امروز با امام: بیستونهم اسفند
ـ نامه به آقای میرزا محمد ثقفی؛ خانوادگی (1333)
«تصدقت شوم، مدتی پیش از این، یعنی دو- سه روز بعد از آمدنم عریضه عرض کردم و ورقه دعوت را در جوفش فرستادم. از قرار معلوم تا کنون نرسیده. اینجا از مأمور پست پرسیدم، گفت: ممکن است جای دیگر اشتباهاً رفته باشد، بعد از مدتی برگردد اینجا، در هر صورت نمیدانم چه شده است و تکلیف چیست. پریروز از خانم[1] مرقومه زیارت شد، نوشته بودند خانم نجمی[2] کسالت دارند، امیدوارم تا کنون رفع شده باشد. از سلامتی ایشان و خودتان زودتر مرقوم فرمایید. تازه قابل عرض نیست. حضور محترم حجت الاسلام کاشانی سلام مخلصانه میرساند. سید روح اللَّه الخمینی.» (صحیفه امام، ج1، ص: 37)
ـ سخنرانی در جمع روحانیون و اهالی قم؛ توطئه های استعمار- مسئولیت علما و اعلام عزای عمومی (1341)
«امسال[3] ما عید نداریم و این عید را عزای ملی اعلام میکنیم، نه به خاطر اینکه مصادف است با شهادت حضرت صادق- سلام اللَّه علیه؛ آن حضرت مقامش عالی و بلند است، ولادت و شهادتش موجب تحکیم و پیشرفت اسلام است. به قول سید بن طاوس- علیه الرحمة- برای شهادت [مثل] امام صادق باید جشن گرفت.[4]
ما در این عید عزاداریم برای مصیبتها و لطمههایی که در این سال[5] به اسلام وارد شد، این سال، سال خوشی برای مسلمین نبود، سال خوبی برای روحانیت نبود. در این سال به اسلام تجاوز شد. علمای دین و روحانیون مورد اهانت قرار گرفتند، هتک شدند. در این سال استعمار توطئههایی را علیه اسلام تدارک دید، عمال پلید استعمار به قرآن جسارت کردند، برای پایمال کردن احکام نورانی قرآن نقشهها کشیدند، برنامهها ریختند، طرحها دادند. اگر مسلمین بدانند که چه توطئهها و نقشههایی علیه عزت اسلام، سعادت ملتهای مسلمان و استقلال ممالک اسلامی در دست اقدام است، دیگر هیچ وقت عید نمیگیرند بلکه قیام میکنند به وظایف دینی که بر عهده دارند. وظیفه علمای دین، وظیفه ملتهای مسلمان سنگین است. همه وظیفه دارند که از اسلام دفاع کنند. در برابر توطئهها بایستند و با آن مقابله کنند. آنها که در برابر خطرهایی که متوجه اسلام شده است قیام نکنند، مقابله نکنند و به دفاع برنخیزند، آنها در عداد مردگانند.
روحانیت اسلام تا این لحظه از تاریخ حیات درخشان خود در خدمت اسلام و مسلمانها بوده و در راه دفاع از دین خدا و حقوق ملتها مجاهده و مبارزه کرده است و در مواقع لزوم مردم را متوجه خطرهایی کرده که علیه اسلام و استقلال کشورهای اسلامی مطرح بوده است و در برابر فشارها، قلدریها و تهدیدهایی که از جانب ستمکاران و حاکمان جائر بر روحانیت وارد شده عقبنشینی نکرده و سکوت را جایز نشمرده است و با ارعاب و تهدید از وظایف خود دست نکشیده و تسلیم جباران نشده است. روحانیان را با تهدید و قلدری نمیتوان در برابر سلطه و قدرت ظَلمه و ستمکاران مرعوب کرد. روحانیان از سرنیزه جباران و جنایتکاران نمیترسند و از وظایف خود دست نمیکشند. إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَةُ أَلَّا تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ.[6] آنها که گفتند مربی ما خداست و سپس استقامت ورزیدند، ملائکه بر آنها فرود میآید، قلبهایشان را تسکین میبخشد و آنها را دلداری میدهد که مترسید و اندوهگین نشوید و شادمان شوید به بهشتی که وعده داده میشدید. پس برای چه بترسیم برای چه اندوهگین باشیم، اینها که آدم نیستند که ما از آنها بترسیم. ما را به چه تهدید میکنند اینها؟...
ای مسلمانان عالم! بدانید در جریان تصویبنامه انجمنهای ایالتی و ولایتی علت مخالفت علمای اسلام قضیه شرکت زنان در انتخابات نبود، این قضیه ناچیزتر از آن بود که آن قیام عمومی را به همراه داشته باشد. مسأله این بود که علما و روحانیون دیدند که دستگاه جبار میخواهد با کیْد شیطانی اسلام را قلب کند و اوضاع را به عقب برگرداند...
شما آقایان روحانیون نیز باید هوشیار باشید. شما مسئولید که حقایق را با مردم در میان بگذارید و به اقشار مختلف ملت برسانید که چه نقشهای علیه اسلام و استقلال مملکت کشیدهاند و چه ضربههایی میخواهند بر اسلام وارد کنند. در برابر زور و فشار طاغیان خضوع نکنید، تسلیم نشوید، صفوف خود را فشرده تر کنید. مردم زندهای باشید. در برابر حوادثی که پیش میآید استقامت داشته باشید و...» (صحیفه امام، ج1، ص: 157 ـ 165)
ـ نامه به آقای سید محمدرضا سعیدی؛ کفایت عمل به وظیفه (1347)
«به عرض میرساند، دو طغرا مرقوم محترم که یکی بیتاریخ بود و مشتمل بر تقاضای اجازه برای آقای حسینی و دیگری مورخ 12/ 11/ بود واصل، سلامت و سعادت جنابعالی را خواستار است. از اوضاع شکایت نموده بودید. آنچه مسلّم است هر روز رو به وخامت است، و با وضع خودمان امیدی نیست مگر به توجه غیبی، ان شاء اللَّه تعالی. لکن ما نباید در ادای وظایف منتظر نتیجه قطعیه باشیم. اگر در محضر مقدس حق تعالی عامل به وظیفه معرفی شویم، همین «نتیجه» است. از خداوند تعالی توفیق عمل به وظیفه را برای کافّه مسلمین و خصوص اهل علم خواستار است. مرقوم شده بود: «میخواستم از مسجد اعراض کنم»؛ موجب تعجب است! انسان در پُستی که مشغول خدمت است، باید با هر ناملایمی پایدار باشد. در نظر دارم که به یکی از آقایان ائمه[7]- در زمان فشار برای تغییر لباس- گفتم: اگر شما را اجبار به تغییر لباس کنند، چه میکنید؟ گفتند: «در منزل مینشینم و بیرون نمیآیم». گفتم: اگر من را اجبار کنند و امام جماعت باشم، همان روز با لباس تازه مسجد میروم. باید پستها را نگه داشت و در وقت مقتضی با اعراض دسته جمعی طرف را کوبید. مع الأسف نه آن را داریم و نه این را. از خداوند تعالی توفیق و سعادت جنابعالی را خواستار است. امید دعای خیر برای حُسن عاقبت دارم.
اجازه را اتکالًا به معرفی حضرت آقای طالقانی و جنابعالی فرستادم. اگر با معظمٌ له ملاقات دست داد، سلام این جانب را ابلاغ فرمایید. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.
غره محرّم الحرام 89- روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج2، ص: 224)
ـ سخنرانی در جمع هیأت دولت موقت؛ عوامل پیروزی- رهنمود به دولت و ملت (1357)
«باید ملت ایران این پیروزی را و این نهضت را حفظ کنند. اگر این نهضت خدای نخواسته رو به سستی گراید، باید مهیای اعاده مصیبتهای سابق باشیم. اگر تفرقهای بین ملت ما حاصل بشود، اگر دستهای جنایتکاری بین ملت ما تفرقه بیندازد باید ملت باز خودش را مهیا کند برای اختناقها و برای چپاولگریها و برای عقبماندگیها. رمز پیروزی ما وحدت کلمه و اتکال به خدا و اتکال به اسلام بود. این رمز را ملت ما نباید از دست بدهد.
ما در این آستانه سال جدید، که باید به یک معنا عید و به یک معنا تأثرات خودمان را ابراز کنیم، در این آستانه سال جدید باید تذکراتی به ملت بدهم و تذکراتی به دولت و دستگاههای دولتی. تذکرات به ملت این است که شما باید در این موقع که به آستانه پیروزی رسیدید، گمان نکنید که کار تمام شد و ما پیروز شدیم؛ که این گمان موجب میشود که سستی پیدا بشود. انسان تا در یورش است قوی است، تا پیشرفت میکند قوهاش زیاد است؛ وقتی خودش را پیروز دید ضعیف میشود، و ممکن است دشمنهای ما از ضعف ما استفاده کنند. ما باز پیروزی نهایی را پیدا نکردیم. ما یک مطلب را پیش بردیم و آن اینکه دست جنایتکار سلسله پهلوی را قطع کردیم، و- تا یک حدودی- ریشههای او و شاخههای او را هم قطع کردیم لکن باز از ریشههای آنها- باز- در این مملکت هست و دستهای جنایتکاری دنبال آنها هست؛ و آمال و آرزوی آنهایی که میخواستند خزاین ما را ببرند و ما را به عقب نگه دارند برای بردن خزاین ما، دنبال اینها هست. توطئهها هست باز. و ما اگر چنانچه خود را پیروز بدانیم و گمان کنیم پیروز شدیم، خدای نخواسته از این امور غفلت میکنیم. ما باید خودمان را پیروز ندانیم، باید در آستانه پیروزی بدانیم؛ و همین طور هم هست. ما تا آستانه پیروزی رفتیم، و پیروزی آن روزی است که تمام ریشههای اجانب و تمام ریشههای فساد از مملکت ما بریده بشود و قطع بشود؛ و باز نشده است. بنا بر این ملت شریف ایران موظف است که این نهضت را به همین طوری که تا اینجا آورده است، این نهضت را حفظ کند. و با حفظ وحدت کلمه و با حفظ این نهضت و غایت نهضت- که عبارت از اسلام و جمهوری اسلامی بود- با حفظ اینها جلو برود. سستی راه ندهید به خودتان، سردی راه ندهید به خودتان، گمان پیروزی، گمان پیروزی نهایی نبرید؛ اگر این گمان برده بشود یا این اعتقاد پیدا بشود، سستی پیدا میشود. شما باید خودتان را نیمه پیروز بدانید و در نیمه راه؛ و بقیه راه را که بسیار مشکل است باید با همت همه، با همت همه قشرها، باید ما تعقیب کنیم و به نهایت برسانیم...
در جهت ارتش، ملت ما موظف است که از ارتش- الآن- حمایت بکند. ارتش را تضعیف نکنید. ما احتیاج به ارتش داریم؛ ملت احتیاج به ارتش دارد. ارتش باید از طرف ملت حمایت بشود و تقویت بشود لکن ارتش هم باید ملاحظه کند؛ رؤسای ارتش باید ملاحظه کنند که اگر چنانچه یک اشخاصی در بین آنها هست که در خدمت طاغوت بوده است و جنایتکار بوده است آنها را، با تدریج و یا به طور دیگر، آنها را کنار بگذارند و اشخاص شرافتمند را در رأس ارتش یا در مواردی که باید به کار بگیرند به کار بگیرند. در انتصاباتشان خیلی دقت بکنند که انتصاباتْ صحیح باشد؛ چنانچه وظیفه دولت هم همین است. انتصاب استاندارها، انتصاب فرماندارها، همه این انتصابات، انتصاب دادگستریها، تمام این انتصابات باید بررسی بشود، و تمام آنهایی که بیشتر در خدمت طاغوت بودند و جرمهای آنها واضح است و مردم از آنها ناراضی هستند، اینها را انتخاب نکنند و به نارضایتی مردم اضافه نکنند. باید اینها الآن در خدمت مردم باشند. دولت خدمتگزار مردم باید باشد. مثل سابق نباشد که «فرمانفرما» بود، حالا باید «فرمانبردار» مردم باشد، و همین طور هم هست؛ و ان شاء اللَّه امیدواریم همین طور هم باشد. در هر صورت قضیه دولت هم، هم دادگستری، هم فرهنگ، هم سایر ادارات باید تصفیه بشود؛ و باید خودشان فکر بکنند و انتخاباتشان چه باشد، و یک نحو تصفیهای در کار باشد که خائنین کنار گذاشته بشوند و آنهایی که تا قبل از این پیروزی آن طرف بودند، همچو که پیروزی پیدا شد سینه این طرف را شروع کردند بزنند، اینها را بشناسند و این فرصت طلبها را کنار بگذارند. و بالاخره باید که دولت نظارت تام داشته باشد و تمام وزارتخانهها را درست، به طور صحیح، انتخابِ اشخاص بکنند، و طرز عمل را یک طرز عمل صحیح قرار بدهند. و البته مشغول هستند لکن بیشتر باید عنایت داشته باشند...» (صحیفه امام، ج6، ص: 392)
ـ پیام رادیو- تلویزیونی؛ به ملت ایران در آغاز سال نو؛ تذکراتی در مورد انتخابات مجلس (1358)
«من امیدوارم که در این سال جدید ملت ما همان طور که پیروزی پیدا کردند و بحمد اللَّه قریب یک سال از انقلاب گذشته، همه نهادهای انقلابی به طور شایسته تحقق پیدا کرد و آرامشی که در انتخابات مجلس شورای اسلامی دیده شد- و به من اطلاع دادند- آرامش چشمگیری بود. و باید عرض کنم که همان طور که سال تجدید میشود باید یک تجدیدی هم در اشخاص، یک تحولی هم در ارواح و اشخاص پیدا بشود؛ اختلافاتی که بعد از هر انقلابی هست. و 35 میلیون جمعیت از حبس بیرون آمدهاند و آزاد شدهاند، البته در بین اینها اشخاصی هستند که انحرافاتی دارند.
لکن باید همه متذکر این معنا باشند که این پیروزی انقلاب ما پیروزی [ای] بود که به برکت اسلام و گرایش به اسلام و با فریاد «اللَّه اکبر» این پیروزی به دست آمد. کسی گمان نکند که اشخاصی یا گروههایی پیروزی را برای ما تحصیل کردند. خیر، این خدای متعال بود که وقتی که دید مردم در راه او قیام کردهاند با آنها همراهی کرد. شما غافل نباشید از این انصرافی که دشمنهای ما پیدا کردند راجع به مواجهه جدی. این چه بود؟ اگر آنها میخواستند که با طیارههایشان، با توپهایشان، با تانکهایشان بریزند در خیابانها و تهران را بمباران کنند، شما راه دفاعی نداشتید. کی منصرف کرد اینها را، و کی خوف در دل آنها انداخت که نتوانستند بکنند؟ شما که قوهای نداشتید. ما که قدرتی نداشتیم. آنکه در دل آنها خوف را ایجاد کرد، و پیروزی ما پیروزی به رُعب شد؛ آن خدای تبارک و تعالی بود. وقتی ملتی توجه به خدا پیدا کردند و دیدند که راه راهی است که باید به طور شایسته اقدام در آن بکنند، و سر تا سر کشور- همه جا- صدای «اللَّه اکبر» بلند شد، خدای تبارک و تعالی با آنها همراهی کرد و دشمنهایی که نه فقط قدرتهای داخلی بود، قدرتهای خارجی هم، به هم شکست و همه انصراف پیدا کردند از اینکه مقابله کنند، و در دل همه رعب پیدا شد. این کاری بود خدایی و از دست هیچ بشری این کار قابل انجام نبود. پس پیروزی ما پیروزی [ای] است که به برکت اسلام، و به برکت گرایش به قرآن پیدا شد...
این ایام سال نو بسیاری از مستمندان، بسیاری از مستضعفین هستند که برای سال نویِشان مثلًا نتوانستهاند آن چیزهایی را که میخواستهاند، بچههایشان میخواستند، تهیه کنند.
آنهایی که دارند به اینها کمک بکنند. و این جمعیتهایی که هستند از ایتام، از فقرا، از مستمندان، از مستضعفین، از اینها، به اینها رسیدگی بکنند تا ان شاء اللَّه خداوند سال نو را بر همه ما و بر همه مسلمین و بر همه امت اسلامی مبارک کند. خداوند به همه شما تأیید عنایت کند.» (صحیفه امام، ج12، ص: 197 ـ 199)
ـ پیام به مردم و مسئولین در آغاز سال نو؛ سیزده تذکر (1359)
«در آستانه سومین سال جمهوری اسلامی و روزهای بزرگداشت ولادت شخصیت اسلام حضرت صدیقه کبرا- سلام اللَّه علیها- که با خواست خداوند متعال نقشه شوم ابرقدرتهای شرق و غرب که کمر به نابودی اسلام بزرگ و شکست جمهوری اسلامی بسته بودند و تنها راه موفقیت خود را در ایجاد اختلاف بین تودههای عظیم ملت شریف پنداشته و میپندارند تا از این توطئه شوم شیطانی ایجاد یأس و ناامیدی در قشرهای میلیونی بنمایند و به مقاصد شوم خویش برسند نقش بر آب شد، و دولتمردان محترم، جناحهای وابسته به اجانب و تفالههای عقب مانده آنان را که در سرهای بیایمان خود، و با اسمهای گوناگون حتی به اسم اسلام، آن هم امریکاییاش در صفوف مسلمانان و مؤمنان به خدای بزرگ و اسلام عزیز رخنه کرده و حکومت به اصطلاح خلقی و جمهوری دمکراتیک را طرحریزی نموده بودند شناسایی نموده و دست برادری به هم دادهاند تا در سایه وحدت و اتفاق، نقشه شیطانی آنان را باطل و امید و طمأنینه را به ملت برگردانند، و توطئه گران اصلی و دنبالهروهای آنان را در این مرحله نیز مأیوس نمودند.
این سال جدید را به تمام ملت شریف بخصوص شهدای زنده و بازماندگان آنان و آسیب دیدگان عزیز تبریک عرض میکنم و پیروزی اسلام را بر کفر و قوای مسلح جمهوری اسلامی را بر قوای گولخورده بعث کافر عراق و سایر وابستگان به شرق و غرب- که چشم طمع بر نابودی اسلام و جمهوری اسلامی و سلطه همه جانبه بر ذخایر کشور عظیممان دوختهاند- از خداوند متعال خواستارم. اینک مطالبی را که به صلاح امت مسلمان و خصوص ملت انقلابی ایران به نظر میرسد تذکر میدهم، باشد که ملت عزیز با به کار بردن آن به پیروزی نهایی و افراشته شدن پرچم پر افتخار اسلام و برچیده شدن بساط ظلم و ستمگری نایل آید:
1- اخیراً به واسطه حوادثی ملت ما از دشمنهای اصلی، چه ابرقدرت شرق و چه غرب- که در رأس همه آنها امریکای جهانخوار است و تمام بدبختیهای بشر از جنایات آنان است و ما در حال جنگ با آنان هستیم و تمام گرفتاریها و کمبودهایی که در کشور ما به چشم میخورد از آنان است- غفلت نموده و میرفت تا دشمن حقیقی از یاد برود و به جای آن دشمنیهای خانگی بنشیند که با خواست خداوند متعال این حیله هم درهم شکست، و ما نباید فراموش کنیم که تقریباً ملت قهرمان ما با خیانتکاران سراسر دنیا طرف است و لازمه چنین مبارزهای باید بیش از اینها گرفتاری داشته باشد. در جنگ دوم بین الملل با آنکه ما طرف جنگ نبودیم آن چنان قحطی شد که نان و ما یحتاج عمومی به سختی پیدا میشد؛ و اکنون که ما در جنگ چنانی هستیم باید ملت ما تحمل لوازم مبارزه با قدرتهای بزرگ را داشته باشد و با دولت همکاری کند و به تبلیغاتی که از جانب منحرفین میشود اعتنا نکند تا پیروزی نهایی را به دست آورد.
2- چه نیکوست که این سال جدید را سال رحمت و عطوفت و برادری اعلام کنیم و کوشش نماییم در تألیف قلوب و از خداوند رحمان بخواهیم که قلوب ما را به هم نزدیک و ما را به نعمت اخوت اسلامی مفتخر و از پرتگاه افتراق و خودبینی و خود خواهی- که پایانش در این جهان ذلت و اسارت و در آن جهان ظلمت و جهنم است- نجات بخشد.
برادران و خواهران اسلامی! اگر استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی را میخواهید و همان را که در به دست آوردن آن جوانان عزیز خود را فدا کردید و رنج و فشار جنگ تحمیلی را تحمل کردید، کوشش کنید در این سال جدید از قید شیطان نفس بیرون آیید و با پیوند جدید و وحدت کلمه و پناه به زیر پرچم پر افتخار اسلام عزیز، خود و اسلام عزیزتر از خویش را از آسیب و شرّ ابرقدرتها و تفالههای وابسته به آنان نجات بخشید و با اعتصام به حبل اللَّه بر قدرتهای شیطانی غلبه کنید.
3- از عموم ملت عظیم الشأن و خصوص دولتمردان میخواهم که از تجربه تلخی که از اختلاف بعد از اتحاد اول پیروزی که در ماههای اخیر به اوج خود رسید و روزگار را بر همه تاریک و تلخ کرد، عبرت بگیرند، و بر آن باشند که مدتی هم تجربه برادری و اتحاد را به کار برند و با محبت و رحمت همکاری و همفکری را اگر چه با تکلف هم باشد، پیشه خود قرار دهند و به کمکِ هم برای ساختن کشور بشتابند و نسبت به یکدیگر با عفو و اغماض رفتار نمایند. اگر خدای نخواسته از آن بد دیدند، فرصت فراوان است و میدان باز، ولی مطمئن باشند که وعده خداوند متعال بر آن است که اخوت ایمانی و دوستی و محبت با یکدیگر موجب نجات است.
4- از عموم علمای عظیم الشأن و ائمه جمعه و جماعات تقاضا دارم که با دیده رحمت و عطوفت به جمهوری اسلامی و متصدیان امور نظاره کنند و با ارشاد و موعظه حسنه، خطاکاران را تربیت کنند و کجیها را راست فرمایند که این شیوه انبیای عظام و اولیای خداوند است. و تأثیر موعظه حسنه در نفوس بسیار زیادتر است از عیبجویی و بدگویی، و ممکن است قلمها و زبانهای عیبجو در بعضی از نفوس عصیان بیاورد و به جای اثر مثبت و نیکو اثر منفی و بد به جا گذارد و به جای اصلاح، موجب افساد شود. باید حضرات اعلام بدانند که با وجود اشتباه و خطا در متصدیان امور آثار نیک و مثبتی که در کشور به دست متصدیان و به کمک ملت عزیز انجام گرفته بسیار بیشتر است از اشتباهات و خطاها، و چنانچه تمام قلمها و زبانها به ارشاد آنان به کار افتد و با دیده رحمت و سنت انبیا- علیهم صلوات اللَّه- با آنان رفتار شود، بزودی با تأیید خداوند رحمان، امور اصلاح و نقیصهها مرتفع میشود.
5- از متصدیان امور در جمهوری اسلامی؛ خصوصاً قشر روحانی تقاضا دارم که در تدبیر امور کشور و حل و فصل قضایا از خط اسلام به طور دقیق پیروی کرده و تحت تأثیر گروه گرایی و طرفداری از قشری و مخالفت با قشری دیگر قرار نگرفته و با عدل اسلامی و عطوفتِ متوقع از جمهوری اسلامی با مردم و مراجعین رفتار و حکومت اسلامی را در انظار واژگونه جلوه ندهند، و از سوء رفتار و کاغذبازیهای رژیم سابق شدیداً احتراز نمایند که جمهوری اسلامی ودیعهای است الهی به دست همه ملت خصوصاً شما و مسئولیت شما نزد خالق و خلق بسیار است.
6- از فرهنگیان و متصدیان تعلیم و تربیت و قضات و متصدیان دادگستری و دادگاههای انقلاب میخواهم که به مأموریت بزرگی که به آنان سپرده شده و مسئولیت عظیمی که به عهده گرفتهاند توجه نمایند که با انحراف آنها فرهنگ کشور به انحراف کشیده میشود و نوباوگان و جوانان که امید ملت و اسلام هستند، اماناتی بس بزرگ و شریفند که خیانت در آن خیانت به اسلام و کشور است، و این نوباوگان و جوانانند که در آتیه، سرنوشت کشور به دست آنان است و باید تربیت صحیح اسلامی در جمیع مدارس به طور جدی اجرا شود تا کشور از آسیب مصون گردد. و دستگاههای دادگستری و دادگاههای انقلاب و قضاوت دستگاه بسیار امر مهمی است که سر و کار با جان و آبرو و مال ملت دارد، و اهمیتی که اسلام به قضاوت داده است به کمتر چیزی داده است. امروز دستگاه دادگستری و دادگاههای انقلاب پاسبان آبرو و حیثیت جمهوری اسلامی و اسلام است و انحراف در قضا مردم را از این دستگاه مأیوس و به جمهوری اسلامی و روحانیون بدبین مینماید. مسئولان بالای قضایی موظفند در نهادهای مذکور نظارت کامل داشته و از انحرافات جلوگیری نمایند؛ و روحانیونی که در امر قضا گماشته شدهاند بدانند که بالاترین مسئولیت را به عهده گرفته و انحراف به هر نحو از آنان متوقع نیست و با آنان سختگیری خواهد شد.
از مسئولین میخواهم که وضع زندانها را تحت نظر قرار دهند و سفارش اکید کنند که با زندانیان رفتار اسلامی- انسانی کنند. و چه نیکوست که گویندگان متعهد در زندانها حاضر شده و آنان را تحت تربیت اسلامی- اخلاقی قرار دهند. و لازم است که در حفظ سلامت بیشتر و بهداشت بهتر آنان برنامههایی داشته باشند که زاید بر سختی زندان از سختیهای دیگر رنج نبرند. و با صلاحدید رؤسای زندان اجازه ملاقات بیشتری دهند، خصوصاً در این ایام، که گناهکاران نیز افرادی هستند همچون خود ما.
7- شورای انقلاب فرهنگی لازم است با کوشش فراوان و افزایش گروههای متعهد و متخصص کار خود را به نتیجه رسانده و در باز شدن دانشگاهها در این سال حد اعلای توان خود را به کار برند. از خداوند توفیق آنان را برای این امر مهم خواهانم.
8- از قوای مسلح، ارتش، ژاندارمری، سپاه پاسداران، شهربانی، بسیج، قوای مردمی، عشایر، پیشمرگان[8] و غیر آنان که در جبههها به فداکاری در راه اسلام و کشور عزیز اشتغال دارند، امیدوارم که با تمام جدیت و پشتیبانی یکدیگر و وحدت کلمه و انسجام کامل و پیروی از فرماندهان، دلاورانه کشور عزیز اسلامی را از لوث وجود مهاجمین وابسته به قدرتهای جهنمی پاک و با هجوم به لشکر کفر آنان را مجال پایداری ندهند. و بر فرماندهان قوای مسلح است که با در نظر گرفتن نیرو درنگ را جایز ندانسته، فرصت را از دست ندهند که خداوند متعال با قوای اسلامی است.
9- این جانب پشتیبانی خود و ملت شجاع مبارز را از تمام قوای مسلح تکرار میکنم و به آنان اطمینان میدهم که فداکاری آنان مورد قدردانی و افتخار ملت است، و فرماندهان قوای مذکور در زیر پرچم پر افتخار اسلام و مورد حمایت ملت بزرگ ایران میباشند و من عهدهدار حمایت آنان میباشم. لازم است تذکر دهم که گوش به شایعهپراکنیهای مشتی بیوطن نداده و با اطمینان خاطر به سلحشوری خود ادامه دهند.
10- من متواضعانه از ملت عزیز میخواهم که پشتیبانی خود را از قوای مسلح ادامه داده و کشور عزیز اسلامی را با حمایت بیدریغ خود از آسیب دهر نگاه دارید. و نیز اکیداً تقاضا میکنم که از آوارگان جنگی که با هجوم کفار بعثی عراق عزیزان و خانمان خود را از دست دادهاند حمایت برادرانه و خواهرانه خود را ادامه دهید، و نگذارید اینان تلخی آوارگی را احساس نمایند. رحمت خدا بر شما خواهران و برادران ارزشمند که با همت بزرگ خود، هم پشتوانه جنگ تحمیلی بوده و هم یاران وفادار آوارگان جنگی. و البته دولت هم تمام کوشش را در این امر انسانی نموده و مینماید لکن حمایت ملت موجب تقویت روحی قوای مسلح و دولت خواهد بود.
11- اکنون که نقشههای شوم دشمنان خارجی و داخلی اسلام و مسلمین با بیداری و وفاداریِ ملت و دولت باطل گردید و توطئههایشان برای اختلاف بین دولتمردان- که در نتیجه اختلاف بین قشرهای ملت میشد- با هوشیاری ملت عزیز خنثی شد، از راه شایعه افکنی و تبلیغات بیپایه که به خیال خامشان موجب دلسردی و بیتفاوتی ملت سلحشور اسلامی گردد مشغول به فعالیت مذبوحانه شدند که به گمان باطل خود ملت را از صحنه خارج و اسلام و مسلمین را به پرتگاه هلاکت بکشند و راه را برای اربابان ستمگر خویش صاف نمایند. بر ملت هوشیار و عزیز است که به شایعات و قلمهای مسموم که مع الأسف گاهی به دست دوستان جاهل نیز میباشد اعتنا نکنند و اسلام عزیز را که از دسترنج زحمتهای طاقت فرسای پیامبر اسلام- صلی اللَّه علیه و آله- و اصحاب کبارش به ما رسیده است با بیهوده گویی مشتی توطئهگر و جاهل از دست ندهند.
12- به متفکران و روشنفکران و قلمداران- چه به اسلام وفادار و چه به کشور و میهن علاقهمند و چه به شرف و ارزش انسانی پایبند میباشند و چه در فاجعه آوارگان بیسرپرست و راندگان از منازل و شهرها و روستاهای خود بیتفاوت نیستند و احساس رنج میکنند- تذکر میدهم که مخالفت بعضی از شما با حکومت اسلامی برای شما نفعی ندارد و شما از آن بهرهای نخواهید برد، و جز با تعویق پیروزی نهایی و ادامه جنگ، کشور و ملت خود را به خرابی و هلاکت میکشانید و راهی برای دشمنان ایران و اسلام باز میکنید نتیجهای نخواهید برد. پس به خود آیید و در این جهاد مقدس با ملت همفکر و هم قدم باشید تا پیروزی به دست آید و شما از شرف پیروزی نیز بهرهمند شوید و مردانگی را در حمایت از ملت و ستمکشان بدانید.
13- امید است امسال سال حکومت قانون باشد. در اسلام همه کس حتی پیامبر عظیم الشأن- صلی اللَّه علیه و آله- در مقابل قانون، بیامتیاز در یک صف هستند و احکام قرآن و اسلام بر همه جاری است، و شرف و ارزش انسانها در تبعیت از قانون است که همان تقواست و متخلف از قانون مجرم و قابل تعقیب است. و بر دستگاههای قضایی است که از متعدیان به جان و شرف و مال بندگان خدا دفاع کنند و آنان را به سزای خود بنشانند. و من برای چندمین بار اعلام میکنم که هر گروه و شخصی- اگر چه از بستگان و اقربای این جانب باشند- خود مسئول اعمال و اقوال خود هستند و اگر خدای نخواسته تخلف از احکام اسلام کردند، دستگاه قضایی موظف است آنان را مورد تعقیب قرار دهد، و هر کس و هر دستگاه، چه قضات شرع و چه دادگاهها و چه غیر اینها، هر کس تعدیات خود را به اسم من و یا به انتساب به من اجرا کنند مجرم و مفتری[9] است. و اخیراً درود بیپایان خود را تقدیم مجاهدان اسلام و شهدای راه حق و معلولان و آوارگان جنگزده مینمایم و رحمت واسعه خداوند را برای همگان از پیشگاه مقدس پروردگار مسألت مینمایم، و از درگاه مقدسش تقاضا مینمایم که این سال جدید را بر همه مسلمین و مستضعفین جهان و بر ملت عزیزمان مبارک گرداند، و این سال را سال پیروزی اسلام قرار دهد. و السلام علی عباد اللَّه الصالحین.» (صحیفه امام، ج14، ص: 215 ـ 221)
ـ پیام به اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا؛ پیشرفتهای انقلاب (1360)
«خواهران و برادران عزیز و متعهد! مرقوم شریف واصل، توفیق و سلامت و سعادت شما جوانان محترم را از خداوند متعال خواستار است. سه سال از آغاز جمهوری اسلامی و تدفین ستمشاهی 2500 ساله میگذرد، و این طفل نوزاد با مواجه بودن با توطئهها و خرابکاریها و جنایتها و خیانتهای عناصر داخلی و قدرتهای بزرگ شیطانی و دولتهای سرسپرده منطقه و غیر منطقه ره صد ساله رفته و با دست قدرت مطلقه الهی، انقلاب شکوهمند ملت مظلوم و تحت ستم و شکنجه ایران تمام موانع را از سر راه برداشته و توطئهها را خنثی نموده است. با اینکه اکثر بوقهای تبلیغاتی و مطبوعات در خدمت مخالفین اسلام و جمهوری اسلامی هستند و در طول مدت انقلاب و بویژه در سالهای اخیر با تمام شیوهها برای کوبیدن این رژیم نوپا از هیچ تهمت و دروغ و ناسزا و شایعهپراکنی کوتاهی نکردهاند، و شاید در مقابل این دشمنان مقتدر هر رژیمی بود در هم ریخته و ساقط شده بود، ولی انقلاب اسلامی به طور معجزهآسایی به راه خود ادامه میدهد، و بسیاری از مسلمانان و مستضعفان جهان را بیدار نموده است. و امید آن است که یک انقلاب عمیق عمومی در سراسر جهان در مقابل جهانخواران ضد بشریت تحقق یابد. انقلاب ایران با قدرت به پیش میرود و هر روز انسجام و استحکامش فزونی مییابد و مخالفانش با شکست مواجه میشوند.
نکته مهم پس از فضل خداوند متعال که پشت و پناه مظلومان است، خصوصاً آنان که برای رفع ظلم و کوتاه کردن دست جنایتکاران بین المللی فداکاری میکنند و جوان میدهند، مردمی بودن این انقلاب است، و بزرگترین نقش آن ایمان راسخ به خدای بزرگ و به پیروزی است. و شما عزیزان که نقش مهمی در خنثی نمودن تبلیغات دروغین و تهمتهای بیپایه را بر عهده دارید با اعتماد به فضل و یاری خداوند متعال به راه خود ادامه دهید و چون مقصد، اقامه عدل و قسط است، از پیشامدها نهراسید.
خواهران و برادران من! مشکلات زیاد شما را در آن محیط احساس میکنم، چنانچه شما هم مشکلات ما را حس میکنید؛ لکن هر دو میدانیم که راه ما حق است و همه در مقابل باطل ایستادهایم و با صبر و استقامت، حق بر باطل پیروز است، و خداوند وعده پیروزی را داده است و امیدوارم که زمان آن نزدیک باشد. ما کوشش داریم که تبلیغات خود را گسترش داده و نیز با همه گرفتاریها در این امر مهم به فعالیت برخیزیم، و همه ما و شما که دارای یک مقصد و ایده هستیم، باید برای رسیدن به آن تمام توان خویش را به کار بریم. و خوب است که این نکته را تذکر دهم، تبلیغات بسیار عظیم دشمنان ما چون با اختلاف زیاد و تناقض گوییها انجام گرفته و میگیرد، گمان نمیکنم تأثیر چشمگیری داشته باشد- و الأمر الی اللَّه. چنانکه دیدیم و دیدید که در پیروزی عظیمی که هفته قبل برای رزمندگان شجاع و متعهد ما در فتح مبین به دست آمد- که حجم آن را با تمام کوشش تا کنون نتوانستهاند به دست آورند و به ملت عرضه کنند- و نیز اسلحه و مهماتی که از دشمن به غنیمت گرفته شده و آنچه از آنان منهدم شده به قدری زیاد است که مدتی وقت لازم دارد تا شمارش نموده و یا جمعآوری نمایند، و همچنین عدد کشتگان فریب خورده باز به طور کامل به دست نیامده، و اسیران و پناهندگان به قدری زیادند که تخلیه آنان به مرکز هنوز میسر نشده و بیش از چهارده هزار نفر تا کنون به تهران فرستاده شده است. و آن چنان شکست آشکاری به دشمن وارد کردهاند که در تاریخ جنگها بینظیر و کم نظیر بوده است. با همه اینها و رانده شدن دشمن تا مرز عراق، بوقهای تبلیغاتی بزرگ جهان تا مدتی از آن یا ذکری نکردند و یا از پیروزی صدامیان داد سخن دادند، تا آنکه رسوایی آنان برملا شد و پس از آمدن خبرنگاران، مقداری از پیروزیها مخابره شد. با این وصف رسانهها با موذیگری به زبان درآمدند و ضمن انعکاس بعضی ابعاد آن، از فرمان صدام برای عقبنشینی به انگیزه آرایش جدید سخن به میان آوردند. و این جانب گمان میکنم این رسوایی مفتضحانه که برای رسانههای گروهی دشمنان انسانیت در این جنگ بویژه در چند جبهه از قبیل آبادان و بستان و از همه مهمتر در فتح المبین به بار آمد، برای ملت ایران یکی از پیروزیهاست.
و مسئله دیگری که باید برای شما تذکر دهم این است که شما برادران و خواهران اگر گفتار و کردار گروهکهای منحرف بویژه گروه منافقین را بررسی نمایید، متوجه میشوید که آنها از زمانی که با عدهای از علمای اعلام مثل حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای منتظری و دیگر دوستان زندان بودهاند، تا وقتی که ملت پیروز شد و به برکت مجاهدات ملت شجاع نجات پیدا کردند، و نیز در طول این سه سال با چه چهرههای مختلف و کردار و اقوال متضاد با ملت شریف مواجه بوده و هستند. با یک بررسی کوتاه میتوانید از عقاید التقاطی آنان، بلکه عقاید متضاد با اصول اسلامی و رفتار و کردار گوناگون منافق گونه آنان، اگر تا کنون آگاه نشدهاید، آگاه شوید. ما از نزدیک مشاهده نموده و مینماییم که این مدعیان اسلام، با عقاید و اصول اسلامی مخالفند، و این مدعیان مجاهدت برای خلق، چه جنایاتی که مرتکب نشدهاند؛ از قیام مسلحانه و کشتار مردم بیگناه کوچه و بازار تا آتشسوزیها و انفجارها و ترورها- که اکثراً کودکان و زنان و مردان مستمند و مظلوم طعمه جنایات غیر انسانی آنان بودهاند و اکنون نیز ادامه دارد- و از ابتدای پیروزی انقلاب اینان در صدد به دست گرفتن قدرت بودهاند. و از پادگانها و کلانتریها بیت المال مسلمین را، از مهمات تا انواع سلاحهای کوچک و بزرگ به غارت برده و با دزدی از بانکها و دهها جنایت در سرتاسر کشور، خانههای تیمی تدارک دیده و با قیمتهای زیاد اجاره کرده و مراکز خیانت به ملت را هر چه بیشتر تقویت نمودند، که بحمد اللَّه تعالی با قوای مسلح و پشتیبانی ملت اکثر آنها کشف شده است. و از هر چیز جنایتبارتر، گول زدن دختران و پسران کم سالِ ناآگاه و به فساد کشاندن آنها و همچنین وادار نمودنشان به ترور و آتشسوزی است که به خواست خداوند، بسیاری از آنان از فریبکاری همدستان خود مطلع شده و توبه نمودهاند. برادران و خواهران محترم! این تذکرات برای آن است که از جوانان و دوستان کم اطلاع خود جلوگیری نمایید که با این گرگانِ در لباس آدم و جنایتکاران با اسم اسلام راستین، معاشرت ننموده و کوچکترین تماسی نگیرند. اینان که از امپریالیزم انتقاد سرسختانه منافق گونه میکردند، اکنون معلوم شد که چهره واقعی آنان چه چهره کریهی است. و امروز به خوبی روشن است که اینان به دامان امپریالیستها پناهنده و با کمک آنان به توطئه علیه جمهوری اسلامی برخاستهاند و با شایعهسازی و دروغپردازی میخواهند جوانان معصوم را به دام بکشند و با استفاده از خون مظلومان و گول خوردگان، اوامر اربابانشان را اجرا کنند.
شما دوستان، به حسب وجدان و شرع مطهر موظفید هر قدر میتوانید جرایم ایشان را فاش کنید و نگذارید جوانان که ذخایر ملتند در دام آنان افتند. و شما بدانید که اگر ما در تحت لوای اسلام و پرچم توحید باشیم، از آسیب دشمنان مصون خواهیم بود. امروز چون گذشته همه بدبختیهای مسلمانان، از تفرقه و عدم اجتماع در زیر پرچم پر افتخار اسلام است. پیروز باشید و خداوند یارتان باد. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.» 0صحیفه امام، ج16، ص: 125 ـ 128)
ـ نامه به آقای محسن رضایی؛ ادامه کارهای اطلاعاتی تا تشکیل وزارت اطلاعات (1362)
«لازم است تا تشکیل وزارت اطلاعات، کارهای اطلاعاتی به همان نحو که تا کنون جریان داشته عمل شود، و مأمورین اطلاعاتی به کار خود به طور فعال ادامه دهند در ارگانهایی که هستند.[10]» (صحیفه امام، ج18، ص: 392)
ـ حکم به آقای یوسف صانعی؛ واگذاری اداره دارالتبلیغ اسلامی به دفتر تبلیغات قم (1363)
[بسمه تعالی. سرپرستی محترم دفتر تبلیغات اسلامی قم
با توجه به اینکه آقای شریعتمداری دیگر صلاحیت اداره دار التبلیغ اسلامی قم و انتشارات و چاپخانه و کتابخانه و متعلقات آنها اعم از ساختمانها و خوابگاه و غیره را ندارند و نمیتوانند درباره آنها سرپرستی کنند و از آنجا که همه آنها طبق اعترافات خودش از وجوه شرعیه و زکوات و عطایای مردم و از بیت المال مسلمین تهیه شده است با کسب اجازه که از محضر مبارک ولی فقیه و مرجع بزرگوار و امام امت آیت اللَّه العظمی امام خمینی- مد ظله العالی- شد ایشان اجازه فرمودند که دفتر تبلیغات اسلامی قم تمامی موارد فوق الذکر را به نحو احسن اداره نمایند. امید است که با اعمال مدیریت صحیح و دقت کامل در حفظ بیت المال کما هو حقه بهرهبرداری به نحو اتَم و اکمل در مصالح اسلام و مسلمین و ترویج شریعت مقدس اسلام و مکتب جعفری- علیه السلام- و تربیت طلاب علوم دینی و مروجین و مبلغین مذهبی انجام گیرد و همواره مورد توجه حضرت بقیة اللَّه- ارواحنا فداه باشد. از این تاریخ میتوانید با صورت جلسه کامل همه موارد فوق و کلیه وسایل موجود را از دادستان محترم انقلاب اسلامی قم تحویل بگیرند. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.
دادستان کل انقلاب اسلامی ایران- سید حسین موسوی تبریزی- 8/ 2/ 61].
بسمه تعالی
جناب آقای صانعی دادستان، به محتوای این ورقه عمل نمایید.
29 اسفند 63 روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج19، ص: 191)
ـ پاسخ استفتاء رئیس کل بانک مرکزی؛ پرداخت جایزه به سپرده گذاران (1363)
[بسمه تعالی. محضر مبارک حضرت آیت اللَّه العظمی امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، سلام علیکم.
همان طور که خاطر عالی مستحضر است قانون عملیات بانکی بدون ربا از ابتدای سال 1363 در کلیه بانکهای کشور به مرحله اجرا درآمد. بر اساس این قانون، کلیه تسهیلات جدید اعتباری بانکها در قالب عقود اسلامی پرداخت گردیده و سپردههای مردم نیز تحت عناوین ذیل نزد بانکها توزیع شده است:
الف- سپردههای قرض الحسنه (جاری و پسانداز).
ب- سپرده سرمایه گذاری مدتدار که بانک در به کار گرفتن آنها وکیل میباشد و در عقود اسلامی مندرج در قانون عملیات بانکی بدون ربا مورد استفاده قرار میگیرد. سپردههای مذکور بر دو نوعند:
1- سپردههای سرمایه گذاری کوتاه مدت که به صورت دفترچه نگهداری میشود با حد اقل دو هزار ریال که برای بار اول حد اقل سه ماه نزد بانک باید باقی بماند.
2- سپردههای سرمایه گذاری بلند مدت که در مقابل ورقه سپرده، نظیر برگ سپرده ثابت قدیم از طرف بانکها با حد اقل پنجاه هزار ریال برای حد اقل یک سال از تاریخ توزیع پذیرفته میشود.
به منظور پاسخ به استقبال قابل ملاحظه مردم از نظام جدید و تشویق و ترغیب بیشتر آنان به سپرده گذاری و در واقع مشارکت فعال سپرده گذاران به اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا و تحقق اهداف مندرج در آن، مجمع عمومی بانکها در تاریخ بیستم اسفند ماه سال جاری با حضور جناب آقای نخست وزیر تشکیل و تصویب نمود که بانکها بتوانند اضافه بر سود متعلقه حاصل از عملیات و معاملات خود مبلغی به سپرده گذاران به عنوان جایزه پرداخت نمایند.
با توجه به اینکه این مبلغ در قرارداد فیما بین شرط نشده و بانک از محل منابع خود صرفاً به منظور پاسخگویی به حسن استقبال مردم به آنان پرداخت مینماید، استدعا دارد نظر مبارک را از جهت شرعی اعلام فرمایید.
محسن نوربخش[11]].
بسمه تعالی
در فرض مذکور از جهت شرعی اشکال ندارد.
29/ 12/ 63 روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج19، ص: 192 ـ 193)
ـ نامه به سید احمد خمینی؛ نحوه تشکیل هیأت نظارت تهران در انتخابات مجلس (1366)
[بسم اللَّه الرحمن الرحیم. پدر بزرگوار، حضرت امام- مد ظله العالی
پس از عرض سلام، در مورد معتمدین و هیأت اجرایی انتخابات تهران آنچه موجب دوگانگی برداشت و نظرات هیأت مرکزی نظارت شورای نگهبان در انتخابات و وزارت کشور شده بود بدین نتیجه رسید که از لیست مورد قبول هیأت نظارت تهران چهار نفر به انتخاب آن هیأت و از لیست مورد قبول وزارت کشور (فرمانداری تهران) چهار نفر به انتخاب فرماندار تهران، هیأت اجرایی تشکیل گردد و کارهایی که تا کنون انجام شده است و اعضای علی البدل به همان صورت قبل باشد. بدیهی است انتخاب این گونهای افراد تنها با دستور حضرت عالی بلامانع است و مشکل حل میگردد.
شنبه 29/ 12/ 66- ارادتمند، احمد خمینی].
بسمه تعالی
به همین گونه که مرقوم شده است انجام شود ان شاء اللَّه تعالی موفق باشید.
29/ 12/ 66 روح اللَّه الموسوی الخمینی.» (صحیفه امام، ج20، ص: 504)
ـ پیام تشکر به رئیس جمهور مجارستان؛ تبریک سالگرد پیروزی انقلاب (1367)
نحضرت آقای براند وشتراپ، رئیس شورای ریاست جمهوری مردم مجارستان پیام تبریک آن جناب به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران واصل و موجب تشکر گردید. از خدای تعالی میخواهم به سایر ملل محروم و در بند جهان نیز این توفیق را عنایت فرماید که بتوانند خود را از سلطه جهانخواران و استعمارگران نجات بخشند.» (صحیفه امام، ج21، ص: 323)
[1] - خانم خازن الملوک، مادر همسر امام خمینی.
[2] - خانم نجم زمان، خواهر همسر امام خمینی.
[4] -« و لو لا امتثال امر السنَّة و الکتاب فی لبس شعار الجزع و المصاب. لأجل ما طمس من اعلام الهدایة و أسس من ارکان الغوایة و تأسفاً علی ما فاتنا من تلک السعادة و تلهّفاً علی امثال تلک الشهادة و الّا کُنّا قد لبسنا لتلک النعمة الکبری اثواب المسرَّة و البشری»، از کتاب الملهوف علی قتلی الطفوف؛ سید بن طاوس؛ ناشر: دار الأسوة للطباعة و النشر؛ چاپ اول، ص 83.
[5] - سال 1341 ه. ش. که جریان تصویبنامه غیر قانونی انجمنهای ایالتی و ولایتی و رفراندم ساختگی شاه در آن انجام گرفت.
[8] - مبارزین مسلمان کُرد که با نام پیشمرگان، همدوش با دیگر هموطنان خویش با متجاوزین بعثی و گروهکهای ضد انقلاب به نبرد برخاسته بودند.
[9] - افترا زننده، مرتکب تهمت و افترا
[10] - مرقومه امام خمینی در پاسخ به درخواست مورخ 27/ 12/ 62 آقای محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تأکید شهید محلاتی صادر شد. ایشان در نامه خود با اشاره به ضرورت انجام کارهای اطلاعاتی بصورت متمرکز و در جبههها به منظور مقابله با دشمن بعثی- صهیونیستی- با توجه به اینکه همزمان تشکیل وزارت اطلاعات و متمرکز نمودن واحدهای اطلاعاتی و امنیتی متعدد، در دستور کار دولت بوده است- از معظم له کسب تکلیف کرده است
[11] - آقای محسن نوربخش، رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران