ـ اجازه استفاده از ثلث سهم امام برای کمک به فقرا و مستمندان (1343)
حضرت امام در پاسخ نامۀ شماری از اهالی قم، استفاده از ثلث سهم امام(ع) برای تأمین بخشی از سوخت زمستانی خانوادههای مستمند را اجازه دادند. (صحیفه امام، ج2، ص51)
ـ بیانات امام خمینی خطاب به فرماندار نجف (1353ش)
وقتی غروب روز 14 آذر 1353 به امام خمینی خبر رسید که بناست در شب پانزده آذر گروهی از انقلابیون عراقی را در بغداد به دار بزنند، بیدرنگ فرماندار نجف را به نزد خود فرا خواند. فرماندار همراه با رئیس سازمان امنیت و رئیس شهربانی نجف به دیدار امام آمدند. امام با لحنی پرخاشگرانه ضمن اعتراض به اقدام رژیم عراق علیه انقلابیون مسلمان عراقی فرمود:
«به مقامات عراق برسانید که این گونه جنایت‌ها و آدمکشی‌ها پیامدهای شومی برای شما به همراه دارد. رضا شاه پهلوی نیز- مانند شما- بی‌گناهان را به زندان و شکنجه و به دار میکشید، و از هیچ جنایتی نسبت به ملت ایران کوتاهی نکرد، لیکن سرانجام پا به فرار گذاشت و نتوانست به سلطنت ادامه دهد. آدمکشی‌ها و خونریزی‌ها نمیتواند این حکومت را برای شما بیمه کند. خوب است که از سرنوشت دیگران عبرت بگیرید و با اسلام و علمای دین و مردم مؤمن و مسلمان، این گونه بیرحمانه برخورد نکنید.» (صحیفه امام، ج5، ص: 171)
ـ مصاحبه با مجله فردای آفریقا درباره انقلاب مردمی ایران (1357)
امام خمینی در این مصاحبه با تأکید بر ویژگی‌های جنبش مردم ایران، دلایل مخالفت با شاه را برشمرد:
سؤال: [خصایص جنبش مردم ایران را علیه شاه چه میدانید؟]
جواب: اولین و مهمترین خصیصه این نهضت، اینکه اسلامی است و با شعارها و اهداف اسلامیای که مبین خواستههای مستضعفین است همراه است. دومین خصیصه آن این است که نهضتی است بدون هیچ گونه وابستگی به خارج. اصولًا نهضت ما نهضتی است مردمی و همه اقشار تحت ستم را در بر گرفته است. امروز هیچ کس جز شاه و طرفداران او مخالف نهضت و قیام اسلامی نیستند. یکی دیگر از خصایص این نهضت این است که خواستار تغییراتی اساسی در همه ابعاد جامعه ایرانی است که عبارت است از سقوط شاه، برچیده شدن نظام شاهنشاهی و استقرار حکومت اسلامی.
[آیا دلایل تبعید خودتان را میتوانید تشریح کنید؟]
- پانزده سال قبل که شاه قصد داشت، به دستور امریکا، لایحه مصونیت مستشاران امریکایی را به تصویب مجلسیْن برساند، من این خیانت شاه را نسبت به ملت ایران در طی یک سخنرانی و صدور یک اعلامیه، محکوم نمودم و ملت ایران را از این سیاست استعماری امریکا مطلع ساختم، که پس از چند روز مرا از ایران، پس از آنکه شبانه به منزلم در قم حمله کردند، دستگیر و سپس به ترکیه تبعید نمودند. و در آنجا هم دولت ترکیه تحت فشار افکار عمومی از دولت ایران خواست که محل تبعید مرا کشوری غیر از ترکیه قرار دهد، که سرانجام به عراق تبعید شدم. و در آنجا پس از حدود پانزده سال، دولت عراق تحت فشار شاه، مخالفت خود را با فعالیتهای اسلامی من علیه رژیم سلطنتی و شاهنشاهی ابراز کرد. و از این جهت تصمیم گرفتم که به کویت که یک کشور اسلامی است بروم تا در آنجا، در مورد محل اقامتم، تصمیم بگیرم، و با داشتن ویزای آن کشور، دولت کویت از ورود من به آن کشور جلوگیری نمود و به ناچار به فرانسه آمدم و اقامت من در اینجا نیز موقتی است.
[به چه دلیل شما مخالف سلطنت مشروطه و شاه هستید؟]
- مخالف باقی ماندن شخص شاه در مقام سلطنت هستم، به دلیل اینکه اولًا سرکار آمدن او و پدرش به وسیله کودتا و با زور سرنیزه بوده است، و خود شاه نیز اعتراف کرده که متفقین در ایران صلاح دیدند که من بر سر کار باشم. یعنی اراده ملت، نقشی در روی کار آمدن شاه نداشته است. بنا بر این سلطنت وی از اساس، غیر قانونی است و از مشروعیت برخوردار نیست. و دیگر اینکه شاه در تمام دوران سلطنتش، مستمراً قوانین اسلام را نقض کرده و حقوق کل جامعه ایرانی را پایمال نموده است. و در حال حاضر نیز اکثریت قاطع ملت ایران علیه او بپاخاسته است و خواسته آنان این است که شاه باید کنار برود، و دهها دلیل دیگر که من کراراً در اعلامیهها و سخنرانیهای خود تذکر و توضیح دادهام. و اما من مخالف اصل سلطنت و رژیم شاهنشاهی ایران هستم، به دلیل اینکه اساساً سلطنت نوع حکومتی است که متکی به آرای ملت نیست، بلکه شخصی به زور سرنیزه بر سر کار میآید و سپس با همین سرنیزه، مقام زمامداری را در خاندان خود به صورت یک حق قانونی بر مبنای توارث، بر مردم تحمیل میکند. طبیعی است زمامداری که با سرنیزه یا توارث روی کار آمده و متکی به آرای ملت نیست، هر گز خود را موظف به وضع و یا اجرای قوانینی که به نفع مردم باشد، نمیداند. طومار سلطنت در طول تاریخ چیزی غیر از این نبوده است.» (صحیفه امام، ج5، ص: 172)
ـ مصاحبه با رادیو لوکزامبورگ درباره ماه محرم و بقای شاه (1357)
سؤال: [حضرت آیت‌اللَّه، بسیاری از مردم غیر نظامی که طرفدار شما هستند، در این چند روز گذشته در طی تظاهرات به دست ارتش کشته شدند. در حالی که اینها هیچ نوع اسلحهای در دست نداشتند. آیا شما برنامهای دارید که به آنها اجازه دهید مسلح شوند؟ و آیا شما فکر نمیفرمایید که بهترین راه سرنگون کردن رژیم شاه، این باشد که بساط و دستگاه دولتی را به کلی فلج کنید. یا اینکه شما تصور میفرمایید که ارتش، شاه را رها خواهد کرد؟]
جواب: من فکر میکنم ارتش و هیچ قدرت دیگری نمیتواند شاه را برای همیشه حفظ کند. شاه تمام پایگاه‌های خود را در ایران از دست داده است و هیچ یک از افراد ملت با او همراه نیستند، و جیرهخواران او برای حفظ شاه کفایت نمیکنند. با وضع اقتصادی فلج شده، فکر میکنید از ارتش برای همیشه کاری ساخته است؟ امیدوارم این نهضت بساط این دستگاه را درهم پیچد. در ضمن اگر یکوقت احتیاج پیدا کردیم که به صورت دیگر عمل کنیم، در آن وقت آن کارها را اعلام خواهیم کرد.
[حضرت آیت‌اللَّه، چرا محرّم از نظر این مبارزات، این قدر مهم است؟ و آیا تصور میفرمایید که در طی محرّم، این مبارزه علیه شاه به نهایت خودش برسد؟]
- محرّم ماهی است که عدالت در مقابل ظلم و حق در مقابل باطل قیام کرده و به اثبات رسانده است که در طول تاریخ، همیشه حق بر باطل پیروز شده است. امسال در ماه محرّم، نهضت حق در مقابل باطل تقویت میشود. من امیدوارم که نهضت اسلامی ایران، در این ماه محرّم مراحل آخر خود را طی کند.
[اقامت حضرت آیت‌اللَّه در فرانسه، مدتش بزودی به اتمام میرسد. آیا شما برنامهای برای آیندهتان دارید؟ و آیا تصور میفرمایید در همین دهکده نوفل لوشاتو، بتوانید اقامت خودتان را ادامه دهید؟]
- هنوز تصمیمی نگرفتهام، بعداً تصمیم خواهم گرفت.» (صحیفه امام، ج5، ص: 177)