منزل آیت الله محمد یزدی
اقامتگاه امام پس از انقلاب؛ منزل آیتالله محمد یزدی
امام پس از تخلیه منزل آقای دخیلی که اعیانی و تجملاتی بود، به منزل آیتالله یزدی وارد میشوند که تفصیل آن را از زبان خود آقای یزدی نقل میکنیم:
خانه ما یک اتاق دم در داشت و یک هال کوچک و سه اتاق هم داشت و برای یک خانواده کم جمعیت مناسب بود. این خانه برای من موسع بود و برای امام ضیق. احمد آقا منزل را دید، ولی نظر خاصی نداد. چند روز بعد اطلاع داد که امام فرمودهاند: «به منزل آقای یزدی میرویم»، با شنیدن این خبر بسیار خوشحال شدم و خدا را شکر کردم که این افتخار نصیب من شده است ولی متعجب از اینکه چطور حضرت امام اینجا را بر آن منزل مجلل و بزرگ برای سکونت خود و خانوادهشان برگزیدهاند گفتم: «حاج احمد آقا! اینجا خیلی کوچک است. چه طور میخواهید رفت و آمدها را تنظیم کنید؟» گفت: «به هر حال امام فرمودند به آنجا نقل مکان میکنیم.» من هم گفتم: «بسیار خوب! پس من این جا را ظرف چند ساعت تخلیه میکنم.»
فردا صبح اول وقت که به من خبر دادند امام فرمودندهاند: میآییم همینجا. گفتم این افتخاری است برای من؛ پیشنهاد کردم که منزل را به طور کامل ببینند، وضع ما را هم ببینند. گفتند مانعی ندارد. طبیعی بود که ما در فاصله هفت هشت ساعت آماده شدیم که از این خانه برویم. حاج احمد آقا گفتند: آقای اشراقی خانهای دارند که الان در آن کسی نیست. هدف من این است که اینجا را در اولین فرصت در اختیار امام بگذارم. رفتیم خانه مرحوم اشراقی را دیدیم. جای بزرگی بود. گفتم اینجا زیاد هم هست. خانه خیلی اعیانی و خوبی بود. هدف ما این بود که میل حضرت امام را تامین کنیم.
طبعا کسانی که مرتب کار میکردند، برای تامین رفاه امام تصمیم گرفتند که تعمیر مختصری هم بکنند. پس از استقرار امام، اولین بار که رفتیم خدمتشان، امام فرمودند: ما آمدیم اینجا و آقایان را از خانه و زندگیشان بیرون کردیم. من از لطف حضرت امام خیلی خجالت کشیدم. عرض کردم آقا این چه فرمایشی است.
مهمترین فعالیتهای حضرت امام در این اقامتگاه؛ در درجه اول بستر سازی برای تأسیس نظام جمهوری اسلامی به همراه مردم بود که با نخستین انتخابات بعداز پیروزی انقلاب، در 12 فروردین 1358 رقم خورد و ایشان طی پیامی، ضمن تبریک این رخداد بزرگ، رسماً تشکیل حکومت جمهوری اسلامی را اعلام نمود.
حکم تشکیل مجلس بررسی و تصویب قانون اساسی کشور، فرمان تأسیس کمیته امداد و افتتاح حساب 100 امام (بنیاد مسکن)، تشکیل جهاد سازندگی، قطع رابطه با مصر، حمایت از تسخیر لانهی جاسوسی آمریکا در ایران و... از جمله حوادث و اقدامات امام در این ایام بود که در همین اقامتگاه و خانه انجام گرفته است.
پس از بازگشت اجباری حضرت امام به تهران، این منزل به آیتالله یزدی مسترد شد. به فرمایش خود ایشان: مسائل انقلاب اینجا ادامه پیدا کرد تا وضعیت امام این حالت کسالتشان پیش آمد و آن شب هم شب تاریخی حساسی بود و ما همه ناراحت بودیم که برای انتقال امام از قم به تهران به خاطر ناراحتی قلبی ایشان، پزشکان اینجا گفتند حتماً ایشان باید بروند تهران برف زیادی آمده بود شب سختی هم بود امکانات هم خیلی کم بود. آن شب پزشکان گفته بودند حتما باید منتقل به تهران شود. خلاصه امام رفتند تهران پس از مدت کوتاهی دیگر قرار شد امام تهران باشند. از همان موقع که امام تشریف بردند، من در ذهن خودم گفتم این منزل دیگر برای امام است و خوب است کار مقدسی در آن انجام بگیرد؛ به یک تشکیلات مقدسی داده شود؛ لذا ما همانجا خانه مرحوم اشراقی بودیم، تا اینکه در صدد بر آمدم جایی را تهیه بکنم.
یک روز مرحوم حاج احمد آقا به من گفتند شما چرا نمیروی خانهی خودتان، امام که رفتند، برو خانۀ خودتان! گفتم: من چنین تصوری دارم که دلم میخواهد یک کار مقدسی در این منزل انجام بگیرد. ایشان گفتند بگذار من از امام بپرسم همین طوری نمیشود. بعد گفتند: امام میفرماید: نه خیر، خودش برود خانهشان و این فکرها را بگذارد کنار. گفتم: این دستور حضرت امام است! اشکال ندارد؛ ولی همیشه در ذهنم بود که اینجا چون امام بودند لذا بهتره یک کار مقدسی در اینجا انجام بگیرد. خلاصه در دوران کار در قوه قضائیه نظرم این شد که این منزل را به یکی از دستگاههای دادگستری بدهم. بدهیم به یک مؤسسهای که در اینجا کار فقهی انجام بدهد. در نهایت من این منزل را به قوه قضائیه واگذار کردم. یعنی به امور مالی قوه قضائیه گفتیم اینجا را خرید و عین همان پول را رفتم منزل فعلی را که الآن هم هستیم خریدم، یک خانه قدیمی. شاید مثلاً فاصله قیمت اینجا و آنجا حداقل دو میلیون تومان شد شاید هم کمتر. مقصودم قداست اینجاست. به هر حال من وقتی شنیدم الحمدلله این خانه عاقبت به خیر شده و الآن یک مدرسه فقهی اندیشههای امام خمینی شده و دیگر یک پایگاه قطعی علمی حوزوی شده خوشحال شدم و شاید یکی از مصادیق روایات باشد که مکانها هم گاهی مثل اشخاص محترم میشوند و قداست پیدا میکنند.
این منزل در سال 1383 با مساعدت ریاست جمهور وقت جناب حجتالاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی، توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی خریداری شد و در حال حاضر به مدرسه تخصصی فقه امام خمینی تبدیل شده است.