امروز با امام: شانزدهم تیر

امروز با امام: شانزدهم تیر

ـ نامه به آقای محمدحسن نجفی جهت تشکیل جلسات هفتگی (1343)

«بسمه تعالی‏

خدمت ذی شرافت حضرت مستطاب حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج شیخ محمدحسن نجفی- دامت برکاته‏

به عرض عالی می‏رساند، پس از اهدای تحیت و سلام، چون همکاری و اجتماع آقایان حضرات علمای اعلام- دامت برکاتهم- در ترویج شریعت مقدسه همیشه مورد نظر شارع مقدس اسلام بوده است، و از این طریق- خصوص در این برهه از زمان- بهتر می‏توان در مقابل دشمنان شرع انور عمل مثبتی انجام داد، لذا در نظر گرفته شده است که ان شاء اللَّه به اطلاع حضرات آقایان علمای اعلام برسانیم که در هر هفته یک شب اجتماعی داشته باشند، و برای این منظور شب یکشنبه در نظر گرفته شده است. و به غالب بلاد ایران- بلکه خارج ایران نیز- این تصمیم ابلاغ گردیده است. ان شاءاللَّه حضرت مستطاب عالی هم اقدام فرمایید در رفسنجان شبهای یکشنبه مجلس مزبور تشکیل شود. و چنانچه مجدداً مطلب لازمی بود، به اطلاع آقایان محترم خواهد رسید

دوام توفیقات آن جناب و سایر علمای اعلام- دامت برکاتهم- را در اعلای کلمه طیبه اسلام از خدای متعال خواستار و ملتمس دعا هستم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏1، ص: 349)

ـ نامه به آقای حسینعلی ناطق الاسلام؛ واصل نشدن نامه ارسالی (1343)

«بسمه تعالی‏

خدمت جناب مستطاب عماد الاعلام و مروّج الاحکام آقای آقا میرزا حسینعلی ناطق الاسلام- دامت افاضاته‏

به عرض می‏رساند، مرقوم مبارک واصل و از مضمون اطلاع حاصل گردید. راجع به نوشتن جواب مرقومه قبلی که نوشته بودید، ظاهراً چنین نامه‏ای از جنابعالی نرسیده باشد، و گر نه جواب ارسال شده بود. چون معمولًا نامه‏های واصله بدون جواب نمی‏ماند. از خداوند متعال دوام توفیقات آن جناب را در ترویج شریعت مقدسه و اعلای کلمه طیبه اسلام خواستار و ملتمس دعا هستم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏1، ص: 350)

ـ نامه به آقای سید احمد واحدی جهرمی؛ ارسال قبض وجوه (1349)

«خدمت جناب مستطاب سید الاعلام و ثقة الاسلام آقای واحدی- دامت افاضاته‏

مرقوم شریف واصل، توفیق و تأیید جنابعالی را از خداوند تعالی خواستار است. امید است ان شاء اللَّه تعالی وجود شریف در آن محل شریف، موجب برکات و ترویج مذهب مقدس باشد.^[1] قبض مَبلغ مرقوم را وسیله حامل فرستادم؛ ان شاء اللَّه می‏رسد. از جنابعالی امید دعای خیر دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏2، ص: 275)

ـ نامه به آقای سید احمد خمینی؛ کیفیت فروش منزل (1350)

«احمد عزیزم‏

مرقوم بی‏تاریخ شما رسید. من نمی‏دانم چرا به این زودی از آخوندهای بی‏بند و بار شدی! پس از این اول فوق نامه را تاریخ بگذار، بعد شروع کن. راجع به منزل، وکالت برای آقای اعرابی‏^[2] فرستادم. منزل را باید به قیمت عادله تقویم‏^[3] کنند و وجه را دریافت نمایند و قباله بدهند. در دریافت وجه، آقای اعرابی هر نحو صلاح دیدند عمل کنند؛ یعنی اگر آقای صدوقی‏^[4] به وعده مدت کم تقاضا کردند یا چک دادند به موعد کم، مانع ندارد. در هر صورت امر با آقای اعرابی است و وجه دریافتی را باید به نجف بفرستند. راجع به مُهر آن آقا؛ همان طور که نوشته‏اید صحیح نبوده لکن ایشان اینجا نیستند، کربلا و کاظمین رفته‏اند. پس از مراجعت تذکر می‏دهم. آمدن ایشان هم معلوم نیست؛ ممکن است تا بعد از رجب بمانند یا بیشتر. ان شاء اللَّه تعالی با سلامت و سعادت قرین باشید. و السلام علیکم. پدرت‏

این کاغذ را به آقای اعرابی نشان دهید که عمل کنند. به جناب آقای آقا سید حسن طاهری پس از ابلاغ سلام، تذکر دهید که اجازه مذکور را به آن شخص ندهند و پیش خود ایشان محفوظ بماند یا پاره کنند.» (صحیفه امام، ج‏2، ص: 376)

ـ نامه به خانم فریده مصطفوی؛ خانوادگی (1354)

«دخترم، عزیزم‏

ان شاء اللَّه تعالی با سلامت و سعادت به سر برید. از حال پدر پیرت بخواهید سلامت مزاج بحمد اللَّه موجود است لکن در این آخر عمر ابتلائاتی دارم که طاقت فرساست، چه از اوضاع اینجا و چه از اوضاع آنجا؛ خداوند اصلاح نماید. خدمت جناب آقای اعرابی‏^[5] و خانم فرشته عزیزم سلام برسانید. امید است همه خوش باشید. و السلام.

کاغذ جوف را به آقای عمو^[6] بدهید. پدرت.» (صحیفه امام، ج‏3، ص: 97)

ـ نامه به آقای سید مرتضی پسندیده درباره وجوه شرعی (1354)

«به عرض حضور مبارک می‏رساند، مرقوم مورخ 8 ج 2^[7] زیارت شد. تمام مرقومات شریفه را جواب داده‏ام. بعضیها را مستقیماً فرستادم ایران و بعضیها را لبنان‏^[8]. ان شاء اللَّه تعالی می‏رسد، و اگر نرسد مربوط به قصور این جانب نیست. اقلام 20 ع 1^[9] [و] 29 ج 1^[10] رسیده؛ پس از آن نرسیده است. راجع به آقای فاخر موافقت نفرمایید و به او چیزی ندهید. عجالتاً تا اطلاع ثانی از ایصال مطلقاً خودداری فرمایید؛ چون نمی‏دانم چه می‏شود. پس از اطلاع، می‏دهم ان شاء اللَّه. و السلام علیکم.» (صحیفه امام، ج‏3، ص: 98)

ـ نامه تشکر به آقای تولیت و تشویق به احداث مؤسسه خیریه (1356)

«جناب آقای تولیت- وفّقه اللَّه تعالی‏

دو طغرا مرقوم شریف که حاکی از سلامت مزاج شریف و حاوی تفقد از این جانب بود موجب تشکر گردید. تا به حال ضعف و پیری و گرفتاریهای زیاد و ناراحتیهای روزافزون این جانب توجه نفرمایید علت تأخیر در جوابِ مرقومِ اول واضح نمی‏شود. از خداوند تعالی اصلاح حال مسلمین را خواستارم. از قرار مذکور بنای تأسیس خیریه نافعی دارید، امید است موفق شوید که در ترویج دیانت مقدسه قدمهای مؤثری بردارید و نام نیک و افتخارآمیزی به جا گذارید. از جنابعالی امید دعای خیر دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏3، ص: 202)

ـ نامه درباره شهریه طلّاب و جانشین موقت آقای پسندیده (1357)

«پس از اهدای سلام، توفیق و تأیید جنابعالی را خواستار است. مرقومات واصل. مثل اینکه شما وسواس دارید؛ سؤالات بوی آن را می‏دهد! مسئله ضرورت و احتیاج چیز واضحی است. شما شک می‏کنید، در موارد شک مجازید عمل کنید.

صلاح این شد که در غیاب آقا،^[11]، آقای اشراقی‏^[12] باشند. جنابعالی و دیگر آقایان که در بیرونی بودند با ایشان کمک کنید و ایشان را تنها نگذارید. روابط با آقا همیشه برقرار باشد. از حالات ایشان مطلع باشید.

راجع به شهریه مشهد، قلمهایی که مقروض هستند بدهید؛ و پس از این هم شهریه را که می‏خواهند زیادتر بدهند کسری را بدهید. ورقه جوف را به آقای محامی برسانید. شاید وجوه متمرکز شود و احتیاج سلب گردد. نوشته‏اید مدرک برای تصدی آقای اشراقی لازم است؛ همین ورقه مدرک است. ایشان قبلًا هم وکیل بوده‏اند، حالا هم صلاح آن است ایشان باشند در غیاب آقا. و السلام علیکم. روح اللَّه الموسوی الخمینی‏

مکتوب آقا را برسانید.» (صحیفه امام، ج‏3، ص: 428)

ـ پیام به آقای احمد آذری قمی درباره تسریع در رسیدگی به وضع زندانیان (1358)

«جناب حجت الاسلام آقای حاج شیخ احمد آذری- دامت افاضاته‏

چنانچه قبلًا نیز پیغام داده بودم، لازم است زودتر به وضع زندانیان رسیدگی نموده و در این مورد سرعت عمل بیشتری به خرج داده شود؛ و آنها که مجرم شناخته شده نگهداری شوند، و کسانی که مجرم شناخته نشده‏اند با قید کفالت آزاد گردند. و ضعف کادر قضایی و بازپرسی دادسرای شما، مجوّز نگهداری متهمین در بلا تکلیفی نمی‏باشد. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏8، ص: 492)

ـ حکم به آقای سید محمد جعفری ورامینی جهت رسیدگی به مشکلات زندان قصر (1358)^[13]

«جناب مستطاب سید الاعلام و ثقة الاسلام و المسلمین آقای حاج سید محمد جعفری ورامینی- دامت افاضاته‏

با توجه به وضع موجود زندان قصر، لازم است جنابعالی مجدداً به تهران مراجعت نموده و از نزدیک وضع زندانیان را بررسی کنید و نسبت به امور رفاهی ایشان، همانند گذشته، سعی و کوشش نمایید؛ و در تسریع رسیدگی به اتهامات ایشان با قضات و بازپرسان محترم همکاریهای لازمه را بنمایید. از خدای تعالی موفقیت همگان را خواستارم. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏8، ص: 493)

ـ سخنرانی در جمع مسئولان و کارکنان مجله «خواندنیها»؛ وظیفه خطیر رسانه‏ها (1358)

«خدمتی که مجله‏ها و روزنامه‏ها و سایر رسانه‏های این مملکت می‏توانند به کشور خودشان و به اسلام بکنند این است که وضع این مجله‏ها را تغییر بدهند، این مجله‏ها در زمان رژیم سابق یک وضعی داشت از حیث مطالب، از حیث عکسها، و از این جهات. اگر شما بخواهید خدمتی بکنید به کشور خودتان، خدمتی بکنید به اسلام، باید از چیزهایی که انحراف می‏آورد، اینکه در مجله‏ها این عکسهای شهوانی مبتذل و آن مقالات منحرف‏کننده بود، شما خیال نکنید که این همین طور واقع شده بود. این هم یک راه حساب شده‏ای بود که جوانهای ما را به انحراف بکشاند.

جوانهای ما را از طریقهای مختلف اینها می‏خواستند محتوایشان را از آنچه هستند خالی کنند [و] یک چیز دیگرشان کنند. یک وقت از راه مواد مخدر، خوب، این یک راه بود. مواد مخدر الآن هم رایج است. یک راه از باب مراکز فساد- که می‏دانید که چقدر مراکز فساد درست کردند- و جوانهای ما را به آن مراکز کشاندند و از آنی که باید یک جوان استفاده از او بشود برای اسلام، استفاده بشود برای کشور خودش، اینها را از آن استفاده انداختند، یک آدم همین جوری بار آوردند. کسانی که در مراکز فحشا می‏روند اینها دیگر نمی‏تواند نه فکرشان یک فکر صحیح باشد، نه عملشان یک عمل صحیح و اینها همین معنا را می‏خواهند که جوانهای ما را کاری با آنها بیاورند که محتوای خودشان را بگیرند، به جای آن یک چیز دیگری تزریق کنند و یکی از چیزهای مهم هم قضیه مطبوعات و سینماها، تئاترها، رادیوها و اینها بود. تمام اینها روی یک نقشه حساب شده برای این بود که این کشور را از آدم خالی کنند، از یک انسانی که بتواند در مقابل کسانی که به کشورش می‏خواهند خیانت بکنند، به اسلام می‏خواهند تجاوز بکنند، بتواند در مقابل بایستد. این بساطی که اینها درست کرده‏اند و به آن دامن‏زده‏اند و زیادتر از همه در همین زمانهای نزدیک به ما، در این پنجاه سال و این سالهای اخیر دیگر بیشتر، برای این بود که جوانهای ما را از صحنه خارج کنند، به چه خارج کنند؟ این یک رشته طولانی قضیه مواد مخدر است که شما خیال می‏کنید که این قاچاقچیها همان یک کاسبهایی هستند قاچاقچی، بی‏حساب است مسأله! من احتمال می‏دهم که این هم جزء همان حسابهایی است که آنها می‏کنند. آنهایی که می‏خواهند شما را بچاپند، آنهایی که نمی‏خواهند ایران به پای خودش بایستد. هر کشوری با جوانهایش به پای خودش می‏ایستد. از یک راه جوانهای ما را معتاد کردند به این مخدرات که دیگر یک کسی که معتاد به هروئین شد دیگر آدم اسمش را نمی‏شود گذاشت! یک موجودی است که آنجا نفس می‏کشد، این نمی‏تواند مبدأ یک کاری بشود، نمی‏تواند یک اداره‏ای را اداره کند، نمی‏تواند تفکر بکند در اموری که مملکتش احتیاج به او دارد. و همین طور مراکز فحشا که درست کردند، هر جا می‏رفتی یک مرکز فحشایی بود، جمع می‏شدند با هم. این اشخاصی که معتاد شدند به این، جوان است. جوان وقتی معتاد شد به این مراکز فحشا، همه چیزش می‏شود آن فحشا، این آن دیگر نمی‏تواند تفکر کند که مملکتش دارد چه می‏شود، نمی‏تواند تفکر کند که کی دارد مملکت را اداره می‏کند، چه جوری دارد اداره می‏کند؛ کاری به این کار ندارد. او فقط دنبال این است که ببیند که آن مرکز بهتر ارضا می‏کند او را، یا آن مرکز دیگر! دنبال همین است. یک عده کثیری از جوانهای ما را هم کشیدند در این مراکز. سینماهای آن زمان هم همین بود- حالایش را من نمی‏دانم- سینماهای آن زمان هم همین بود که کسانی که معتاد شده بودند بروند سینما، اینها دیگر نمی‏توانستند فکر کنند؛ بنشینند فکر کنند که کشورشان به چی احتیاج دارد؛ کی دارد کلاه سرشان می‏گذارد. اصلًا همچو فکری در آنها نمی‏آید؛ چنان خیالی منعکس نمی‏شود. هر چه در ذهنش می‏آید آن پرده سینما و آن بساطی که آنجا هست. سینمایی که باید معلّم این جوانها باشد، مربّی این جوانها باشد، اصلاح کند اینها را، جوری درستش کردند که به فساد می‏کشاند آنها را آنهایی که، عقلایی که، اینها را درست کردند اگر برای ماها درست کرده باشند، روی همان عقل خودشان، برای مهار ما، برای این است که جوانهای ما را از دستمان بگیرند و اما برای خودشان اگر درست کرده باشند، ممکن است که یک اغراض صحیحی هم داشته باشند.

لکن مطبوعات، سینما، تلویزیون، رادیو، مجله‏ها، همه اینها، برای خدمت به یک کشور است. اینها باید در خدمت باشند، نه اینکه هر کس پا شود یک مجله‏ای درست کند، هر چه دلش بخواهد در آن باشد و هر عکسی بهتر مشتری داشته باشد توی آن بیندازد. عکسهای مهیِّج، عکسهای مهوِّع در آن بیندازد که مشتری‏هایش زیاد بشود! آن وقت اسمش" مطبوعات" است و، عرض می‏کنم، صاحب قلم است و آزادی هم می‏خواهد! باید دید تو چه می‏کنی. چه خدمتی داری به این مملکت می‏کنی. با قلمت داری چه می‏کنی. با قلمت بچه‏های ما را داری به باد فنا می‏دهی، یا تربیت می‏کنی. مطبوعاتی که در زمان این پدر و پسر بود حساب شده، نه همین طوری، حساب شده! اینها به خدمت خارجیها بودند؛ به خدمت اجانب بودند، و لو خودش هم نمی‏فهمید، لکن با حساب درست کرده بودند این طوری که این مجله باید حتما" در آن یک صورتهای کذایی باشد؛ یک چیزهایی باشد که اعوجاج بیاورد؛ که بچه‏ها و جوانهای ما وقتی عادت کردند به این مجله، دیگر نروند سراغ یک فکر دیگری. همه‏اش فکر روی این نقشه‏ها باشد و روی این صورتها باشد و روی این بساط. یا اگر جوانهای ما رفتند در سینما و عادت کردند به این، دیگر نروند سراغ یک فکر دیگری، فکر دیگر را از آنها بگیرند. تا حالا این جور بوده؛ حالا از این به بعد هم می‏خواهد این جور باشد؟ اگر از این به بعد هم این جور باشد، ما از جمهوری اسلامی لفظ جمهوری دستمان آمده، باقیش همان طاغوت [است‏] همان است که بود.

اگر بیدار شدند این جوانهای ما، این نویسنده‏های ما، این گوینده‏های ما، این متفکرین ما، اگر بیدار شدند، حالا باید همه چیز فُرمَش تغییر بکند. مجله باید در خدمت کشور باشد. خدمت به کشور این است که تربیت کند؛ جوان تربیت کند، انسان درست کند؛ انسان برومند درست کند، انسان متفکر درست کند؛ تا برای مملکت مفید باشد. مجله باید وقتی که کسی بخواند، ببیند، اگر عکس دارد، عکسی باشد که تهییج کند برای اینکه مقابله با دیگران بکند. اگر مطلبی دارد، مطلبی باشد که بسیج کند این را برای حفظ استقلال خودش، برای حفظ آزادی خودش، برای حفظ مملکت خودش. اگر مجله؛ این مجله است، مجله اسلامی است و مجله جمهوری اسلامی. اگر مجله همان مسائل سابق است منتها حالا یک خرده تخفیفش داده‏اند، لکن باز هست، اگر آن باشد، نباید اسمش را مجله جمهوری اسلامی گذاشت؛ باید اسمش را مجله طاغوتی گذاشت که در آنجایی که گفته می‏شود ما جمهوری اسلامی هستیم پیاده می‏شود! و سایر چیزها همین طور.

ملت ایران، ملت مسلم ایران اسم را نمی‏خواستند عوض بشود، محتوای همان یا بدتر. می‏خواستند که عوض بشود این مملکت، یک مملکتی که همه چیزش از بین رفته بود و به هلاکت کشیده بود و به نابودی رفته بود، این برگردد به حال خودش؛ و مهمش انسانهاست. یک کشوری اگر انسانهایش، آدمهایش، صحیح باشند، کشور است. اگر آدمهایش آدم صحیح نباشند، کشور نمی‏تواند صحیح باشد. تمام این خیانتهایی که به این مملکت ما شده، برای اینکه ما آدم نداشتیم. اگر ما آدم داشتیم، نمی‏شد این خیانتها؛ مملکت ما را از آدم خالی کردند. دیشب آقای بازرگان می‏گفت خوب، ما هر چه می‏گردیم پیدا نمی‏کنیم! درست هم می‏گوید. برای پنجاه سال کوشش شد که نگذارند آدم پیدا بشود، پنجاه سال پنجاه و چند سال، کوشش! سابق هم همین کوششها بود، اما زیادش در این پنجاه و چند سالی که این پدر و پسر خیانتکار در این مملکت بودند و همه قدرتها کمک کردند اینها را نگه داشتند و اینها هم با همه قدرت این مملکت را تهی کردند! و مهمش تهی کردن از نیروی انسانی است. جوانهای ما، نیروی جوانی ما را از بین بردند، با اسمهای مختلف. با یک اسمای خیلی فریبنده، با یک بساط. ما می‏خواهیم «آزادمردان»، «آزادزنان»! مملکت حالا دیگر همه آزاد شدند! این دهقانها دیگر، حالا دهقان است، دیگر رعیت نیست! این دهقانهای بیچاره آمدند توی این زاغه‏ها، زاغه‏های اطراف تهران و اطراف شهرستان، از اینکه زراعت از دستشان گرفته شد، هیچ چیز هم نداشتند. حالا دیگر «دهقان» شدند! زاغه‏نشین شدند بیچاره‏ها! هر جا دست بگذاری خراب کردند.

و آنکه در یک موقعی از همه خیانتها بالاتر است این است که نیروی انسانی ما را عقب بزنند و نگذارد درست بشود، آنکه از همه خدمتها بالاتر است این است که نیروی انسانی ما را رشد بدهد و این به عهده مطبوعات است؛ مجله‏هاست؛ رادیو تلویزیون است؛ سینماهاست؛ تئاترهاست. اینها می‏توانند نیروی انسانی ما را تقویت کنند، و تربیت صحیح بکنند و خدمتشان ارزشمند باشد، و می‏توانند مثل رژیم سابق باشند که همه چیز به هم ریخته بود؛ همه چیز در خدمت استعمار بود؛ آنها خودشان هم نمی‏دانستند. خیلیها خودشان نمی‏دانستند، نمی‏دانست که این عکسی که از این زن لخت می‏اندازد چند تا جوان را آشفته می‏کند؛ از بین می‏برد. در هر هفته‏ای که مثلًا یک مجله‏ای در می‏آید که در آن ده تا عکس کذاست، این چند نفر از جوانهای ما را از دست ما می‏گیرد. یا خودشان هم متوجه نبودند؛ یا خودشان هم از آنها بودند، ما چه می‏دانیم. اگر خودتان را متحول کردید، کشورتان را هم می‏توانید نجات بدهید. اگر به همان حال باشید و اسمتان را عوض کردید، با اسم نمی‏تواند یک کشوری اداره بشود. با لفظ جمهوری اسلام، با رأی به جمهوری اسلام، نمی‏تواند یک مملکتی اسلامی بشود. مملکت اسلامی محتوایش باید اسلامی باشد. شما هم که مجله می‏نویسید می‏توانید خدمت کنید؛ جوانها را برومند کنید با مقالاتتان؛ مقالات صحیحتان، دنبال این باشید که از نویسنده‏های متعهد اسلامیِ انسانی نیرو بگیرید، مقالات صحیح بنویسید، درد و دوایش را بنویسید، همه چیز را انتقاد کنید، و می‏توانید باز از آن عکسها و از آن بساط و از آن کار درست کنید تا جوانها را از دست بدهید، از بین ببرید.

خدا ان شاء اللَّه همه شما را توفیق بدهد که خدمت بکنید و همه‏مان را توفیق بدهد که خدمت کنیم.» (صحیفه امام، ج‏8، ص: 494 ـ 499)

ـ حکم تمدید مأموریت آقای هادی نیری؛ مراجعت به میانه (1358)

«بسمه تعالی‏

حضرت مستطاب حجت الاسلام آقای حاج شیخ هادی نیری- دامت برکاته‏

امید است وجود محترم عالی از بلیات محفوظ و همواره به انجام وظایف الهی مشغول باشید. ضمناً شنیده شد که جنابعالی به شهر مقدس قم مهاجرت نموده و قصد توقف در این شهر را دارید، لکن با توجه به وضع منطقه و حساسیت زمان و علاقه اهالی محترم شهر میانه به بازگشت آن جناب، لازم است مجدداً بدان شهر مراجعت نموده و کما کان به اصلاح امور اجتماعی و مذهبی مشغول شوید. بدیهی است که با مراجعت سرکار، اهالی محترم نیز از ارشادات و راهنماییهای آن جناب بهره‏مند شده و قدردان وجود آن جناب خواهند بود. از خدای تعالی موفقیت همگان را در راه خدمت به اسلام و مسلمین خواستارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» 0صحیفه امام، ج‏8، ص: 500)

ـ سخنرانی در جمع مردم و پاسداران حصارک کرج؛ اهمیت حفظ پیروزی (1358)

«من اول راجع به آنچه گذشته است یک کلمه عرض می‏کنم و بعد آنچه باید در آینده بشود:

ما تکلیف داریم راجع به آنچه گذشت؛ و- بحمداللَّه- خوب گذشت. چه چیز اسباب شد که این ملت این راه را رفت و پیروز شد؟ و چه باید کرد که این پیروزی ادامه پیدا کند؟ چه بسا یک لشکری، یک جمعیتی، پیروز بشوند به یک جمعیت یا ملت دیگر، و خوب هم از عهده برآیند لکن نتوانند حفظ کنند پیروزی خودشان را. بسیاری از این کشور گشاها بوده‏اند که زده‏اند و جلو رفته‏اند و فتح کرده‏اند؛ لکن نتوانستند حفظ کنند. وقتی که به یک حدی رسیدند، یک جهاتی پیش آمد که نتوانستند حفظ کنند، شکست خوردند. این باید عبرت بشود برای کسانی که در یک میدان پیروز شدند و باز تتمه دارند؛ نرسیده‏اند به مقصد. در همین جنگهای عمومی که شده است، یک وقت یک سرداری با فشار و زور و با لشکر خیلی جَرّار^[14] جاهایی را گرفت و پیش رفت، مثل هیتلر پیش رفت، فرانسه را گرفت و حمله کرد به شوروی و یک مقداری هم از شوروی گرفت؛ لکن جهاتی پیش آمد که در همان جا شکست خورد و شکستش تا آخر هم تا ملزم شد- به طوری که گفته‏اند- خودش را بکشد. ما نباید مغرور بشویم به این پیروزی که پیدا کرده‏ایم با اینکه پیروزی بزرگی بود؛ یعنی یک پیروزی بود که احتمالش را نمی‏دادند.

شاید این حرکات ما را یک حرکات غیر عاقلانه می‏دانستند. حتی در این اواخر هم که خود آن مردک‏^[15] رفته بود و بختیار جایش بود، باز ناصحهای بی‏اطلاع نصیحت می‏کردند که باید ساخت دیگر با اینها! باید شورای سلطنتی را تأیید کرد و بعد رفت وکیل درست کرد. و بعد از راه او مسأله را ختم کرد، و شاید این پافشاریهایی که از طرف بعضی می‏شد، اینها صحیح نمی‏دانستند. حالا شما به یک پیروزی- بحمد اللَّه- رسیدید و یک پیروزی بزرگی بود که هم یک قدرت بسیار بزرگ را شکستید و هم از کشور خودتان دست قدرتهای بزرگ را کوتاه کردید. تا اینجا باید ما از همه ملت تشکر کنیم و این خدمتی که ملت کرد، این وحدت کلمه‏ای که پیدا کرد، این کوششی که کرد، این جان‏نثاری و فداکاری که کرد، در محضر خدای تبارک و تعالی مأجور است و مورد نظر ولیّ عصر- سلام اللَّه علیه- است. تا اینجا خوب رفتیم و نتیجه هم خوب گرفتیم؛ اما ما کارمان که به آخر نرسیده است. الآن نه یک حکومتی مستقر داریم- یک دولت انتقالی است، در عین حال که خوب است، لکن یک دولت متزلزل انتقالی است- و نه قانون اساسی، که اساس هر کشوری هست، الآن داریم؛ و نه یک رئیس جمهور داریم؛ و نه یک مجلس شورا داریم که اینها اساس یک حکومت است و همه اینها باید باشد. آن قدری که ما تا حالا به آن رسیدیم این که با رأی و رفراندم عمومی آن رژیم از بین رفت و به جای او جمهوری اسلامی آمد. الآن ایران به عنوان جمهوری اسلامی در دنیا شناخته شده است. اما جمهوری اسلامی که فقط ما رأی به آن دادیم؛ اما مجلس نداریم و رئیس جمهور نداریم و قانون اساسی نداریم، اینها را باید درست کنیم، پس ما بین راهیم؛ مثل یک لشکر فاتح می‏ماند که زده و رفته و یک جایی را گرفته است لکن معلوم نیست که بتواند حفظش بکند. ما الآن با این توطئه‏ها که هست و با این تفرّقها که موجود شده است و با این کارها که انجام می‏گیرد، بعد از پیروزی معلوم نیست سرنوشتمان چه خواهد شد؛ نگرانی داریم. تکلیف ما امروز چه هست؟ ما اگر بخواهیم پیروزیمان که تا اینجا رسیده به آخر برسد، چه بکنیم که حفظ بشود این پیروزی، و مثل قضیه هیتلر نشود که محتاج بشود به خودکشی!

ما باید بفهمیم چرا پیروز شدیم، این چرا را اگر فهمیدیم آن وقت باید کوشش کنیم که همان چیزی که ما را پیروز کرده حفظش کنیم، اگر حفظش نکنیم؛ همان است که یک لشکر فاتحی آمده و نتوانسته بعدش حفظ کند. اکثر فتحهایی که شده است نتوانستند حفظ کنند، بعد رفتند و رها کردند، حتی نادرشاه هم که رفت هندوستان را گرفت، آنجا دید نمی‏تواند حفظ کند، یک قراردادی کرد و برگشت.

حفظ یک نظامی، حفظ یک پیروزی، از اصلِ یک پیروزی مشکلتر است و نکته‏اش هم این است: در آن وقتی که یک جمعیتی دارند حمله می‏کنند برای گرفتن یک قلعه‏ای، همه توجهشان به گرفتن قلعه است، هیچ توجه دیگری ندارند، هیچ یک فکرش این نیست که ما امشب وقتی شب شد شام چه داریم، ناهار چه داریم، بچه‏مان کسالت دارد، هیچ در فکر نیستند، تمام قوای هر فرد دنبال این است که این فتح را بکند؛ این قلعه را بگیرد. و یک گروهی که با هم مجتمع شدند، همه یکصدا و قوای مختلفه جمع شده است و به حال حمله است، همه قوا مجتمع شده است و همه هم نظرشان یک چیز است و آن این است که این قلعه را باید ما فتح بکنیم، تا وقتی رسیدند و فتح کردند و آن وقتی که در داخل قلعه بودند و نشستند و دیدند الحمد لِلّه فتح کردیم، سستیها شروع می‏کند پیدا شدن، خستگیها، سستیها، اختلافها در داخل همان قلعه ممکن است که هم سستی برای این افرادی که آن وقت با این قدرت پیش رفتند پیش بیاید و قدرت خودشان را از دست بدهند و هم تا حالا همه متّحد الکلمه برای این فتح و پیروزی بودند، حالا که خودشان را پیروز می‏بینند، می‏افتند به گله‏هایی که از هم دارند؛ اشکالاتی که برایشان هست: زندگیمان چه جوری هست، بچه‏هایمان چه طوری شد. مناقشاتی که بعضی با بعضی دارند؛ اغراضی که دارند.

آن سستی بعد از پیروزی و این اختلاف بعد از پیروزی موجب این می‏شود که نتواند این فاتح حفظ کند فتح خودش را و آنهایی که شکست خورده‏اند- بسیار این طور اتفاق افتاده- آنهایی که شکست خورده‏اند برای اینکه عقده شکست خوردن درشان هست، شروع می‏کنند به پیوند با هم. از آن طرف شکست‏خورده‏ها روی عقده‏ای که پیدا کردند بنا می‏کنند این جزئی جزئی‏ها به هم متصل بشوند و وحدت پیدا بکنند. از این طرف، اینهایی که فتح کرده‏اند، برای اینکه عمق مسائل را درست ادراک نکرده‏اند، شروع می‏کنند به اینکه استراحت بکنند؛ سستی پیدا می‏کنند و عمده اختلافات، جدا از هم بشوند. آن وقت که با هم مجتمع بودند فتح کردند، حالا آنهایی که شکست خوردند دارند با هم مجتمع می‏شوند؛ اینهایی که فتح کردند دارند از هم جدا می‏شوند؛ نتیجه چه می‏شود؟ نتیجه این می‏شود که همان رمزی که در فتح شما بود در آنها پیدا می‏شود و همان رمزی که در شکست آنها بود در شما پیدا می‏شود. پس ما باید چه بکنیم؟

این فتحی را که کردید یک فتح کوچکی نبود. ما باز ادراکش را خیلی نمی‏کنیم. اینهایی که از خارج می‏آیند، از امریکا می‏آیند، از انگلستان می‏آیند، از بلاد خارج و غرب می‏آیند، اینها گاهی به ما می‏گویند که ایرانیان نمی‏دانند چه کرده‏اند! نمی‏دانند چه فتحی کرده‏اند. یک فتحی بوده است که همه عالم را به تعجب واداشته است که چه طور یک جمعیتی که هیچ چیز دستشان نبود بر یک قوایی که همه قوای عالم با هم جمع شده بودند، شما خیال می‏کنید که فقط محمد رضا بود و امریکا؟ مسأله این نبود! محمد رضا بود و دنبال سرش همه دولتها- چه اسلامی و چه غیر اسلامی- همه دنبال سرش بودند. بی‏جهت بود که ما را در کویت راه ندادند؟ با ما دشمنی نداشتند آنها، برای اینکه پشت سر او بودند. بی‏جهت بود که کاری کردند که نتوانیم عراق بمانیم؟ بی‏جهت بود که من ممالک اسلامی را رها کردم و رفتم به خارج، در یک مملکت کفری! اینها همه جهت داشت برای اینکه من دیدم همین کاری که عراق دارد می‏کند و همین کاری که کویت می‏کند نمی‏گذارد ما از این طرف شهر برویم آن طرف شهر، سوار طیّاره بشویم برویم، این قدر هم مانع شدند، گفتند: از همان جا که آمدید به همان جا برگردید. این برای این بود که همه اینها طرفدار بودند با آن رژیم، آن وقت آن قدرتهای بزرگ هم همه پشت سرش بودند. بعضیها صریح می‏گفتند مثل امریکا و انگلستان، بعضیها هم صریح نمی‏گفتند لکن بودند؛ برای اینکه منافع خودشان را به وجود او می‏دانستند و متأسف بودند از رفتن او. در عین حال که همه قوّه‏های عالم بر خلاف یک سی و پنج میلیون جمعیت، یک جمعیت ایرانی، همه قوّه‏های عالم، مخالف، مع ذلک نتوانستند نگه دارند این را. چه اسباب این شد که یک همچو پیروزی پیدا شد؟ ماها عُرضه‏ای داشتیم؟ نه، ایمان و نظر خدا بود، وقتی همه شما از ظلم بیزارید و همه شما به عدالت اسلامی رو آوردید، خدای تبارک و تعالی به شما کمک می‏کند؛ ملائکة اللَّه کمک می‏کنند. این ملائکة اللَّه که در جنگهای اسلامی به جمعیتهای کوچک کمک می‏کردند که پیروز می‏شدند بر جمعیتهای بزرگ، منتها خود مردم آنجا نمی‏دانستند؛ پیغمبر می‏دانست به وحی. الآن هم اگر پیغمبر بودند، شاید می‏فرمودند که شما این پیروزی که پیدا کردید، ملائکة اللَّه با شما موافق بود. همه اسلام را می‏خواستید، دین حق را می‏خواستید و از رژیم فاسد اعراض کردید، این اسباب این معنا شد.

این دو تا کلمه: همه با هم وحدت کلمه و همه با اسلام. این دو تا کلمه رمز پیروزی شما بود، و عمل به آیه کریمه‏ وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا^[16] در این آیه همین رمز است که همه‏تان با هم به خدا بپیوندید و جدا از هم نباشید؛ اجتماع با هم باشد، و توجه به خدا باشد؛ تفرقه هم نباشد در کارهایتان. این اسباب این شد که یک جمعیت کمی با نداشتن هیچ سازوبرگ جنگی، مشتی داشتند و ایمانی داشتند، غلبه کردند بر جمعیتهای بزرگ و با اشخاصی که منافعشان در خطر بود، منافع حیاتشان در خطر بود و پشتیبان او بودند. هیچ کس نتوانست این را نگهش دارد. ما تا اینجا آمده‏ایم، پس ما یک فاتحی هستیم که در نیمه راهیم، از اینجا به بعد چه بکنیم که این فتح را به آخر برسانیم، حفظ کنیم این فتح را، این پیروزی را حفظ کنیم؟ مثل هیتلر نشویم که بین راه بَرَش گرداندند، تو دهنش زدند بَرَش گرداندند و محتاج به خودکشی شد! آنچه که باید بکنیم این است که همین رمز را، همین دو تا کلمه را، حفظ کنیم: یکی جدا نشویم از هم.

و الآن دستهایی در کار است که می‏خواهند این رمز را از دست ما بگیرند، دستهای زیاد، دستهایی که مع الأسف اغفال کرده‏اند دوستان ما را؛ نه همان دشمنها، دوستان را هم اغفال کرده‏اند؛ و دارند بذر نفاق و جدایی را در این مملکت پخش می‏کنند. این مملکتی که از مرکز تا سرحَدّات همه جا یک کلمه می‏گفتند، می‏گفتند: «جمهوری اسلامی». یک کلمه مقدمه او بود: می‏گفتند که این رژیم نه، از مرکز این بود تا سرحَدّات، از هر طرف بروی، هر جا می‏رفتی، همین کلمه بود. فهمیدند آنهایی که می‏خواهند غارت کنند ما را که رمز پیروزی ما این وحدت کلمه بود و مقصد، یک مقصد بودن، هر کس یک طرف نمی‏کشید، همه یک چیز می‏گفتند، همه می‏گفتند «جمهوری اسلامی». حالایی که ما رسیده‏ایم به اینجا، الآن آنهایی که این معنا را لمس کردند که این وحدت کلمه و وحدت مقصد، همه با هم و همه با هم اسلام، این پیروز کرده ما را، می‏خواهند این را از ما بگیرند، همه با هم را بگیرند؛ اسلامش را هم بگیرند. این دو تا کلمه‏ای که اساس پیروزی شما بود. الآن شیاطین در صددند که از شما این رمز را بگیرند و اگر این رمز را حفظش نکنید و شیاطین خدای نخواسته غلبه کنند بر شما و رمز را بگیرند، مملکت ما می‏شود مثل همان قضیه هیتلر، در نیمه راه برش می‏گردانند، می‏زنند توی دهنش بیرونش می‏کنند! ما باید این را حفظش کنیم.

الآن شما ببینید در تهران از قراری که روزنامه‏ها می‏نویسند قریب صد گروه پیدا شده‏اند! اظهار وجود کرده‏اند. گروه، گروه و لو چیزی نیستند اینها، در مقابل ملت اینها چیزی نیستند، لکن این زنگ خطر برای اینکه آن رمز پیروزی را که اجتماع بود- از ما بگیرند. آن وقت ما گروه گروه‏ها را به هم پیوند دادیم، ملتْ، گروه‏ها را به هم پیوند داد، حالا در مقابل او، بعد از اینکه به این حد رسیدید، دارد پیوندها از هم گسسته می‏شود و گروه گروه می‏شوند. این کیست؟ حزب چه، این کیست؟ حزب چه، این کیست؟ جبهه چه، بسیاریشان هم اسم اسلام رویش هست، اما غفلت از اینکه حالا تکه تکه کردن صحیح نیست؛ محله محله کردن، گروه گروه کردن، الآن صحیح نیست. ما در یک حالی الآن هستیم که باید این مراحل را طی کنیم تا بتوانیم بگوییم ما حالا پیروز شده‏ایم. آن وقت هم باید حفظش بکنیم. همیشه باید حفظش بکنیم، اما حالا نیمه پیروزی است، نه پیروزی. الآن ما یک مقدار جلو رفتیم، مقدار دیگرش مانده است. اگر در این نیمه راه که ما هستیم غلبه کنند بر ما، ما از هم جدا بشویم. کم کم آنها از زیر پیوند کنند، مثل همان فاتحی که قلعه را فتح کرده و لشکرش رو به سستی و رو به افتراق گذاشته است و اهالی قلعه‏ای که شکست خورده بودند رو به اجتماع و روی دسته‏بندی ... یکی بشوند، نتیجه‏اش این می‏شود که بعد از چندی این گروه فاتح، شکست خورده می‏شوند و از قلعه بیرونشان می‏کنند. اگر ما این رمز را حفظ نکنیم- «ما» مقصودم همه ایران است، همه مملکت، طبقه روحانی، طبقه دانشگاهی، پاسداران، بازاری، کارمند، کارگر، دهقان، همه مکلّفیم- اگر ما نگه نداریم این پیروزی که برای ما پیدا شده و این فتح عظیمی که برای شما پیدا شده است، اگر حفظش نکنیم، در حالی که بین راه هستیم، آنها دارند با هم مجتمع می‏شوند؛ ما داریم گروه گروه می‏شویم الآن بسیاری از این منحرفینْ زیرزمینی با هم مجتمع دارند می‏شوند؛ با هم پیوند می‏کنند. اضافه کنید که دستهایی هم از خارج هست، که آن دستها و کمکهای خارجی هم این مطلب را به آن دامن‏می‏زنند، کمک می‏کند. از مرزها الآن باز اشخاص وارد می‏شوند، اسلحه وارد می‏شود! از این چیزها. در داخل باز این طور روابط دارد درست می‏شود. گروهها با هم مجتمع می‏شوند. آنها دارند مجتمع می‏شوند؛ ماها داریم متفرق می‏شویم! ما خودمان را فاتح دیدیم به سستی گراییدیم و جدا داریم از هم می‏شویم؛ آنها خودشان را مغلوب دیدند و عقده پیدا کردند و دارند با هم پیوند می‏کنند و ما را متفرق می‏کنند؛ رمز را از ما می‏گیرند و خودشان رفتار می‏کنند. رمز پیروزی، یعنی یک رمزش را و او وحدت کلمه و آن اجتماع، اجتماع را دارند از ما می‏گیرند؛ گروه گروهش می‏کنند. آقا، این بی‏جهت نیست که صد گروه یک وقت، در حدود یک ماه یا یک خرده بیشتر در تهران پیدا بشود! این یک مسأله عادی نیست که یک دسته‏ای دلشان خواسته. دلشان خواسته! این یک نقشه‏ای است، یک چیزی است که زیر پرده یک دستی پشت سر اینهاست، آنهایی که آدمهای صحیح و حسن نیت دارند، غفلت می‏کنند، باید بیدار بشوند؛ آنهایی که شیاطین هستند روی نقشه کار می‏کنند. اگر این دسته‏هایی که علاقه دارند به اسلام، علاقه دارند به کشور خودشان، علاقه دارند به ملت خودشان، این دسته‏ها از این تفرقها دست بردارند، برای آنها چیزی خیلی نمی‏ماند؛ دیگر آنها صد گروه نیستند. از آن طرف دارد آنها مجتمع می‏شود، از این طرف گسسته. نتیجه این می‏شود که خدای نخواسته اگر ما سستی کنیم، اگر ما غفلت کنیم، شیاطین هم با هم مجتمع بشوند، یک وقت چشممان را باز کردیم که یک کودتا شد و همه بساط را به هم ریخت! همه بساطی که تا حالا همه خونهایی که تا حالا دادید هدر می‏رود؛ همه زحمتهایی که کشیدید باطل شد.

باید چه کرد؟ نباید امروز ما هی فریاد کنیم که ما چنین کردیم؛ ما امروز باید فریاد کنیم که باید این کار را بکنیم. نباید یک لشکر فاتح هی بنشیند از فتحش بگوید. این ثناخوانی از فتح، اسباب این می‏شود که دلگرم می‏شوند که الحمد لِلّه دیگر گذشت، سستی پیدا می‏شود. باید از آن طرف صحبت کنیم که ما باید جلو برویم. همان فریادهای اللَّه اکبری که کردید و با قدرت الهی پیش بردید این پیشبرد عظیم را، همین را باید حفظش بکنید.

الآن ماه مبارک رمضان جلو است، ماه بسیار شریف شعبان هم درش واقع هستیم، این مساجد را باید مسلمانها پر کنند از جمعیت، این سنگرهای اسلامی را پر کنند از جمعیتها و در آنجا مسائل روز را بگویند و فریاد کنند. الآن ما احتیاج به «اللَّه اکبر» داریم تا آن وقتی که آن مردک بود، الآن احتیاج ما بیشتر است. الآن ما به اجتماعات بیشتر احتیاج داریم. حربه دست شماست، اگر بتوانید نگهش دارید، شما همه چیز دارید، اگر بتوانید نگه دارید. شما قدرت ایمان دارید، باید نگهش دارید. شما یک ملت رنج دیده بودید که از وقتی چشمتان را باز کردید و هوشتان بوده است هی سازمان امنیت به گوشتان خورده، هی در سازمان امنیت چه شده، هی دلتان لرزیده برای اینکه سازمان امنیت مبادا چه بکند، پاسبان مبادا چه بکند. شما با این تنفری که پیدا کردید از این رژیم و با آن توجهی که پیدا کردید به اسلام، پیروز شدید.

این وحدت کلمه را حفظش کنید و این ایمان را، این ایمان را که جوانهای عزیز ما، بسیار عزیز ما می‏آیند استدعا می‏کنند که دعا کنید ما شهید بشویم. این جوان سی ساله، بیست ساله، بیست و پنج ساله، کمتر هجده ساله، می‏آید می‏گوید که دعا کنید من شهید بشوم. این احساس، این تحولی که در جامعه ما پیدا شد، اینها رمز پیروزی ما بود، این را نگهش دارید. این روحیه، این روحیه بزرگ، این روحیه الهی- غیبی، این را حفظش کنید و از تفرقات، از این افتراقها، پرهیز کنید. من همه را دارم می‏گویم، من خطابم به هر جا [ست که‏] برسد صدایم. معنا ندارد امروز در یک مملکتی که فتحش نیمه کاره است، احزاب مختلف بگذارند استقرار پیدا بکند، بعد هر کاری می‏خواهند بکنند. بگذارند ما درست مستقر بشویم، اقتصادمان درست بشود، زراعتمان درست بشود، لا اقل دستمان دراز نباشد برای دیگران که گندم بده، جو بده، چه بده! همه چیزمان را از دیگران بگیریم. بگذارید اینها یک قدری درست بشود. اگر شما خدا را می‏شناسید، برای خاطر خدا، اگر شما ملت را دوست دارید، برای خاطر ملت، اگر کشورتان را می‏خواهید، برای خاطر کشور. بازی نخورید از این یک مشتی که دارند کاری می‏کنند که همه چیز ما به باد برود. تا می‏توانستند نمی‏گذاشتند کسی زراعت درست بکند؛ بعدش نمی‏گذاشتند کسی زراعتش را بردارد، حالا که برداشت کرده‏اند آتش می‏زنند! اینها دلشان برای ملت سوخته؟ ارزاق یک ملتی را این طور دارند به باد می‏دهند، آن وقت می‏گویند که ما «ملّی» هستیم! ما با ملت آشنا هستیم. نیست مطلب این طور، بازی نخورند این جوانهای عزیز ما اینهایی که قصدشان است که خدمت بکنند، لکن راه را نمی‏دانند. دست بردارند اینها از این متفرق شدن و گروه گروه درست کردن.

مطلب زیاد است من هم نمی‏توانم دیگر ادامه بدهم، محوَّل به خودتان. اسلام را امروز به دوش من و شما گذاشتند که این را حفظش کنیم، مسئولیتش به دوش من و شماست، به دوش این ملت است؛ این را حفظش کنید. شما پاسداران، خدمت می‏توانید بکنید به این نهضت؛ و خدای نخواسته می‏توانید کاری بکنید که اسلام از دست برود. شما پاسدارها اگر واقعاً پاسداری از اسلام می‏کنید، پاسداری از مملکت اسلامی می‏خواهید بکنید، توجه کنید به اینکه خودتان یک قدم خلاف برندارید. اگر شمایی که الآن پاسدار اسلامید از شما یک خلاف ببینند، می‏گویند اسلام این طوری است- چنانچه اگر از روحانیون یک چیزی ببینند، می‏گویند اسلام این است- باید شماها وظایف پاسداری از اسلام، پاسداری از جمهوری اسلامی، پاسداری از مملکت اسلام، شمایی که الآن به این شغل بسیار شریف و لباس بسیار مبارک درآمدید قدرش را بدانید. اگر الآن شما یک خلافی بکنید، گردن شما نیست؛ می‏گذارند گردن جمهوری اسلامی، می‏گویند جمهوری اسلامی هم همین است. آن وقت سازمان امنیت به ما ظلم می‏کرد، حالا پاسدارهای اسلامی! مکتب ما را، آن مکتب بزرگ ما را، دفن می‏کند. اگر در این نهضت مکتب ما شکست بخورد، دفن می‏شود، و دیگر کسی نمی‏تواند بیرونش بیاورد. کاری بکنید که شکست نخورید، کاری بکنید که مکتبتان شکست نخورد.

شما به وظایف انسانی و اسلامی خودتان رفتار کنید ما هم همین طور، ان شاء اللَّه و همه گروهها هم همین طور، تا اینکه این فتحی که تا اینجا رساندیم بتوانیم نگهش داریم تا به آخر برسانیم و بتوانیم ما عرضه کنیم به دنیا که ما یک همچو متاعی داریم؛ اسلام یک همچو چیزی است. اگر بنا باشد که حالایی که یک پیروزی نصیب ملت ما شده است، کمیته‏ها تعدّی کنند خدای نخواسته، پاسدارها تعدّی بکنند خدای نخواسته، روحانیون وخلاف مسلک روحانیت عمل بکنند خدای نخواسته، دولت خلاف دولت اسلامی رفتار کند خدای نخواسته، ارتش خلاف ارتش اسلامی رفتار کند خدای نخواسته، و همین طور، اگر یک همچو قصه‏ای پیش بیاید، در دنیا منعکس می‏شود. آنهایی که در صددند که این نهضت را آلوده کنند و اسلام را- دشمن دارد اسلام- آنها در خارج و در داخل منعکس کنند که مهره‏ها عوض شده، اعمال همان اعمال است! مهره‏ها عوض شده، آن وقت نصیری‏^[17] بود، حالا بصیری،^[18] هست. عمل چه عملی است، اگر ما اعمالمان را موافق با آنکه جمهوری اسلامی اقتضا دارد منطبق نکنیم، اگر ما که پاسدار احکام و شما پاسدار اسلام- همه‏مان الحمد لِلّه امیدوارم پاسدار باشیم- اگر ما اعمالمان را مطابق با آن وظیفه پاسداری نکنیم، ما را متهم می‏کنند به اینکه- خودمان را متهم نمی‏کنند؛ آنها دیگر حالا کار به شخص ندارند؛ مکتب ما را متهم می‏کنند به اینکه- این هم همان رژیم شاهنشاهی است، افراد فرق کرده‏اند، اسمش فرق کرده، آن وقت می‏گفتند «رژیم شاهنشاهی»؛ حالا می‏گویند «جمهوری اسلامی» آن وقت می‏گفتند «شاهنشاه»، حالا می‏گویند یکی دیگر، اما معنا همان معناست؛ محتوا همان محتواست، اشکالات همان اشکالات است و تعدّیات همان تعدّیات است. اگر یک کاری بکنید، زیادش می‏کنند. [اگر کسی‏] یک تعدّی بکند، نمی‏گویند این کرده، می‏گویند پاسدارهای اسلامی این طور. از اینجا هم بَرَش می‏دارند و می‏گذارند روی اسلام و می‏گویند اسلام این است! آن اسلامی که اینها فریاد می‏کردند ما اسلام می‏خواهیم، ما رژیم شاهنشاهی را نمی‏خواهیم، ما رژیم اسلام را می‏خواهیم؛ این هم اسلامشان! این طور برای ما می‏گویند.

امروز اسلام به شما محتاج است، قرآن کریم محتاج به شماست؛ خودتان را اصلاح کنید! شما هم خودتان را اصلاح کنید؛ این طبقه هم خودش را اصلاح کند. اگر هر کس یک جایی،- فرض کنید-، یک صورت روحانی به خودش داد و چهار تا از این تفنگدارها را دور خودش جمع کرد و شروع کرد خلاف آن چیزی که وظیفه روحانی است عمل بکند، اسلام را به باد داده. امروز نمی‏گویند زید این کار را کرده؛ می‏گویند جمهوری اسلامی این است. منعکس می‏کنند، این جمهوری اسلامی. وظیفه سنگین. مسئولیت سنگین و همه‏تان مسئول خواهید بود. اگر یکیتان یک کاری بکند، دیگری ساکت باشد، او هم مسئول است. اگر یکی خلاف کرده، همه باید بروید دنبالش که آقا چرا؟ لازم نیست که کُتک کاری بکنید، مؤاخذه کنید. اگر یک نفر خلاف کرد، بیست نفر از شماها رفت گفت نکن، این کار صحیح نیست، تحت تأثیر واقع می‏شود. اگر یک معمّم، یک صورت معمّم، یک کار خلاف کرد، از اطراف، معمّمین هجوم به آن آوردند که چرا این کار را می‏کنی؟ نمی‏کند دیگر. اگر من یک خلافی کردم همه‏تان هجوم آورید که چرا این کار را می‏کنی؟ من سر جایم می‏نشینم. همه‏تان مسئولید، همه‏مان مسئولیم. امروز مسئولیت، بزرگ است برای ما، ما نصف راه هستیم و من خوف این را دارم که قضیه ما قضیه هیتلر بشود.

خداوند ان شاء اللَّه شما را سلامت بدارد، ماها همه را به وظایف خودمان آشنا کند مملکت ما را از همه شرها نجات بدهد و نادانهای ما را دانا کند و آن کسانی که خیانت می‏خواهند بکنند به این مملکت، هدایت کند. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.» (صحیفه امام، ج‏8، ص: 501 ـ 512)

ـ سخنرانی در جمع بانوان مکتب ولی عصر؛ تعلیم و تربیت- اسلام، آزادی و تمدن (1358)

«من امیدوارم که همه خواهرها و برادرها و همه قشرهای این ملت و همه ما از خدمتگزاران به اسلام و ولیّ عصر- سلام اللَّه علیه- باشیم. ما در یک مملکتی هستیم که مملکت ولیّ عصر است و وظیفه آنهایی که در مملکت ولیّ عصر زندگی می‏کنند یک وظیفه سنگین است. نمی‏توانیم ما لفظاً بگوییم ما در زیر پرچم ولیّ عصر- سلام اللَّه علیه- هستیم و عملًا در آن مسیر نباشیم. چنانچه نمی‏توانیم بگوییم که ما جمهوری اسلامی داریم، و عملًا آن طور نباشیم؛ اسلامی نباشیم. شما که به نام مقدس «ولیّ امر» یک گروه متشکلی تشکیل داده‏اید و زحمت می‏کشید و خدمت می‏کنید و احکام اسلام را ترویج می‏کنید و تعلیم و تربیت می‏کنید.

تعلیم باید پهلویش تربیت باشد، تربیت صحیح؛ تربیت اسلامی. اگر تعلیم تنها باشد بدون تربیت، فایده ندارد؛ بلکه گاهی مُضرّ است. تربیت بی‏تعلیم هم نمی‏شود؛ به نتیجه نمی‏رسد. این دو تا باید با هم باشند، توأم باشند؛ تعلیم و تربیت. انسان یک موجودی است که با تعلیم و تربیت رشد می‏کند. یک رشد نباتی و حیوانی انسان دارد که با نباتات و با حیوانات شریک است، همه با هم. این قافله حرکت دارند می‏کنند، انسان هم یکی از آنهاست. یک نباتی است اوّل و بعد یک حیوانی، مثل سایر حیوانات است و تا سرحدّ حیوانیت با حیوانات شریک است؛ چنانچه تا سرحدّ نبات با نباتات شریک است. یک موجودی است که هم نبات است و هم حیوان و تا سرحدّ حیوانیت با همه حیوانات شرکت دارد؛ و از آنجا راهش جلوتر می‏رود. حیوانات با انسان شرکت دارند در همین امور مادی، همان خوردن و خوابیدن و تولید مثل کردن، همه حیوانات همین‏اند، انسان هم اگر همین باشد، حیوانی است مثل سایر حیوانات و لو اینکه خوراکش با او فرق داشته باشد، حیوانات هم بعضیشان با بعضی خوراکشان فرق دارد؛ یکی گوشتخوار است، یکی علفخوار است و انسان هم جزء آنهاست که علفخوار است منتها حالا گوشتخوار هم شده. اگر انسان تربیت و تعلیم نداشته باشد- توأم با هم- در همین حدّ حیوانیت باقی می‏ماند. و انسان از سایر حیوانات، اگر آن تربیت و تعلیم نباشد، بدتر است.

حیوانات حدود شعاع فعالیتشان خیلی محدود است و حدود تجاوز و تعدیشان هم محدود است؛ یکی طعمه‏ای گیر می‏آورد و می‏خورد و دیگر ذخیره نمی‏کند، الّا بعضیشان، و همان وقتی که سیر شد می‏رود سراغ کارش می‏خوابد. انسان، یعنی این حیوانی که حالا نرسیده به حد انسانیت، این حیوان، این قسم از حیوان که ما اسمش را «انسان» می‏گذاریم برای اینکه بعدها ممکن است انسان بشود، این هیچ حدی ندارد. نه در شهوت حد دارد و نه در آمال و آرزوهایی که باید باشد، حد دارد. شما اگر فرض کنید برای یک انسانی، یکی از همینها، ابتداءً خودش خیال می‏کند که من اگر یک خانه خوبی داشتم بس بود، وقتی به خانه می‏رسد، می‏بیند بس نیست. خوب، یک باغی هم پهلوی آن خانه بود بس بود، به باغ که رسید، می‏بیند بس نیست. یک مزرعه‏ای داشتیم، خوب، بد نبود، به مزرعه می‏رسد، یک دهکده خوب بود داشته باشیم! به آن می‏رسد، هر چه بالا می‏رود زیادتر می‏شود. ابتداءً یک چیز مختصری می‏خواست، هر چه بالاتر رفت، زیادتر می‏شود، طمعش زیادتر می‏شود، آرزویش زیادتر می‏شود. اینهایی که یک مملکت دارند، می‏بینید که می‏روند دنبال یک مملکت دیگر؛ مملکت‏گیری می‏کنند. اگر همه ممالک دنیا را یک انسانی بگیرد، آن وقت به فکر می‏افتد برود کره ماه، برود آنجا را هم بگیرد، بعد به فکر می‏افتد برود کره مرّیخ، آنجا را هم بگیرد؛ بعد می‏رود سراغ جاهای دیگر، آخر ندارد. این یک موجودی است که خدا این طور خلقش کرده است که در حد حیوانیت، یعنی همانهایی که حیوان می‏خواست، این زیادترش را دارد؛ حدود هم ندارد. حیوانات در یک وقت خاصی شهوت دارند، آن وقت وقتی است که می‏خواهد تولید مثل بکند؛ در مابقی‏اش آن طورها نیستند. انسان این جور نیست، انسان شهوتش هم حد ندارد، نه حدود دارد و نه یک طور خاصی- که غیر از آن طوری که انبیا آمده‏اند محدودش کردند به حدودی- انسان هیچ این حرفها ندارد، آن بهترین محارمش هم فرق نمی‏کند پیش او، دخترش با اجنبی فرقی ندارد پیش او، یک همچو حیوانی است، در هر چیز نامحدود است. شما یک موجود نامحدود هستید. اگر این نامحدودی در طرف حیوانیت صرف شد، یک حیوان نامحدود، یک حیوانی که با سایر حیوانات فرق دارد. حیوانات دیگر شهواتشان محدود است، آمالشان محدود است؛ این انسان نامحدود است. اگر به همین حال حیوانیت باشد و دنبال همین کارهای حیوانی، دنبال همین شهوات، دنبال همین آمال و آرزوهای حیوانی، که همه این آمال و آرزوهایی که مربوط به طبیعت است، تمام آمال و آرزوهایی که مربوط به امور طبیعی است حیوانی است، اگر به این حد باقی بماند، این تا آخر حیوان است. اینجا صورتش صورت انسان است. وقتی این پرده برگشت و آن عالم پیدا شد، صورتش هم یک صورت دیگر می‏شود، همچو نیست که به صورت انسانیت آنجا محشور بشود. اگر اینجا انسان شد، آنجا انسان است. اگر کسی در اینجا توانست خودش را انسان بکند، آنجا که برود انسانیتش به طور کمال و آن طوری که چشمهای این عالم نمی‏تواند او را ببیند، به طور کمال در آنجا تحقق پیدا می‏کند؛ و اگر چنانچه نتواند این کار را بکند، مهار را رها کند.

خوب، بسیاری هستند که مهار ندارند، رها هستند؛ آزادند! این آزادیی که غربی‏ها می‏خواهند همین است. آزادند، هر چه می‏خواهند و هر کاری می‏خواهند بکنند. ظلم بکند آزاد است، شهوات غیر مشروع، آزاد است، بدگویی به هر کس، آزاد است، قلمفرسایی به ضد هر کس، آزاد است. اگر این آزادیی که همین غیر محدود بودن این قسم حیوان است، این حدی ندارد برای خودش، آزادیش را حدّی قائل نیست، هر جا جلو برود باز در این آزادی می‏خواهد جلوتر برود.

اگر ما تربیت و تعلیم نداشته باشیم، تربیتی که انبیا آورده‏اند برای اینکه غیر انبیا راه را نمی‏دانند. ما الآن یک راهی را داریم قهراً می‏رویم خودمان هم ملتفت نیستیم و آن راهی که انبیا برای ما آوردند که از آن راه باید بروید، آن صراط مستقیم که منتهی می‏شود به آنجایی که ماها دیگر الآن نمی‏توانیم ادراک بکنیم، این را انبیا آورده‏اند. مکتب غیر انبیا اصلًا اطلاع از ما وراء طبیعت ندارد. هر چه مکتب هست همین طبیعت است. مکتب انبیاست که ما وراء طبیعت را هم طرح می‏کند. در مکتبهای دیگر اصلًا طرح نمی‏شود ما وراء. بله می‏گویند دروغ است! یک آدمی که اصلًا نمی‏داند ما وراء طبیعت چیست، همین طور نشسته توی خانه‏اش و می‏گوید نخیر، نیست! انبیا می‏دانند راه چه هست، از کجا باید رفت؛ چه جوری باید رفت. راهی است که تا به وسیله انبیا و تعلیمات انبیا نباشد، انسان نمی‏تواند به مقصدش برسد. راه مستقیمی که انسان را به مقصد می‏رساند اگر راه انبیا نباشد، معوج می‏شود؛ یا این طرف می‏رود، یا آن طرف می‏رود. انبیا هستند که ما را به راه مستقیم هدایت می‏کنند و کیفیت تربیت و تعلیمی که برای آن عالم هم باشد- هم این عالم، و هم آن عالم- نه اینکه انبیا به این عالم کار ندارند. این عالم هم، با هر چیزی که بگویید، آنها منافی و مخالف با آن نیستند. مخالف با دل بستن به دنیا هستند. این دو تا اشتباه می‏شود.

آنهایی که می‏خواهند عیب‏گیری کنند می‏گویند که با همه تمدنها مخالف است؛ اسلام با همه تمدنها مخالف است. این اشتباه است. اسلام با هیچ تمدنی مخالف نیست. اسلام تمدنی را ایجاد کرد، ششصد، هفتصد سال یک دنیا را، تقریباً اکثر معموره را [متمدن‏] کرد؛ با اینکه باز اسلام نبود درست. با تمدن، اسلام مخالف نیست، با دلبستگی و محدود شدن مخالف است که همه آمال و آرزوی ما همین باشد؛ همه همّ ما همان علفمان باشد؛ تمام همت ما این باشد که خوب بخوریم، خوب بخوابیم و خوب شهوات، دلبستگی را مخالف است، این که همّ انسان، علفش باشد! با این مخالف است اسلام. تمدن به اعلی مرتبه، مهار، مهار در معنویت، همه مظاهر تمدن را انبیا قبول دارند، لکن مهار شده؛ نه مطلق و رها. شهوات را جلویش را نگرفتند؛ جلوی اطلاقش را گرفتند. جلو رهایی و آزادی را گرفتند. یک کسی- در همان زمانهای سابق، به یک ظریفی که از آشناهای ماست- راجع به امور جنسی گفته بود که فلانی!: این حل شده. او گفته بود این را در صدر خلقت، خرها حل کرده بودند! آن آزادی که شما می‏گویید که حل شده همان است که حیوانات در صدر خلقت آزاد بودند! انبیا آمدند این آزادی را جلویش را بگیرند و اصلش را مخالف نیستند، دعوت هم به آن کرده‏اند. این دعوت به ازدواج، این قدر تعریف از ازدواج برای اینکه هم ازدواج بشود، هم انحراف نباشد. از این شهوات مطلق، از این مراکز فساد و فحشا، انبیا جلوگیری می‏کنند، نه از اصل شهوت. اصل شهوت طبیعی است و باید هم کار خودش را انجام بدهد، اما حدود دارد. اگر تربیت و تعلیم آن طوری که انبیا و تحت تربیت انبیاست تحقق پیدا بکند، انسان هم صحیح می‏شود و روی یک نظمی تحقق پیدا می‏کند و این آکل و مأکول‏^[19] و این تعدّیات و این تجاوزها و این اختلافهای طبقاتی پیدا نمی‏شود؛ و هم آن طرف- که عمده آن طرف است- آن حیات جاویدی که آخر ندارد تأمین می‏شود. کوشش کنید که شما که حالا منتسب به ولیّ امر- سلام اللَّه علیه- هستید، مکتب ولی امر را به آن توجه کنید که برای تربیت و تعلیم این انسان است که از حد حیوانیت برساندش به حد انسانیت و رشد انسانی پیدا کند و تربیتهای انسانی پیدا کند و تعلیمات، تعلیمات صحیح باشد. خداوند همه شما را ان شاء اللَّه موفق بدارد. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.» (صحیفه امام، ج‏8، ص: 513 ـ 517)

ـ بیانات خطاب به سرپرست «خبرگزاری جمهوری اسلامی»؛ انتشار صحیح اخبار (1359)

[بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏]

ضرورت عدم گروه گرایی در خبرگزاری‏

می‏خواهیم کسی در رأس این مؤسسه باشد که درست آنچه هست بگوید و بنویسد.

خبرگزاری پارس باید مورد تصفیه قرار گیرد و از کسانی که هیچ گونه وابستگی به این گروه و آن گروه ندارند استفاده شود، تا مؤسسه مزبور را در جهت اهداف انقلاب اسلامی بازسازی نماید.

درباره انتشار و تبلیغ اخبار انقلاب اسلامی ایران در خارج از کشور بویژه کشورهای اسلامی کوشش بیشتری به عمل آید.» (صحیفه امام، ج‏13، ص: 1)

ـ سخنرانی در جمع اعضای ستاد انقلاب فرهنگی؛ اصلاح دانشگاهها (1359)

«البته اینها که ذکر کردید همه‏اش جهات خوبی است؛ لکن یک نکته است که باید به آن توجه بشود و آن اینکه الآن که شما بخواهید دانشگاه را برای پذیرفتن معلم، پذیرفتن شاگرد، مهیا کنید، یک عده زیادی چهره‏هایشان را از آنی که هستند بر می‏گردانند به یک چهره‏های اسلامی، و خودشان را در دانشگاه به عنوان معلم، به عنوان- مثلًا- شاگرد، جا می‏زنند. این را باید یک فکری برایش بکنید. همه مسلمانند و همه متقی، همه با این نهضت اسلامی موافق، لکن سوابقشان را باید الآن ملاحظه کرد؛ یعنی، بنا بر این باشد که یک گروههایی [باشند] برای رسیدگی به سوابق معلمها، به سوابق اینهایی که می‏خواهند مثلًا وارد بشوند، تا دوباره این مرکز تجمع افرادی [نشود] که آنجا بیایند و قضیه تحصیل نباشد و قضیه جهات سیاسی باشد و این طور چیزها. و یک جهت هم اینکه در دانشگاه این مسائلی که قبلًا موجب شد دانشگاه به این فسادی که دیدید کشانده شود، این را یک فکری بکنید برایش که مرکز اشخاص یا گروههایی که می‏خواهند فعالیت گروهی بکنند نباشد. دانشگاه مرکز تحصیل است و مرکز آموزش است و آموختن است؛ نه مرکز اینکه یک گروهی بیایند برای خودشان یک کاری انجام بدهند. بعد از شش ماه دیگر باز همان مسائل برگردد؛ همان فساد در کار باشد. آن وقت هم باز بخواهید از سر بگیرید، مشکلات زیادتری پیدا بشود. از اولی که بناست دانشگاه باز بشود و بناست معلم پذیرفته بشود، مهم این است این معلم [هایی‏] که الآن می‏آیند و اظهار چه می‏کنند و شهادت می‏دهند و می‏گویند ما مسلمان و چه و چه هستیم، به این اکتفا نشود؛ سوابق این دیده بشود که این چطور آدمی بوده است؛ چکاره بوده است؛ در دانشگاه که بوده چه می‏کرده، چه درس می‏داده؛ چه جور برخورد می‏کرده با جوانها و چه توطئه‏ها داشته یا نداشته. این مسائل خیلی باید بررسی بشود که دانشگاه وقتی باز می‏شود، یک دانشگاهی باشد که حالا صد در صد نشد، [طوری‏] باشد که اشخاصش اشخاص صحیح باشند و بعد هم که باز می‏شود، یک بازرسیهایی لازم است به اینکه در همه جا حاضر باشند؛ برای اینکه معلمین با دانشجوها چه جور برخورد دارند و غیر برنامه درسی‏شان چه حرفها آنجا هست؛ چه چیزها آنجا مطرح می‏کنند. اگر دیدند چیزهایی انحرافی است، اطلاع بدهند. و یک سازمانی باشد برای اینکه اگر هر یک از معلمین یک همچو کاری بخواهند بکنند، [بررسی‏] بشود. اگر- مثلًا- گروهها بخواهند در دانشگاه باز این بساط را درست کنند، حاضر باشند یک اشخاصی برای اینکه مانع از این امور بشوند. شما هر چه اصلاح بکنید، وقتی افراد غیر صالح آمدند اصلاحات را به هم می‏زنند. اصلاحات در یک محیطی که افراد غیر سالم نباشند [...] گروههایی نمی‏خواهند درس بخوانند؛ اصلًا می‏خواهند به هم بزنند. یک اشخاصی هستند که واقعاً مطلع بر مسائل نیستند؛ درست ملتفت به مصالح و مفاسد نیستند، اینها را وقتی آوردند برای تعلیم و تربیت می‏شود تربیت کرد. اما یک گروههایی هستند که اصلًا مصالحشان اینها نیست؛ مصالحشان این است که دانشگاه را به یک صورتی در آورند که هم آنهایی که دانشجو هستند درست [کسب‏] دانش نکنند و وارد بشوند در یک گروههای انحرافی و به هم بزنند اوضاع را.

عمده این است که دانشگاه طوری بشود که افرادش، خصوصاً معلمینش یک معلمینی باشند که متعهد باشند و آن وقت هم در سر کلاسها آن مقداری که صلاح است اشخاصی، معلمینی، باشند که برای آنها صحبتهای اخلاقی بکنند؛ صحبتهای اسلامی بکنند که این جوان از حالا پرورش پیدا بکند. این بیشتر در دبیرستانها باید بشود؛ پرورش پیدا کند به یک پرورش صحیحی که برای خودش باشد؛ نه بعد از اینکه پرورش شد، یکی برای روسها عمل کند، یکی برای انگلیسها عمل کند، یکی برای امریکایی‏ها.

اینها یک مهماتی است که باید خیلی درش دقت کرد و البته باید تحصیلات هم طوری باشد که محدود نشوند. آن طوری که در سابق بود، نمی‏گذاشتند جلو بروند، باید آن طور نباشد. جهات اخلاقی هم خیلی ملاحظه بشود. معلمهایی که می‏توانند برای آنها صحبت کنند و اخلاق بگویند و عقاید بگویند، این کاری باشد که مشغول باشند در ضمن تحصیلات. و تحصیلات هم، همان طوری که در اینجا طرح دادید، موافق با وضع مملکت ما باشد؛ نه اینکه- فرض کنید- یک کلاس هم باز بشود برای- مثلًا- هنرهای زیبا و کذا که جز برای عقب ماندن ما و جز برای بهره‏برداری دیگران از آن نبوده، یا- فرض کنید- که فلان موسیقی و چیزهایی که در دانشگاه زیاد شاید بوده؛ من هم خیلی اطلاع ندارم. این طور چیزهایی که به درد یک کشوری نمی‏خورد، مثل کشور ما، اینها نباشد؛ آن چیزی که احتیاج داریم باشد. و دنبال این هم باشیم که ان شاء اللَّه خودمان خودکفا باشیم؛ چنانچه، خوب، طرح شما هم همین طور است.

من امیدوارم که موفق باشید و همه گروهها با شما همراهی بکنند؛ از دولت گرفته تا رئیس جمهور، تا دولتی که بعد می‏آید، همه اینها، همراهی بکنند. اگر دانشگاه درست بشود، این مملکت درست می‏شود. مرکز همه فسادها و صلاحها دانشگاههاست و لهذا آن چیزی [است‏] که مطمح نظر خارجیها بوده است همیشه. آنها حوزه‏های علمیه را نتوانستند تا حالا منحرف کنند. اخیراً شاید یک خرده انحرافاتی پیدا شده؛ اما در طول مدت نتوانستند منحرفشان کنند. دانشگاه را مرکز تبلیغات قرار داده بودند و انحرافات؛ می‏کشیدند به آن طرف، یا به این طرف. مهم این است در دانشگاه امروز. و البته در تحصیلات هم، همان طور که طرح دادید، باید [طوری‏] باشد که ان شاء اللَّه در آن چیزهایی که ما احتیاج داریم خودکفا بشویم و لو در یک مدت طولانی. و خداوند ان شاء اللَّه همه شما را حفظ کند و موفق برای اجرای یک همچو اموری.

فرض کنید که الآن بخواهید بازش کنید، این همان مسائل است بلا اشکال. اگر دانشگاه قبل از اینکه یک اساسی برایش درست بشود باز بشود، همان گروهها می‏ریزند و همان فساد را ایجاد می‏کنند و همان سنگربندیها را می‏کنند. تا این ترتیب صحیحی پیدا نکند که بتواند دانشگاه باشد [...] ما دانشگاه می‏خواهیم؛ نمی‏خواهیم که یک مرکزی باشد برای اجتماع امور انحرافی. اگر ما بخواهیم اسم دانشگاه داشته باشیم تویش هر کاری هم بشود، آن وقت باید زود باز بشود و باز همانها بریزند توی دانشگاه، همان [بلا] را به سر دانشگاه بیاورند. دانشگاه وقتی باید باز بشود که شما اطمینان پیدا کنید به اینکه این دانشگاه، دانشگاه است؛ دانشگاهی است که برای کشور ما، برای اسلام، مفید است.

اما یک دانشگاهی که باز اطمینان به این [نیست‏] که این قابل است که در آن به ترتیب صحیح عمل بشود معنایش این است که ما یک مرکزی درست کنیم، خرج زیادی بکنیم و باز همان بساط باشد؛ آنها هم که بیایند فعالیتشان زیادتر است و کارهای زیادتری می‏کنند؛ همان سنگربندیها و همان بساط اعاده می‏شود.

آن کس که می‏گوید حالا باید باز بشود این یا توجه ندارد، یا انحراف دارد؛ این دلش می‏خواهد این جور بشود؛ به اینها نباید اعتنا کرد. شماها باید خودتان با اشخاصی که تخصصاتی دارند بنشینید مشورت بکنید و یکوقتی دانشگاه باز بشود که شما مطمئن باشید که حالا اینکه باز می‏شود دانشگاه است؛ جای دانش است؛ جای پرورش است. ما که نمی‏خواهیم یک صورتی درست کنیم و عرضه بداریم به دنیا و به غرب که ما دانشگاه داریم. دانشگاه داشتیم! سی سال دانشگاه داشتیم! این بود که شد.

ما می‏خواهیم یک چیزی درست کنیم که خودمان باورمان بیاید که ما دانشگاه داریم؛ غرب بپسندد این را یا نپسندد، روشنفکر بپسندد این را یا نپسندد. ما خودمان باید برای خودمان کار بکنیم. فکر این نباشیم که یک کاری بکنیم که یک گروهی بپسندد این را، یا ما را تأیید بکند؛ این انحراف است. ما باید برای خدا کار بکنیم؛ باید کاری بکنیم که خدا بپسندد و آن کاری است که برای کشور ما مفید باشد و برای ملت ضعیف ما مفید باشد، برای مستضعفین این ملت مفید باشد، هر که هر چه می‏خواهد بگوید. ما دنبال این نباشیم که- فرض کنید- برای من یک کسی هورا بکشد یا کف بزند. دنبال این چیزها ما نباید باشیم. دنبال این باشیم که این دانشگاه را خوب درست کنیم؛ ولی بعدش مورد اهانت هم [قرار بگیریم‏] فحش هم بشنویم، باشد. وقتی تکلیفمان را ادا کردیم، هر کس هر چه می‏خواهد بگوید. دنبال این نباشیم که وجاهت پیدا بکنیم. بسیاری از اشخاص را من می‏بینم که و لو عقیده‏شان به بعضی مسائل نباشد، لکن بر خلاف عقیده‏شان یک چیزی را می‏گویند برای ایقاع‏^[20] وجاهت بین طبقه روشن [فکر]؛ این یک مسئله‏ای است؛ یک اشتباه است. ما باید فکر این معنا باشیم که چی برایمان مفید است. برای این ملت ضعیفی که عقب مانده است، کوشش کردند برای عقب ماندنش، چی برای این مفید است. چه باید کرد که این عقب‏ماندگی را جبران کرد. ما بخواهیم دانشگاه باز کنیم به همان جوری که بوده است باز همین مسائل است و آخر هم خواهد بود؛ بلکه بدتر خواهد شد؛ برای اینکه دنبال کردید، بعد می‏گویند که خودشان درست کردند همین را. تا دانشگاه نشده است بازکردنش خطاست و طرحهایی که داده می‏شود برای باز شدن طرحهایی است که اشتباه است؛ یا تحت تأثیر واقع شده. همانهایی که می‏خواهند خرابکاری کنند می‏خواهند حالا باز بشود و یا خودشان اعوجاج‏^[21] دارند و می‏خواهند همان مسائل پیش بیاید. نه البته آن طوری که بماند چندین سال؛ نه اینکه سر سال که آمد، هر چه شد یک چیز ناقصی را باز کنید، که بدتر از اولش بشود. باید تمام بشود همه جهات؛ آن طرحهایی که دارید تمام بشود، درست بشود؛ بعد که باز کنید دانشگاه را، دانشگاه است، این که می‏آید، برای تحصیل می‏آید، معلم هم که می‏آید برای تعلیم می‏آید، نه معلم می‏آید برای انحراف، و نه شاگرد می‏آید برای سنگرگیری، این نباشد، وقتی نباشد، آن وقت صحیح خواهد شد.

اختلاف سلیقه‏ها را ما نباید گوش بکنیم. ما باید خودمان بفهمیم که چه داریم می‏کنیم و برای این ملت چه خدمتی باید بکنیم. خودمان وقتی فهمیدیم یک چیزی هست، گوشمان بسته باشد راجع به قلمها و راجع به ... هر کاری بکنید، آنهایی که می‏خواهند لطمه بزنند و آسیب بزنند کار خودشان را می‏کنند. شما هر کاری انجام بدهید، آنها کار خودشان را می‏کنند. یکوقت یک کاری انجام می‏دهید که تأیید آنهاست، که آنها می‏توانند انجام بدهند. یکوقت یک کاری می‏کنید که نه، بر خلاف آنهاست، آنها باز صدمه‏ای را که دلشان می‏خواهد می‏زنند؛ لکن دستشان نمی‏رسد که صدمه بزنند.

امیدوارم که مؤید و منصور باشید در این امر .... تشکر می‏کنم. اظهار تشکر یک برادر است از برادر دیگر و الّا مطلب مال خودتان است. همه‏مان باید تشکر کنیم که خدا به ما یک همچو مهلتی داده است که بتوانیم در یک همچو کارهایی وارد بشویم.» (صحیفه امام، ج‏13، ص: 2 ـ 7)

ـ حکم رفع مشکل کمبود نان و برنج به آقای میرحسین موسوی (1362)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

جناب آقای مهندس موسوی، نخست وزیر

از مسئله کمبود نان خبرهایی می‏رسد که این جانب را شدیداً نگران کرده است.

جنابعالی مأمور هستید این مسأله مهم را هر چه زود حل کنید. اگر کسانی در این امر اخلال می‏کنند مورد تعقیب قرار دهید. و اگر اشخاصی مسامحه می‏کنند و از کارمندان هستند اخراج کنید؛ و اشخاص متعهد را به این کار بگمارید. در درجه دوم، قضیه برنج باید حل شود. به شما مأموریت حل آن نیز داده می‏شود. مراتب را پس از انجام به اطلاع این جانب برسانید.^[22] توفیق شما را خواهانم. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏17، ص: 515)

ـ پیام تشکر به رئیس دولت امارات؛ تبریک عید سعید فطر (1362)

«حضرت آقای شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، رئیس دولت امارات عربی متحده‏

تلگراف تبریک آن حضرت به مناسبت حلول عید سعید فطر واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا حلول این عید بزرگ اسلامی را به شما و ملت برادر و مسلمان کشورتان تبریک گفته، و از خدای تعالی هوشیاری و اتحاد مسلمانان جهان را در برابر توطئه‏های دشمنان، و بخصوص امریکای جهانخوار، مسألت می‏نمایم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏17، ص: 516)

ـ پیام تشکر به نایب رئیس دولت امارات؛ تبریک عید سعید فطر (1362)

«جناب آقای رشید بن سعید آل مکتوم، نایب رئیس دولت امارات عربی متحده‏

تلگراف تبریک جنابعالی به مناسبت حلول عید سعید فطر واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا فرارسیدن این عید بزرگ اسلامی را به شما و ملت مسلمان و برادر کشورتان تبریک گفته، نجات همه محرومین و مستضعفین جهان و بخصوص ملل اسلامی را از چنگال دشمنان اسلام و بخصوص امریکای جهانخوار، مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏17، ص: 517)

ـ پیام تشکر به امیر دولت قطر؛ تبریک عید سعید فطر (1362)

«بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

حضرت آقای خلیفه بن حمد آل ثانی، امیر دولت قطر

تلگراف تبریک آن حضرت به مناسبت حلول عید سعید فطر واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا این عید بزرگ اسلامی را به جنابعالی و ملت برادر و مسلمان کشورتان تبریک گفته، سعادت و عظمت ملل اسلامی را از خدای تعالی مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏17، ص: 518)

ـ پیام تشکر به رئیس مجلس یمن؛ تبریک عید سعید فطر (1362)

«حضرت آقای علی ناصر محمد، دبیرکل حزب سوسیالیست یمن و رئیس شورای مجلس‏

تلگراف تبریک آن حضرت به مناسبت حلول عید سعید فطر واصل و موجب تشکر گردید. متقابلًا این عید سعید و بزرگ اسلامی را به جنابعالی و ملت مسلمان کشورتان تبریک گفته، از خدای تعالی پیروزی همه ملتهای اسلامی را بر دشمنان داخلی و خارجی، بخصوص امریکای جهانخوار، مسألت دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏17، ص: 519)

ـ بیانات در جمع مسئولین؛ معرفی آقای موسوی خوئینی ها به سمت دادستان کل کشور (1364)

«از رفتن آقای صانعی‏^[23] متأسف و متأثرم، امیدوارم ایشان در هر کجا که باشند فرد مؤثری باشند. از زحمات و کوششهای ایشان تشکر و قدردانی می‏کنم. من ایشان را سالهای طولانی است که می‏شناسم، او مردی عالم، متعهد و فعال است. ایشان تصمیم گرفتند تا از این کار کنار بروند. ایشان نباید به طور کلی از همه کارها کناره‏گیری کنند. حال که از این کار خسته شده‏اند، کارهای دیگری که با وضع مزاجی ایشان مناسبتر است را انتخاب کنند.

امروز که به شما زحمت دادم، بدین خاطر بود که تصمیم گرفتم آقای موسوی خوئینی‏ها^[24] دادستان باشند. آقای موسوی را هم می‏شناسم، او مرد عالم و بسیار متعهدی است. آنچه باید سفارش کنم این است که، باید همه با هم و همراه باشید. اگر شورای عالی قضایی قوی باشد و همگی اتحاد قوی داشته باشید، مشکلترین کارها را ان شاء اللَّه می‏توانید حل کنید. البته همیشه همفکری داشته باشید، و کار را هم خوب انجام داده‏اید ولی حجم کار چون زیاد است، باید بیشتر تلاش کنید. ان شاء اللَّه آقای موسوی هم مانند آقای صانعی با صفای باطن، با آقای اردبیلی‏^[25] همکاری می‏نمایند. فعلًا آقای صانعی به کار خود ادامه دهند تا سیر قانونی این کار طی شود.» (صحیفه امام، ج‏19، ص: 309)

ـ حکم به وزیر اطلاعات؛ عفو سید هادی هاشمی به صورت مشروط (1366)

[بسمه تعالی. رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی‏

سلام علیکم. در پاسخ به نظرخواهی حضرت عالی در ارتباط با آزادی آقای سید هادی هاشمی‏^[26] و بازگشت وی به قم به استحضار حضرت عالی می‏رساند که با عنایت به اتهامات عدیده ایشان، که به شرح نامه پیوست در تاریخ 15/ 10/ 1365 به عرض رسید، و با در نظر گرفتن تمایل و درخواست آیت اللَّه منتظری مبنی بر آزادی و بازگشت نامبرده به قم، وزارت اطلاعات با شرایط ذیل پیشنهاد عفو مشروط نامبرده را از مقام معظم رهبری دارد:

1- آقای هادی هاشمی کتباً از اشتباهات گذشته اظهار ندامت نماید.

2- نامبرده متعهد گردد که از این تاریخ به بعد با وابستگان به گروه منحرف مهدی هاشمی بکلی قطع رابطه نماید.

3- از دخالت در امور جاری و سیاسی دفتر آیت اللَّه منتظری خودداری کند.

به نظر این وزارتخانه، بدون شرایط فوق بازگشت وی به قم به مصلحت جمهوری اسلامی نیست.

14/ 4/ 1366- محمدی ری‏شهری‏].

بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

با تشکر از زحمات اعضای محترم وزارت اطلاعات، این سربازان گمنام امام زمان- عجل اللَّه تعالی فرجه- که در جنگ با ایادی استکبار در داخل کشور صدمات بسیار دیده‏اند و از طعن و لعن ضد انقلاب و اغفال‏شده‏ها نرنجیده و وظیفه اسلامی- میهنی خود را انجام می‏دهند، با شرایط وزیر محترم اطلاعات، آقای ری‏شهری، موافقت می‏نمایم. ان شاء اللَّه خداوند به همه شما توفیق بیشتر عنایت فرماید. روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج‏20، ص: 303 ـ 304)