امروز با امام: سی‌ام آذر
ـ پاسخ به نامه آقای محمد شریعت اصفهانی (1351)
امام خمینی در پاسخ به نامۀ احوال‌پرسی حجت‌الاسلام والمسلمین محمد شریعت اصفهانی (شیخ الشریعه)، ضمن احوال‌پرسی به توطئه رژیم شاه در تخریب مبانی اسلام پرداخته و نوشته‌اند:
«اخیراً در ایران طرح‌هایی در دست تصویب است که با اجرای آن همه چیز روحانیت- اگر چیزی مانده باشد- به باد میرود؛ مثل تصویب نظارت اوقاف به جمیع شئون روحانیت، مساجد و منابر، تکایا و غیرها؛ بلکه تعیین مرجع و رئیس حوزهها.
از ایران به اینجانب مکاتباتی و مراجعاتی شده است ولی با تفرق و تشتت کلمه چه میتوانم بکنم؟ از خداوند تعالی اصلاح امور را خواستارم.» (صحیفه امام، ج2، ص: 471)
ـ پاسخ به نامۀ آقای دکتر ابراهیم یزدی (1353)
امام خمینی در پاسخ به نامه دکتر ابراهیم یزدی، ضمن تبریک عید سعید فطر، نوشته‌اند:
«خداوند تعالی این اعیاد شریفه را بر مسلمین مبارک فرماید به رفع شرّ اجانب و کارگردان‌های آنها که اعیاد را بر همه عزا نمودهاند. امید است ان شاء اللَّه تعالی قطع ایادی آنها نزدیک شود و به آتیه نزدیکی عزّ مسلمین و اسلام برقرار شود. از تعویق در جواب معذرت میخواهم.» (صحیفه امام، ج3، ص: 58)
ـ نامه تشکر به آقای میرزا محمد ثقفی؛ شهادت سید مصطفی (1356)
«بسمه تعالی
عاشورا أعْظَمَ اللَّهُ لکم الْأجر
به عرض عالی میرساند، مرقوم مبارک در این حادثه موجب تشکر گردید. متقابلًا به حضرت عالی تسلیت عرض میکنم. امید است که حقوق خودتان را به او احسان نموده، ببخشید. از خداوند تعالی مسألت میکنم که او را رحمت فرماید و به ما توفیق دهد که از این رهگذر پر خطر، با سلامت نفس و در خدمت به اسلام و مسلمین بگذریم.
از خداوند تعالی خواستارم که به حضرت عالی سلامت و صبر عنایت فرماید و نقاهت وجود شریف بکلی مرتفع شود. حال خانمْ معلوم، و محتاج به ادعیه خالصه حضرت عالی هستند؛ بحمد اللَّه مزاجاً سلامت هستند. احمد[1] و حسین[2]، دست مبارک را میبوسند. خدمت جناب آقای حاج حسن آقا[3]- دامت تأییداته- سلام میرسانم و امید دعا دارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه.» (صحیفه امام، ج3، ص: 287)
[1] - آقای سید احمد خمینی.
[2] - آقای سید حسین خمینی.
ـ مصاحبه با رادیو لوکزامبورگ درباره احتمال مصالحه ملیگراها با شاه (1357)
امام خمینی در آستانۀ سال نو مسیحی، ضمن شادباش، در پاسخ به پرسش‌های خبرنگار فرمودند:
اینها [مصالحه‌کنندگان] از طرف ملت نیستند که با شاه مصالحه کنند و شاه پایگاهی در میان ملت ندارد. به هیچ وجه جای مصالحه هم نیست... تا شاه هست مردم آرام نخواهند گرفت.» (صحیفه امام، ج5، ص: 254)
ـ مصاحبه با مجله «تایم» درباره دلیل مخالفت با شاه و نقش ارتش (1357)
امام خمینی در دومین مصاحبۀ امروز خود دربارۀ علت مخالفت با رژیم شاه- سیاست خارجی و نقش ارتش در جمهوری اسلامی پرسش‌ها را پاسخ گفتند:
«من هیچ خصومت شخصی با [شاه و] کسی ندارم... شاه میخواهد راه فرار از این تنگنا و به دست آوردن قدرت پیدا بکند. پس با شاه مذاکرات معنی ندارد...
این حکومت، حکومت جمهوری اسلامی متکی به آرای عمومی است. در حکومت جمهوری، مجلس تشکیل خواهد شد، بعد مجلس جزئیات نوع جمهوری و مسائل مربوط به آن را تعیین خواهد نمود...
در جمهوری اسلامی ارتش هست، لکن ارتش وابسته نیست و ارتش به اندازهای است که احتیاج کشور را رفع کند و کسانی که به درد نمیخورند و فقط برای استفاده در لباس ارتش هستند حذف میشوند، آنها زاید هستند، لکن اصل ارتش به قوّت خویش باقی است...
جمهوری اسلامی ما با تمام ممالک روابط حسنه دارد و احترام متقابل قائل است، در صورتی که آنها هم احترام متقابل قائل باشند...» (صحیفه امام، ج5، ص: 256)
ـ حکم به شورای انقلاب؛ برگزاری مراسم مذهبی گروگانها در عید میلاد مسیح (1358)
«شورای انقلاب اسلامی ایران
به مناسبت فرا رسیدن عید سعید میلاد مسیح، پیامبر عظیم الشأن- علیه السلام- لازم است از چند کشیش متعهد و مسئول دعوت به عمل آورید تا امریکاییهایی که در اختیار دانشجویان مسلمان قرار دارند بتوانند مراسم مذهبیشان را با کمال آرامش انجام دهند.
بدیهی است به مناسبت موضع خاصِ کشیشان سیاهپوست در مقابل جنایات امریکا، آنان از اولویت خاصی برخوردارند.» (صحیفه امام، ج11، ص: 359)
ـ سخنرانی در جمع اقشار مختلف مردم؛ آمادگی جوانان برای شهادت (1358)
من نمیدانم از شما جوانها... تشکر کنم یا اظهار خجالت. من وقتی که این طور احساسات را از جوانهای وطن میبینم و این طور مهیا بودن از برای شهادت، مهیا بودن از برای دفاع از اسلام، غرور میگیرد مرا که ما همچو جوانهایی داریم. آذربایجان همیشه در صف اول بوده. و شما جوانها که از این راه دور و پر مشقت آمدید، آذربایجانی هستید. همان مردانی که هر وقت برای ایران یک حادثهای پیش میآمد، آنها جلوتر از دیگران برای آن قیام میکردند. و شما بدانید که حادثهای که حالا ما در آن هستیم از بزرگترین حوادث کشور ماست. چنانکه پیروزیای که شما جوانها با اتحاد با سایر قشرهای ملت به دست آوردید در طول تاریخ این طور پیروزی با این کیفیت پیدا نشده بود. پیروزی یک ملت مسلم بدون اتکا به غیر خدا، بدون تجهیزات نظامی، بدون تعلیمات نظامی، بر یک قدرتهای مجهز، دارای تجهیزات نظامی، دارای تعلیمات نظامی، علاوه بر آن ... یک قدرتی که همه قدرتها هم دنبال آن بودند. این طور غلبه، غلبه اسلام بود بر کفر. غلبه متن اسلام بر متن کفر...
من امیدوارم که شما جوانهای عزیز مراغه و همه جوانهای عزیز آذربایجان توجه بکنند به اینکه امروز وضع اسلام، وضع همان روزی است که پیغمبر قیام کرد و نهضت کرد و اسلام را خواست محقق کند. امروز هم شما جوانها نهضت کردید برای خدا، و برای اسلام و با تکبیر، با «اللَّه اکبر» این نهضت را به پیش بردید...» (صحیفه امام، ج11، ص: 360 ـ 363)
ـ پاسخ استفتاء مسئولان صدا و سیما؛ برنامههای نمایشی و فیلمهای تلویزیون (1366)
سؤالکننده: هاشمی، محمد (رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی)- فردوسیپور، اسماعیل (اعضای سرپرستی صدا و سیمای جمهوری اسلامی)
[بسمه تعالی. همچنان که استحضار دارید در برخی از برنامههای نمایشی سیمای جمهوری اسلامی ایران نظیر فیلمهای سینمایی یا سایر برنامههای نمایشی اعم از داخلی و خارجی، زنان نمایشگر حضور دارند که حسب موضوع بعضاً از ضوابط کامل پوشش اسلامی در حد چهره و گردن و موی سر برخوردار نیستند و همچنین در پارهای از ورزشهای مرسوم از قبیل «کُشتی» و «فوتبال» قسمتی از بدن ورزشکاران مرد پوشیده نیست، استدعا دارد جهت روشن شدن موضوع نظر مبارک را در خصوص موارد زیر اعلام فرمایید:
1- پخش برنامههای تلویزیونی که در آنها بر حسب موضوع زنانی ایفای نقش مینمایند که ضوابط کامل پوشش اسلامی در حد چهره و گردن و موی سر را رعایت ننمودهاند.
2- پخش برنامههای ورزشی نظیر کُشتی و فوتبال که در آن قسمتی از بدن مردان ورزشکار پوشیده نیست.
3- نگاه کردن به برنامههای فوق الذکر که از تلویزیون پخش میشود. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته.
محمد هاشمی
بسمه تعالی
محترماً معروض میدارد، در رابطه با پخش برخی فیلمهای خارجی یا تولید داخلی و سریالهایی مانند «پاییز صحرا» و «آیینه»، «نفوذ» و غیره و همچنین پخش آهنگهای موسیقی از صدا و سیما، از سوی امت شهیدپرور شکایاتی به شورای سرپرستی میرسد مبنی بر اینکه پخش این فیلمها و سریالها و آهنگها خلاف شرع مقدس اسلام و مخالف اهداف عالی انقلاب است و با نظام جمهوری اسلامی تناسب ندارد و هزینه کردن بودجه برای ساختن آن اسراف محسوب میشود، گو اینکه احیاناً جنبههای آموزنده، تفریحی و سرگرمکننده نیز دارد.
در انطباق این گونه موارد با فتاوای موجود در رسالههای عملیه و تحریر الوسیله آن حضرت و احراز و تفکیک مجاز از غیر مجاز اختلاف نظر وجود دارد و نمیتوان جواب صریح و صحیحی به مستشکلان ارائه نمود. اختلاف سلیقه نیز الی ما شاء اللَّه موجود است و انسان نمیداند چه باید بکند و در این شرایط حساس جنگی که از اهمّ امور است تکلیف چیست؟
نکته دیگر اینکه وقتی شکایات که معمولًا از امتِ مورد توجه امام بزرگوار میباشد به مدیران و مسئولان اجرایی ارجاع میشود میگویند، امام- مد ظله العالی- تمام این برنامهها را میبینند و آهنگها را گوش میکنند اگر اشکالی داشته باشد تذکر میدهند. از آنجا که رسیدگی به شکایات و پاسخ به آنها و اقدام فوری برای رفع نواقص، یکی از وظایف قانونی شورای سرپرستی میباشد مستدعی است نظر مبارک را نسبت به موارد یادشده مرقوم فرمایید تا بتوانیم از آغاز دوره جدید وظیفه خطیر شرعی و قانونی خود را به خوبی انجام دهیم و در پیشگاه آن امام عظیم الشأن و امت الهی ایران مسئول نباشیم.
اسماعیل فردوسیپور].
بسمه تعالی
نظر نمودن به این قبیل فیلمها و نمایشنامهها هیچ یک اشکال شرعی ندارد و بسیاری از آنها آموزنده است و پخش آنها نیز اشکالی ندارد. و همین طور فیلمهای ورزشی و آهنگها اکثراً بیاشکال است. گاهی خلافْ به طور نادر دیده میشود، که باید بیشتر مواظبت کرد. لکن دو نکته باید مراعات شود: اول آنکه کسانی که گریم میکنند باید محرم باشند و اجنبی حرام است چنین کاری را انجام دهد. دوم آنکه بینندگان از روی شهوت نظر نکنند.» (صحیفه امام، ج20، ص: 445 ـ 446)