.

در هر صورت، من از همه شما خواهان این برادری‏ای که سفارش خدای تبارک و تعالی است، [هستم.] و خدا شما را، مؤمنین را برادر قرار داده و با هم باید برادر باشید، برابر باشید و با هم برای این مملکت کار بکنید و در رأس برنامه‏تان، برای این بیچاره‏ها و این مستضعفینی که هستند، برای اینها کار بکنید. امنیت کشور را ایجاد بکنید.

خداوند ان شاء اللَّه، همه شما را موفق کند و همه شما را سلامت و رفاه بدهد که برای ملت کار بکنید و پیش خدای تبارک و تعالی آبرومند بروید.

و السلام علیکم و رحمة اللَّه.» (صحیفه امام، ج‏13، ص: 194 ـ 206)

ـ حکم انتصاب آقای محسن رضایی به سمت فرماندهی کل سپاه پاسداران (1360)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

جناب آقای محسن رضایی‏

شما را به فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب می‏نمایم‏^[16] تا با تعهد و مسئولیت کامل وظایف محول را انجام داده و در هماهنگی با سایر نیروهای مسلح جدیت نمایید. بدیهی است که کلیه پاسداران با تبعیت از فرماندهی در حفظ استقلال و انتظام کوشا می‏باشند. توفیقات جنابعالی را در این امر خواستارم.

روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏15، ص: 224)

ـ پیام تشکر به نایب رئیس دولت امارات؛ تبریک عید سعید قربان (1363)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

جناب آقای شیخ رشید بن سعید آل مکتوم، نایب رئیس دولت امارات عربی متحده‏

تلگراف تبریک آن جناب به مناسبت حلول عید سعید قربان واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا این عید بزرگ اسلامی را به جنابعالی و ملت برادر و مسلمان کشورتان تبریک گفته، سعادت و عظمت عموم ملل اسلامی و اتحاد و همبستگی آنان را در مقابله با استکبار و کفر جهانی از خدای تعالی مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.

15 ذی حجة الحرام 1404 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏19، ص: 58)

ـ پیام تشکر به امیر قطر؛ تبریک عید سعید قربان (1363)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

حضرت آقای شیخ خلیفه بن حمد آل ثانی، امیر دولت قطر

تلگراف تبریک آن جناب به مناسبت حلول عید سعید قربان واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا این عید بزرگ اسلامی را به جنابعالی و ملت مسلمان و برادر کشورتان تبریک گفته، از خدای تعالی سعادت و عظمت اسلام و مسلمین را مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.

15 ذی حجة الحرام 1404 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏19، ص: 59)

ـ پیام تشکر به رئیس جمهور گینه؛ تبریک عید سعید قربان (1363)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

حضرت آقای لانسانا کونته، رئیس جمهوری کشور گینه‏

تلگراف تبریک آن جناب به مناسبت حلول عید سعید قربان واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا این عید بزرگ اسلامی را به جنابعالی و ملت برادر و مسلمان کشورتان تبریک گفته، عظمت اسلام و مسلمین را از خدای تعالی مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.

15 ذی حجة الحرام 1404 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏19، ص: 60)

ـ پیام تشکر به رئیس جمهور مالدیو؛ تبریک عید سعید قربان (1363)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

حضرت آقای مأمون عبد القیوم، رئیس جمهور کشور مالدیو

تلگراف تبریک آن جناب به مناسبت عید سعید اضحی‏ واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا این عید بزرگ اسلامی را به جنابعالی و ملت مسلمان و برادر کشورتان تبریک گفته، از خدای تعالی عظمت اسلام و مسلمین و اتحاد و همبستگی آنان را در برابر کفر و استکبار جهانی مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.

15 ذی حجه 1404 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏19، ص: 61)

ـ نامه به آقای مجید انصاری کرمانی؛ تأیید آقای محتشمی (1367)

[بسمه تعالی. محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت آیت اللَّه العظمی امام خمینی- مد ظله العالی‏

با ابلاغ سلام و ابراز ارادت، از آنجا که یکی از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی- ایّده اللَّه تعالی- در مخالفت با حجت الاسلام و المسلمین آقای محتشمی وزیر محترم کشور مطالبی ایراد فرموده‏اند، از آن جمله «نقل معنا» اینکه مقصود حضرت عالی در نامه خود به هیأت وزیران که هر وزیری باید در محدوده اختیارات خود اقدام نماید، جناب آقای محتشمی بوده است، برای جمعی از نمایندگان محترم و حقیر این سؤال پیش آمده است که اگر امر بدین گونه بوده است ما تکلیف خود را بدانیم. و الامر إلیکم- نماینده زرند کرمان.

20/ 6/ 1367- مجید انصاری کرمانی‏].

بسمه تعالی‏

جناب حجت الاسلام آقای محتشمی- ایّده اللَّه تعالی- از دوستان قدیمی من و فردی متدین، متعهد و مبارز است که با هوش سیاسی‏ای که دارد همیشه خدمتگزاری خوب برای اسلام و ایران بوده است.

مقصود من از نامه به هیأت وزیران آقای محتشمی نیست. ان شاء اللَّه آقایان در مسائلی که می‏خواهند به کسی نسبت دهند، دقت کافی نمایند و جهات شرعی را نیز مراعات نمایند.

20 شهریور 67 // روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏21، ص: 130)